Karpal Tünel Sendromu Nedir?
Karpal Tünel Sendromu (KTS) çok sık karşılaşılan bir el ve el bileği sorunudur. Karpal tünel denilen bölge, el bileğinin avuç içine bakan tarafında kemiklerle ve transvers karpal bağ denilen yapı ile çevrelenen dar bir kanaldır. Bu kanalın içinde parmakların tendonları (kirişleri) ve median sinir bulunur. Bu sinir, başparmak, işaret parmağı, orta parmağın tamamının ve yüzük parmağının yarısının duyusunu alır. Ayrıca, başparmağın tabanındaki adaleleri çalıştırarak başparmağın güçlü olmasını sağlar. KTS median sinirin bu kanalda sıkışması neticesi oluşan bir durumdur.
Şikâyetler ve Bulgular Nelerdir?
KTS’nin karakteristik bulguları parmaklarda ağrı, uyuşma, karıncalanma, iğnelenme, donukluk, hissizlik; başparmakta güçsüzlük ve eldeki cisimleri düşürme şeklindedir. Bazen ağrı dirseğe ve kola, hatta omuza ve boyuna doğru yayılabilir. Uyuşukluk ve iğnelenme daha çok başparmak, işaret ve orta parmaklarda görülür. Bu şikâyetler gün içerisinde görülebilirken (özellikle gazete/kitap okuma, telefonla konuşma, araba kullanma) geceleri daha da şiddetlenir. Olay ilerlerse uykudan uyandırıcı bir hal alabilir. Bu gece şikâyetleri bazen ilk başlayan ve tek işaret de olabilir. Hastalık çok ilerlemişse başparmak tabanındaki kaslarda erimeler dikkat çekebilir.
Sebepleri Nelerdir?
Genellikle sebebi bilinmez. Sinirin üzerindeki basıncı arttıran bir çok sebep vardır. KTS ile birlikte bulunan bazı durumlar;
Çok kullanıma bağlı tendonların etrafındaki kılıfta meydana gelen inflamasyon ve şişme (tenosinovit)
Ödem (çoğunlukla gebelikte oluşur ve karpal tünel dokularının şişmesine neden olur)
El bileği kırık ve çıkıkları
Romatoid artrit gibi tüneli daraltarak median sinirin sıkışmasına neden olan romatizmal hastalıklar
Hipotiroidi (Tiroid bezinin az çalışması)
Şeker hastalığı
Tümörler
Nasıl Teşhis Edilir?
KTS tanısı şikâyetlerinin dinlenilmesi ve klinik muayene ile konur. Sinir iletim çalışmaları (elektromyografi – EMG) tanıyı destekler ve problemin ciddiliğini ölçer. Eğer travma ve artrit öyküsü, diğer bozukluklar veya el bileği hareketlerinde kısıtlılık varsa radyolojik tetkik istenebilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi genellikle şikâyetleri artıran el bileği hareketlerini kısıtlamak ve karpal tünel içindeki şişliğin inmesine izin vermek için bir atel kullanımı ile başlar. Gece atel kullanımı şikayetlerin geçmesine yardımcı olabilir. Şikâyetler devam ederse bir anti-inflamatuar ilaç kullanımı ile median sinir etrafındaki şişlik azaltılmaya çalışılabilir. Eğer bu tedavilerden cevap alınamazsa veya KTS zaten çok ilerlemişse cerrahi önerilebilir. Ameliyatın amacı tünelin açılarak rahatlatılması ve eğer tendon kılıflarında bir şişme ve kalınlaşma varsa onların temizlenmesi ile median sinirin üzerindeki sıkışmanın ortadan kaldırılmasıdır.
KTS cerrahisi genellikle yatışsız (out-patient) yapılan bir ameliyattır. Cerrahi sonrası rahatlama genellikle ilk 24-72 saat sonra meydana gelir. Hastalar bu süre sonrasında yavaş yavaş ellerini kullanmaya başlar. Dikişler 12-14 gün sonra alınır. Güç gerektiren işler 4-6 hafta önerilmez. Tam iyileşme hastanın yaşına, genel sağlık durumuna, KTS şikâyetlerinin ciddiliğine ve şikâyetlerin başlangıç zamanından beri geçen süreye bağlı olarak her hastada farklıdır. Gücün tamamen iyileşmesi, uyuşukluk ve karıncalanmanın geçmesi, sinir iyileşme ve düzelmesi ile ilgili olarak 3-4 ay sürebilir. Ameliyat sonrası fizik tedavi uygulaması gerekli olabilir.