Gebelik ve doğum hayatın en temel olaylarıdır. Sağlıklı bir gebelik ve doğum süreci için yapılması gereken gebe kalınca değil, gebelik planlandığında kadın doğum hekimi ile görüşülmesi ve takibin düzenli aralıklarla gebelik boyu devam etmesidir. Artık günümüzde, gebelikte ortaya çıkabilecek birçok sorun gebelik henüz oluşmadan belirlenebilmekte, önlem alınabilmekte ve tedavi edilebilmektedir.
Örneğin; doğuştan bazı sakatlıklara yol açabilen rubella (kızamıkçık) veya varicella (suçiçeği) gibi enfeksiyonlar gebelik öncesi araştırılmalı, eğer bağışıklık yoksa bu gebeler mutlaka aşılanmalıdır. Aynı şekilde, riskli gebeliğe ve zor doğuma neden olabilen obesite de yine bu dönemde tespit edilmelidir ve anne adaylarının ideal kiloya düşmeleri sağlandıktan sonra gebe kalmaları önerilerek riskler en aza indirgenmelidir.
Gebe kalmayı planlayan bir kadının mutlaka gebelikten en az 1 ay önce 0.4 mg/gün folik asit desteği alması ve bu desteğin gebeliğin ilk 3 ayı boyunca devam etmesi gerektiği tüm bilimsel komiteler tarafından önerilmektedir. Yapılan çalışmalarda, folik asit desteğinin nöral tüp defekti riskini anlamlı bir şekilde azalttığı gösterilmiştir.
Gebeliği olumsuz etkileyebilecek herhangi bir maternal veya fetal faktörler bulunması durumunda gebelik yüksek riskli olarak tanımlanır. Örneğin, gebelik diyabeti, preeklampsi, erken doğum, tekrarlayan gebelik kayıpları vs. riskli gebelik kategorisine girer.
Risk faktörü bulunmayan sağlıklı gebeliklerde takip, 28. haftaya kadar 4 hafta aralıklarla, 28-36 hafta arası 2 hafta aralıklarla, 36. haftadan sonra ise haftada 1 defa olmalıdır. Eğer herhangi bir risk faktörü varsa daha sık aralıklarla takip yapılmalıdır.
Takipler sırasında düzenli olarak anne adayının kilo alımı takip edilmelidir. Yapılan çalışmalarda, gebelikte alınan kilo ile bebeğin kilosunun korele olduğu gösterilmiştir. Özellikle beslenme düzeni ile ilgili hasta detaylı olarak bilgilendirilmeli, gerekirse diyetisyenden destek alınmalıdır.
Gebeliğin son aylarında ise doğum şekli ile ilgili hasta bilgilendirilmelidir. Hem normal vajinal doğum, hem de sezaryenin avantaj ve dezavantajları hasta ile detaylı bir şekilde tartışılmalı, anneyi ve bebeği riske atmayacak en uygun doğum şekli belirlenmelidir
