Kıskançlık;kimi insanların bazen sahip olduklarına bazen de sahip olamadıklarına karşı değişik şekillerde duyduğu bir histir.kıskançlık algısı kişiden kişiye değişmektedir.bazı kişilerde kıskançlık çok yüksek değerlerdeyken bazı kişilerde de minimum düzeyde olabilir.kişiler sahip oldukları ya da sahip olmak istedikleri olgulara karşı bu duyguyu geliştirebilirler.kısaca “neden ben değil” sorularının yoğun olduğu bir duygudur.
Dünyanın en büyük duygusal problemlerinden biridir kıskançlık.bu duyguyu 2 yaş döneminden itibaren sıkça yaşamamız mümkün olabilir.eğer kıskançlığı oldukça fazla bir düzeyde yaşıyorsak psikiyatrik bozukluklar (kuşkuculuk,şüphecilik..) belirebilir.böyle bir durumda psikiyatrik bir tedavi şarttır.
2yaş dönemi ve sonrasında çocukluk dönemlerinde beliren kıskançlık duygusu (kardeş kıskançlığı,ebeveyni paylaşamamaya yönelik kıskançlıklar,bir eşyaya yönelik kıskançlık,arkadaşını paylaşamama..)bir takım davranış problemlerine de eşlik edebilir.burada anne baba tutumu oldukça önem teşkil eder.özellikle kardeş kıskançlığında yaşanan ve sıkça rastladığımız bir yanlış anababa tutumu vardır ki sonu bir daha çözümlenemeyecek durumlara kadar ulaşabilir.anne baba kardeşini kıskanmaması için çocuğa “kardeşin kötü,seni daha çok seviyoruz..zaten altına da yapıyor..!!”tarzı yaklaşımlarla kıskançlık olgusunu azaltırken bu sahte mesajlarla patolojik sonuçlar ortaya çıkabilir.çocuk kardeşini olumsuz tanırken zarar verebilir.özellikle 11yaş grubuna kadar soyut zeka tam olarak gelişmediğinden kardeşine müdahele edilemeyecek zararlar verebilir.
Çocuklarda kıskançlığın bazı belirtileri bulunmaktadır.bunlar arasında öfke kontrolsüzlüğü,uyum bozucu davranışlar,söz dinlememe ,kendine acıma,üzüntü,can sıkıntısı,nefret ve intikam alma düşünceleri vardır.yıllardır üzerindeki o ilgi kalkmış yerini bir başkası almıştır.buna istinaden regresyon(gerileme) meydana gelebilir.alt ıslatma,parmak emme,emekleme bu durumlar sonrası belirgin bir şekilde ortaya çıkabilmektedir.anne baba bu davranışları ortadan kaldırmaya çalışırken davranışın altında yatan sebebi atlayabilir:bu sebep kıskançlıktır..
Kıskançlıkla baş edebilmek için yapılması gerekenler ise;
Kıskançlığı tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmayabilir fakat bu durum törpülenebilir bir durumdur.kardeşi doğmadan önce çocuğu çok fazla şımartmamalı her istediği yerine getirilmemelidir.kardeşini ona daha dünyaya gelmeden tanıtmalı ,kardeşiyle ilgili bilgi ve sorumluluk vermek faydalı olacaktır.”sakın kardeşini kıskanma” tarzı yaklaşımlar kıskançlığa yönelik farkındalığı açtığından ve bu duyguyu yaşaması için teşfik edici olduğundan ebeveynin kullandığı sözcüklerin de önemi büyüktür.sözcükler sevgi sözcüklerinden seçilmelidir..
Ebeveynler,doğum sonrasında ise bebekten kardeşini zarar verir düşüncesiyle uzaklaştırmaktan ziyade ona dokunmasına ,yaklaşmasına izin vermeli ve kardeşiyle ilgili de sorumluluk almasından kaçınılmamalıdır.
Anne ve babanın çocukla net bir dilde konuşması,onu anlaması ,problemini küçümsememesi en doğrusudur.kardeşlerin kıyaslanması,yaşanılan problemlerde anne babanın taraflı yaklaşımları kıskançlık duygusunu doruklara taşıyabilir.anne babanın bu konuda bilinçli hareket etmesi en doğrusudur.
Annenin bebeği emzirme dönemlerinde çocuğu da yakınlarına alarak ona dokunmasına izin vermesi önem teşkil eder.emzirme süresince çocukla da sohbet etmek çocuğu rahatlatabilecek durumlardan biridir.
Anne ve baba eskisi gibi çocuğa zaman ayırmalıdırlar.en azından geçirilen zaman dilimi kısalsa bile zamana hakkını verebilmek “kaliteli zaman” geçirebilmek oldukça büyük önem teşkil eder.çocuğun abla/abi olduğuna alışması,sorumluluk bilincinde hareket etmesi için atılmış güzel adımlardan bazıları olarak tanımlanabilir.emzirme sürecinde baba,emzirme bittikten sonra annenin çocukla zaman geçirmesi kıskançlık duygusunu köreltecek ve çocuğun artı bir davranış kazanımına sebep olacaktır.
kardeşler arasında anlaşmazlık çıktığı zaman her ikisi de sabırla dinlenmeli,eğer müdahele etmeniz gerekmiyorsa sorunu onların çözebilmesi için onlara zaman tanımalısınız.böylece kardeşler arasında problem çözme stratejisi gelişecek,onlar her şeye rağmen kardeş olduklarını,anne ve babalarının tarafsızca onlara yaklaştıklarını fark edeceklerdir.
İki kardeş arasında tartışmalar,kavgalar olsa bile sonunda aile bilincine varılmalı,sevgi sözcükleri her daim anne baba tarafından telaffuz edilmelidir.unutmamak gerekir ki etiketlemelerin insan psikolojisi üzerinde çok büyük önemi vardır.
Kıskançlık doğal bir tepki olarak sayılabilir.bu duyguyu yaşadığını itiraf eden birisine asla olumsuz yaklaşılmamalıdır.sakince dinlemek,onu anlamaya çalışmak ve yeterlilik düzeyini kişiye hissettirebilmek oldukça önem teşkil eder.kıskançlık duygusunu yaşayan birisi kendi değeri ile olguları ikinci plana atmış,belirsizleştirmiş ve sahip olamadığı ya da paylaşamadığı duruma odaklanmıştır.farkındalığını sahip olduklarına yönelik açmak ,ona başarılarını hatırlatmak bu duyguyu törpülememize yardımcı olacaktır…
