Gebelikde saç boyası ve kozmetik ürün kullanımı:
Gebelik döneminde kozmetik ürün kullanımı ve cilt değişikliklerine dikkat!!
Gebelik birçok yönden dikkat edilmesi gereken hassas bir dönem ve bu dönemde anne adaylarını tedirgin eden faktörlerin başında dışarıdan aldığı yabancı bir kimyasal ajana karşı bebeğin zarar görme ihtimali geliyor.
Gebelik esnasında kozmetik amaçlı kullanılan nemlendirici kremler, güneş koruyucu kremler , makyaj ürünleri , saç boyaları anne adaylarında bazı soru işaretlerine yol açıyor. Anne adaylarının bir kısmı bu ürünlerin hicbirini kullanmamayı dahi tercih edebiliyor. Elbette ki gebelik esnasında dışarıdan alınan her türlü kimyasal hakkında bilinçli olmak ve güvenilir olan ürünleri kullanmak durumundayız. Çünkü bazı maddelerin anne karnındaki bebeğin gelişimini olumsuz etkileyeceği deneysel olarak kanıtlandığı gibi bazı maddelerin de hiçbir yan etkisinin olmadığı yine deneylerle gösterilmiştir. Bununla birlikte bazı maddelerin de, kötü etkilerinin olup olmadığı,yeterli deneysel çalışma olmadığı için halen bilinmemektedir.
Saçlarımıza uygulanan kimyasal işlemler
Gebelik esnasında kullanılan kozmetik ürünlerle ilgili anne adaylarının sorduğu en sık sorulardan biri saç boyalarının güvenilir olup olmadığı yönünde . Piyasada bulunan ve en sık kullanılan saç boyaları ile ilgili yapılan deneylerde , bebek üzerinde kalıcı zararlı bir etki saptanmamış. Ancak gebelikde kullanılan saç boyalarının bebekde ilerleyen yaşlarda oluşabilecek bir takım hastalıklarla bağlantılı olabileceğine dair yayınlanmış raporlar da literatürde mevcut. Bu nedenle gebelik süresince saç boyasının kullanılmaması , mümkünse doğum sonrasına bırakılmasını önermekteyiz.
Saç düzelticilerinin ( straightener) içerdiği sodyum hidroksit ve bisülfit denilen kimyasal oluşumlar nedeniyle kullanılmaları tavsiye edilmemektedir. Yine perma gibi yöntemler esnasında kullanılan kimyasal maddeler de saçlı deriden emilip kana karışabildiği için gebelik esnasında kullanılmamasını öneriyoruz.
Kozmetik ürünler
Parfüm, deodorant, şampuan, makyaj ürünleri ve diğer cilt bakım ürünlerinin, bebek gelişimi üzerine zarar verici etkileri olup olmadığı ile ilgili yeterli bilimsel araştırma olmamakla birlikte şimdiye kadar herhangi bir problem rapor edilmemiştir. Nemlendirici kremleri ve güneş koruyucu kremlerİ hekiminize danışarak kullanabilirsiniz.
Özellikle güneşli havalarda ,dışarı çıkarken güneş koruyucu kremler kullanılmasını tavsiye ediyoruz . Yoğun bir ultraviyole ışık kaynağı olan güneşten uzak durmak ve güneşe çıkıldığı zamanlarda en az 20 faktörlü bir güneşlenme kremi kullanmak lekelenmelerden korunmakta oldukça etkilidir. Yazın bulutlu havalarda bile güneşin UV ışınlarının cilde etki gösterebileceği unutulmamalıdır. Lekelenme olan bölgelerin makyajla kapatılmasında bir sakınca yoktur.
Gebelik esnasında oluşan karın ve basen bölgesi hatta memelerde görülebilen cilt çatlaklarının oluşmasını azaltmak için kakao ,nemlendirici yağlar ve lanolin kremleri kullanılabilir.
Gebelikte fizyolojik cilt değişiklikleri
Gebelikde birçok sistem üzerinde fizyolojik değişiklikler olmaktadır ve gebelikde değişen hormonların etkisiyle ciltde de bazı değişiklikler gözlenir. Bu değişiklikler cilt kuruluğu, karın ve basen bölgesinde çatlaklar, ciltte allerjik reaksiyonlar, yüzde sivilcelenmeler ve yağlanma ,tüylenmede artış olabilir. Ciltte özellikle yüz bölgesinde görülen sivilceler gebeleri sıkıntıya sokmakta ve bu konuda güvenilir tedavi almak istemektedirler. Sivilce tedavisinde önemli bir husus; izotretinoin içerikli "sivilce ilaçlarının" kullanılmasının sakıncalı oldugunun bilinmesidir. İzotretinoin içerikli ilacların gebelik esnasında kullanımı sonucunda bebeklerde doğumsal anomalilere neden olduğu kanıtlanmıştır. Gebelik döneminde sivilceleriniz için ilaç kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız!
Yine başta yüz olmak üzere vücudun her yerinde çok sayıda lekeler oluşabilir. Sıklıkla yanaklar, alın, üst dudak, burun ve çenede düzensiz sınırlı kahverengi lekelere “gebelik maskesi” denir. Bu pigment artışı doğumdan sonra azalır veya sıklıkla ortadan kalkar.
Gebelikde görülen bir başka fizyolojik değişiklik , avuç içlerinde ve nadiren de ayak tabanlarında kızarıklık ve kaşıntı şeklinde ortaya çıkan 'palmoplanter eritem ' adını verdiğimiz cilt değişikliğidir ve gebelikde artan östrojen hormonunun bir etkisi olduğu düşünülmektedir. Kaşıntı şiddetli olduğunda nemlendirici kremler faydalı olabilir. Nemlendirici kremlere cevap vermeyen kaşıntılarda ise doktorunuza mutlaka danışmanızı öneriyoruz. Çünkü gebelikde tüm vücutda veya sadece el ve ayaklarda lokalize olan kaşıntı , olumsuz sonuçlara yol açabilecek 'gebelik kolestazı ' olarak adlandırdığımız tablonun habercisi olabilir. Bu nedenle inatçı kaşıntılar , bir gebenin doktorunu haberdar etmesi gereken bir bulgudur.
Tırnaklar cildin bir uzantısı olarak kabul edilirler ve gebelik döneminde artan hormonların etkisiyle tırnaklar yumuşayıp incelerek kolay kırılır hale gelebilirler. Tırnak cilası durumu daha da kötüleştirebilir. Bulaşık ve çamaşır yıkarken lastik eldiven kullanmak, el ve tırnaklara nemlendirici losyon sürmek çoğu durumda faydalı olur
Tüm gebelerimize sağlıklı bir gebelik ve doğum süreci diliyorum.
Op.Dr.Meltem Aksu
