HİPNOZ VE TELKİN
HASAN ARSLAN
“Telkin bir inanç veya hareket için olan fikri eleşitirmeden kabul etme süreci olarak tanımlanabilir. Eğer telkin edilebilir olmasaydık öğrenme çok zor olurdu ve bu yüzden çocuklar kolay telkin edilebiir çünkü onlar öğrenmeye her zaman hazırdırlar.”
Hipnoterapi'nin gelişiminde önemli yeri olan Leslie LeCron'un yukarıdaki tanımıyla ilgili biraz açıklama yapmak uygun görünebilir. ‘Eleştirmeden kabul etme süreci' bazı insanlar tarafından bir insanın bir başkası üzerindeki gücü olarak algılansa da LeCron'un bahsettiği bilinçli zihnin (kritik akıl da deniyor) savunmalarının (yani yargı, değer ve inançlarına uymayan fikirlerin) indirilerek daha geniş bir çerçevede bir fikir edinme sürecidir.
Dave Elman ise hipnozu “kritik aklın atlatılarak seçici düşünmenin yerleştiği bir zihin durumu” olarak tanımlıyor. “Zihninizin kritik fakültesi yargıda bulunan taraftır” diyerek hipnozun bir zihin durumu olduğuna dikkat çekiyor.
Dışarıdan bakıldığında trans'taki kişi bilinçsiz, etrafından habersiz veya ‘kontrol edilebilir' görünebilir fakat bu rahatlık halinin asıl sebebi farkındalığının tamamıyla içine yönelmiş olması ve gerçekten kendisini rahat hissetmesidir. Birçok kişi transı uyku haline benzettiği için geçmişte transtaki ve uykudaki insanlar üzerinde yüzlerce araştırma yapılmış ve transın uykudan son derece uzak bir ‘farkındalık' durumu olduğu ortaya çıkmıştır. Trans durumu kişinin bedeniyle iletişime geçip zihin ve bedenin uyum içinde olduğu ‘doğal' bir durumdur.
Günlük hayatta yaşadığınız en yaygın trans durumları arasında asansör transı, gündüz düşleri ve tv transı sayılabilir. Tad James Hipnoz isimli kitabında bu keyifli durumu şöyle özetliyor:
“Bir seferinde Kanada'nın dört şeritli otobanlarında Niagara Şelalelerin'den Windsor'a doğru arabayla gidiyordum. Yol göz alıcı ağaçlar ve masmavi açık bir gökyüzüyle kırsal bir alanda uzanıyordu. Araba sürüyordu ve radyo dinliyordum... Ve birdenbire Bilinçli Zihnim kontrolü yeniden ele aldı ve çıkışın 60 mil geride kaldığını farkettim. Araba sürme transı bilinçaltı zihnin kontrolü ele alarak davranışı yönlendirdiği örneklerden birisidir.”
Herkes gibi siz de anahtarlarınızı masada (veya başka bir yerde) gördüğünüze yemin edip orada olmadıklarını görünce şaşırmışsınızdır (pozitif halüsinasyon) veya kitap okurken birdenbire geri dönüp son on sayfayı okurken gerçekten okumadığınızı farketmişsinizdir. Gün içinde doğal olarak yaşanan bu keyifli durumlara yüzlercesi eklenebilir. Asıl önemli olan bu doğal özelliğimizi faydalı bir şekilde kullanabilme becerisini edinmektir. 19. Yüzyılda Dr. James Esdaile sadece hipnoanestezi kullanarak binlerce insanı hiç enfeksiyon yaşamadan ağrısız ameliyat etti, Dr. Jack Gibson, Dr. Escuzero ve dünyanın farklı yerlerinden birçok insan bu yaklaşımı ana tedavi yöntemi olarak kullandı.
Stres ve ona bağlı hastalıkların hızla arttığı, şehir yaşamının yaşanmaz bir sıkışıklığa büründüğü 21. Yüzyılda hipnoz birçok insanın kendi kendini rahatlatması ve ihtiyacı olan duygusal kaynakları (mutluluk, rahatlık gibi) harekete geçirebilmesi için etkili bir yaklaşım haline geldi. Hipnoz ve hipnoterapinin yeniden farkına varılmasının en önemli sebebi Descartes ile başlayan zihin – beden ayrımının (dualizm) birçok konuda yetersiz kalması (kendi kendine iyileşen kanser hastaları, dini ritüeller sonunda anında iyileşme gösterenler, vb) Doğu'daki Ezoterik Dinler'in ana teması olan zihin-beden birlikteliğini (zihin ve beden birbiriyle bağlantılıdır ve zihnin beden üzerinde etkisi vardır) yeniden gündeme getirmiş olmasındandır. Ülser, migren, spastik kolon ve bunlar gibi psikosomatik rahatsızlıkların kaynağının psikolojik olduğu bilinir. Nasıl? Nasıl bir sıkıntı, endişe veya kaygı bedeninizde yapısal bir değişime yol açabilir?
Eğer olumsuz bir telkin olumsuz bir bedensel ve zihinsel değişime yol açabiliyorsa olumlu bir telkinin neler yapabileceğini hayal edebilir misiniz?
Kaynaklar
LeCron, L. The Complete Guide to Hypnosis. Harper & Row, New York.
Elman, D. Hypnotherapy. Westwood Publishing, California.
James, T. Hypnosis: A Comprehensive Guide Producing Deep Trance Phenomena. Crown House Publishing. UK.
