Erişkin hastalarda ortodontik tedavi çocuk ya da adolesan gruplara kıyasla belirli farklılıklar göstermektedir. Erişkin hastaların ortodontik tedavi ihtiyacı çocuklardan daha farklı sebeplerle gerçekleşmektedir. Erişkin hastalar tedaviye motivasyonları ve istekleri ile başvururken çocuk hastalarda motivasyon daha zor olmaktadır.
Erişkin hastalarda tedavi ihtiyacı başlıca;
• Estetik
• Periodontal hastalıklar
• Restoratif tedaviye destek amaçlı
• Temporamandibuler eklem rahatsızlıklarına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Alveoler kemik daha dens bir yapıya sahiptir ve diş hareketi elde etmek güçtür. Yenilenme kapasitesi ve hücresel aktivite azalmıştır. Büyüme ve gelişim olmadığından iskeletsel değişiklik elde etmek imkansızdır. Çocuk hastalarda daha çok hareketli aparey kullanılırken erişkin hastalarda sabit apareyler tercih edilir. Periodontal yıkım artmakla birlikte uygulanacak tedaviyi de sınırlamaktadır. Yaşla birlikte artan diş kayıpları sebebiyle ankrajı kurmak daha zordur. Temporamandibuler eklem adaptasyon kapasitesi azaldığından eklem rahatsızlığı görülme sıklığında artış gözlenir. Temporamandibuler eklemin uyumu azaldığından ortodontik tedavi ile elde edilen stabilite de azalır.
Sistemik hastalıkların erişkin dönemde görülme oranı artar ve bu sebeple bazı özel durumlarda ( kontrolsüz diyabet, bifosfanat kullanımı, osteoporoz) ortodontik tedavi uygulanmaz.
Uygulanacak diş hareketlerinin periodontal durum göz önüne alınarak modifiye edilmesi gerekebilir. Erişkin hastalarda en güvenilir hareket tipi mesio-distal yöndeki hareketlerdir. Özellikle tipping gibi bukkolingual yöndeki hareketlerde kuvvet kret tepesinde yoğunlaştığından yıkımı artmaktadır. Dişlerdeki aşınmalar ve periodontal yıkım sebebiyle direnç merkezi apikale kaymış olduğundan uygulanan kuvvet miktarı daha azdır.
Erişkin hastalarda sıklıkla rastlanan Temporamandibuler eklem problemleri ortodontik tedavi uygulamasını kısıtlayabilir. Tedaviden önce aktif bir şekilde eklem rahatsızlığı bulunan hastanın öncelikle eklem problemlerine yönelik tedavi uygulanmalıdır. Eklem rahatsızlığı olan hastalarda bir başka yaklaşım ise ortodontik tedavinin sınırlandırılmasıdır. Anteriorda çapraşıklığın giderilmesi ya da devrilmiş bir dişin dikleştirilmesi bu tarz uygulamalar kapsamındadır. Temporamandibuler eklem rahatsızlığı olan hastalarda eğer eklem probleminin kaynağı oklüzal düzensizlikler ise primer olarak ortodontik tedavi endikasyonu vardır. Ortodontik tedavi ile uygun bir oklüzal ilişki saptandığı takdirde eklem problemleri de buna paralel olarak iyileşme göstermektedir. Temporamandibuler eklem problemi olan hastalara ortodontik tedavi uygulanacaksa dikkat edilmesi gereken diğer bir konu da gelen stresi azaltmaktır. Bu amaçla kısa süreli kullanımların haricinde İntermaksiller elastik uygulamasından kaçınılmalıdır.
Ortodontik tedavi ile plak akümülasyonu, gingivitis ve periodontitis insidansında artış gözlenebilir. Periodontal problemi olan hastalar bu bakımdan tedaviden önce mutlaka multidisipliner olarak tedavi edilmelidir. Periodontal yıkımı olan ve durumu kontrol altında olan hastalarda ortodontik tedavi kontrendikasyon oluşturmaz; fakat normalden daha sık periodontal kontrol ve dikkat gerektirirler.
Ortodontik tedavi ile anterior ya da posterior dişlerdeki çapraşıklık çözülerek periodontal olarak problemli dişlerde hijyen daha kolay sağlanabilir. Ortodontik tedavi ile anterior dişlerin gingival marjinleri uygun konuma getirilerek restoratif tedavi öncesi estetiğin sağlanması kolaylaştırılır.
