Kısırlık sorunu, bir sene boyunca korunmasız ve düzenli olarak girilen cinsel ilişki neticesinde gebe kalamama ile ortaya çıkmaktadır. Kısırlık sonradan ya da doğuştan olabilmektedir. Kısırlığın görülme oranı ise yaklaşık ise %15’tir. Yani her yüz çiftten yaklaşık olarak 15’i gebe kalmak için tıbbi bir yardıma ihtiyaç duymakta.
Kısırlık sorunun görülen en yaygın sebeplerden biri ise kadının yaşıdır. Kadının yaşının ilerlemesi ile doğurganlık yetisi azalmaktadır. 35 yaşından sonra belirginleşen bu durum, 40’lı yaşlardan sonra iyice ortaya çıkmaktadır.
Kısırlık konusunda şüphelenmek için 35 yaşının altındaki çiftler, bir sene boyunca korunmadan ve düzenli olarak cinsel ilişkide bulunmalı ve gebelik sağlanamıyor ise doktora başvurmalıdır. Şayet kadının yaşı 35’ten fazla ise bu bekleme süresi 6 ay olmalı daha sonra zaman kaybedilmeden bir uzmana başvurulmalıdır.
Genç çiftler hemen endişe etmemeli!
Özellikle yeni evli çiftler, kısa sürede içerisinde çocuk düşünüyor ise, bu konuda biraz telaşlı davranmaktadır. Şayet çift henüz yirmili yaşlarında ise kısırlık sorunun şüphelenmek için bir sene kadar beklemelidir. Herhangi bir sorunu olmayan çiftlerin dahi aylık olarak gebe kalma ihtimalleri %20’dir.
Kısırlık tedavileri ne kadar sürede tamamlanır?
Kısırlık tedavileri, kısırlığa yol açan faktörler tespit edildikten sonra planlanmaktadır. Bu sebeple her çiftin tedavi süresi farklıdır. Ancak yardımcı üreme yöntemlerinin süresi bellidir. Tüp bebek tedavisi, baştan sona kadar yaklaşık olarak dört haftada tamamlanmaktadır. Aşılama tedavisi ise 10 günde tamamlanabilir. Bu noktada çiftin kısırlığa yol açan problemleri önemlidir. Kimi zaman bu problemlerin tedavi edilmesi ile, tıbbi herhangi bir müdahale olmadan gebelik sağlanabilir.
Kısırlığa yol açan faktörler nelerdir?
Kısırlık problemlerinin %45’i kadın kaynaklı olurken, %45’i erkek kaynaklı olmaktadır. Geriye kalan %10’luk kısımda ise herhangi bir problem tespit edilememesine rağmen gebelik sağlanamamaktadır. Yani açıklanamayan kısırlık durumu söz konusudur.
Bunun dışında kısırlık iki taraf kaynaklı da olabilmektedir. Kısırlığa yol açabilen birçok faktör mevcuttur. Bu faktörlerden bazıları çalışma ortamı gibi oldukça basit sebeplerle olabilirken, bazı sebepler doğumsal olabilir.
Erkek adaylarda kısırlığa yol açan faktörlerden bazıları:
Aşırı sıcak ortamlarda uzun süre bulunmak
Hareketsiz yaşam tarzı
Radyasyona maruz kalmaz
Aşırı alkol ve sigara kullanımı
Enfeksiyonlar
Kanser tedavileri
Sperm kaynaklı sorunlar
Geri boşalma
İnmemiş testis
Cinsel ilişki ile ilgili sorunlar
Uzun vadede kullanılan ilaçlar
Kadınlarda kısırlık sebepleri ise:
Yumurtlama ile alakalı sorunlar
Rahim kaynaklı sorunlar
Çikolata kisti
Polip
Miyom
Beyin sapından(hipofiz) süt hormonu prolaktinin normalden fazla salgılanması
Polikistik over sendromu
Tüplerin hasarlı ve tıkalı olması
Rahim ağzına ait problemler
Alerjik nedenler
Aşırı stresli olma
Kanser tedavileri
Yumurtlamanın mevcut olmaması
Cinsel hastalıklar
Enfeksiyon
Yapışıklıkla
Kısırlık teşhisi nasıl konulmaktadır?
Kısırlık şüphesi ile başvuran çift, doktora ilk geldiklerinde tıbbi geçmişlerini, geçirdikleri hastalıkları ve varsa gebelik öykülerini doktora anlatılır. Bu aşamada çiftin durumu değerlendirilir, gerekli muayeneler yapılır. Bu muayenelerin sonucunda ise kısırlığa yol açabilecek sorunlar hakkında ipuçları yakalanır. Şayet erkek için de kısırlık sorunundan şüpheleniliyor ise, ürolojik muayene yapılabilir.
Kısırlık teşhisi için ilk yapılan semen analizidir. Bu analiz, iki ay aralıklarla tekrarlanmalıdır. Semen analizi sonucuna göre spermlerde herhangi bir sorun olup olmadığı tespit edilir.
Bu analizle eş zamanlı olarak kadının yumurtlama durumu araştırılır. Bu sebeple adetin 19. Ya da 20. Günü hormon tahlilleri yapılabilir. Çıkan sonuçlar değerlendirilir.
Kısırlık için en önemli kaynak, yumurtalık rezervleridir. Bu amaçla yumurtalık rezervlerini değerlendirmek için ultrason yapılabilir
Yumurtalık rezervlerinin azalması, ciddi bir kısırlık sebebidir. Buna yol açan faktörler ise:
Yaşın ilerlemesi,
Erken menopoz,
Geçirilen cerrahi girişimler,
Endometriosis sayılabilir.
Semen analizi, yumurtlaması ve yumurtalık rezervleri normal çıkan hastalar için ise tüplerin kontrolü yapılır. Bu amaçla rahim filmi çekilmektedir.
Gerekli durumlarda kadınlara teşhis koyabilmek için laparoskopi yöntemi de denenebilir.
