EPİZYOTOMİ İLE DOĞUM
Normal doğum yapmak isteyen hamileler arasında en çok merak edilen konulardan biri doğum sırasında epizyotomi uygulanıp uygulanmayacağıdır Halk arasında bilinen adıyla dikişli doğum olasılığı bir çok gebeyi korkutur Epizyotomi neden yapılır konusu iyi anlatılırsa gebe bunu daha kolay kabul edebilir Son zamanlarda epizyotominin gereksiz olduğu yönünde bazı basın yazıları kadınları bu işlemin gerekliliğini sorgular hale getirdi
EPİZYOTOMİ NEDİR?
Doğum sırasında vaginal açıklığı genişleterek doğumu kolaylaştırmak,istenmeyen yırtıkları önlemek fetusun başının bazen de makatının kolay hızlı ve risksiz doğumunu sağlamak amacıyla perine bölgesine yapılan cerrahi kesidir.
EPİZYOTOMİ KİMLERE UYGULANIR ?
Epizyotomi genellikle ilk doğumunu yapan gebelere daha az sıklıkta da daha önce doğum yapmış gebelere uygulanır İlk doğumda vagina esnekliği zayıftır, yırtılma olasılığı daha fazladır Doğum sayısı arttıkça vagina elastikliği artacağından epizyotomiye gereksinim azalır
EPİZYOTOMİ YARARLARI
Perinenin kontrolsüz yırtılmasını önlemek.Bazen bu yırtıklar o hale gelirki annenin anüsüne kadar uzanır Kadın dışkısını kontrol edemez ve komplike ameliyatlar geçirmek zorunda kalır Bu durumu önlemek için epizyotomi yararlıdır
Perine tabanı kasları doğum sırasında aşırı gerilerek gevşeme ve sarkmalar oluşabilir Bu da kadının ileri yaşlarda idrar kaçırma, vaginada aşırı genişlik ,idrar torbasının sarkması vb gibi sorunlarla karşılaşması demektir. Bu durumu önlemede epizyotomi yararlıdır.
EPİZYOTOMİ YAPILMASI GEREKEN DURUMLAR
1- İri bebeklerin doğumunda
2- Fetal distress bebeğin anne karnında sıkıntıda olduğu bir an önce doğması gereken durumlarda
3- Vakum, Forceps kullanımı gerektiren müdahaleli doğumlarda
4- Prematüre doğumlarda (bebeğin küçük olması çelişkili gibi görünsede prematüre bebeğin başı yumuşak hassas ve perinenin basısına dayanması zor olduğunda epizyotomi yapılması tercih edilir )
5- Makat gelişlerde
6- Vagina çıkış dokusu çok sert ise çıkış sırasında mutlaka yırtılacak ve bu kontrolsüz olacaktır Epizyotomi ile rahat ve doktorun kontrolünde bir doğum gerçekleşir
7- Annenin ıkınmasının istenmediği durumlarda ( Annede kalp yetmezliği,bel fıtığı vb )
Epizyotomi uygulamak yararlı olacaktır.
EPİZYOTOMİ NASIL UYGULANIR ?
Lokal anesteziyi takiben özel epizyotomi makası ile perine kontrollü olarak kesilir Doğum olduktan plasenta da çıktıktan sonra gerekirse tekrar uyuşturularak kendiliğinden eriyen dikiş materyali kullanılarak dikilir Sonrasında soğuk kompresler,ağrı kesici hap veya spreyler özel antiseptik solüsyonlarla pansumanlar sayesinde 1 hafta 10 gün içinde kolayca iyileşir ve çoğunlukla sadece ince bir çizgi halinde iz kalır .
EPİZYOTOMİ KOMPLİKASYONLARI
AĞRI En çok şikayet konusudur Ama ağrı kesici ilaçlara iyi cevap verir.
HEMATOM (Dikiş yerinde kan toplanması) Genellikle dikiş sırasında farkedilmeyen bir atardamardan sızan kanın birikerek kitle oluşturmasıdır .Dikişler açılır kanayan damar bulunup bağlanır kan pıhtıları temizlenir
DİKİŞ AÇILMASI Enfeksiyon nedeniyle dikişler yara iyileşmesi tamamlanamadan açılabilir Bu durumda yine enfeksiyon sonrası yeniden usulüne uygun dikilmelidir
DİSPARONİ (Ağrılı cinsel ilişki) Özellikle usulüne uygun dikilmeyen veya enfeksiyon gelişen epizyotomilerde karşılaştığımız bir sorundur Tıbbi tedavi ile iyileşmez ise cerrahi düzeltme operasyonlarına girişilebilir
EPİZYOTOMİ KARARI
Normal doğum yönetiminde hastaya göre karar verilmelidir Hastanın epizyotomi istememesi talebine saygı duyulmalı yararları ve olası komplikasonlar hastaya iyice anlatılmalıdır Doğum eylemi sırasında epizyotomi uygulamasının yarar zararı o hastaya göre hesaplanıp uygulanması zorunlu ise usulüne uygun olarak yapılmalıdır.
Kimi hasta ilk doğumudur ama dokuları o kadar elverişlidir ki epizyotomiye gerek olmaz kimi hasta 3. doğumudur ama dokuları o kadar serttirki yırtılma kaçınılmaz olup önlemek için epizyotomi yapılmalıdır Son karar hastanın genel eğilimini de gözönüne alan doğum hekiminin olmalıdır
