Doğumdan kısa süre sonra gebe kalmamak için neler yapılmalı?

Doğumdan kısa süre sonra gebe kalmamak için neler yapılmalı?

Gebelikten korunmak için herhangi bir yöntem kullanmadan cinsel ilişkide bulunan kadınların %80-90'ı bir yıl içinde gebe kalır. Bu nedenle eğer belli bir süre ya da bundan sonra hiç bebek istenmiyorsa mutlaka etkili bir gebelikten korunma yöntemi kullanılmalıdır. Başlıca doğum kontrol yöntemlerini şöyle sıralayabiliriz:

1) Doğum kontrol hapları: Kadında yumurtlama ve döllenmeyi engeller. Âdetin ilk beş günü içinde, tercihen ilk günü alınmaya başlanmalıdır. Rahim ve yumurtalık kanserlerine karşı koruyucudur. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS, Hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya, mantar vb.) korumaz.

2) Aylık iğne: Düzenli olarak ayda bir kez, kas içine enjeksiyonla uygulanır. Yumurtlama ve döllenmeyi engeller. Sadece progesteron içerenlerde bu olumsuz etki yoktur, lohusalıkta emzirmeyi etkilemezler ve kullanmakta sakınca oluşturmazlar.

3) 3 aylık iğne: Düzenli olarak üç ayda bir, kas içine enjeksiyonla uygulanır. Yumurtlama ve döllenmeyi engeller. Ara kanamaları olabilir ve uzun kullanıldığında kullanım sırasında âdet görülmeyebilir. Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da kullanabilir.

4) Deri altı kapsülleri: Kolun iç kısmına yerleştirilen ve kibrit çöpü büyüklüğündeki silikon çubuklardır. Kadında doğal olarak bulunan kadınlık hormonlarından yalnızca birini (progesteron) içerir. Yumurtlama ve döllenmeyi önler. Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da kullanabilir.

5) Rahim içi araç (spiral): Rahim içine yerleştirilen küçük plastik bir araçtır. Bakır ve hormon içeren tipleri vardır. Döllenmeyi ve/veya embriyonun rahim içine yerleşmesini önler. Kadının gebe olmadığından emin olunan herhangi bir zamanda uygulanabilir. İlk aylarda lekelenme, âdet miktarında artma veya âdet süresinde uzamaya neden olabilir. Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da kullanabilir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumaz.

6) Kondom (prezervatif): Erkekler tarafından kullanılmak üzere bir çeşit lastikten yapılmış çok ince ve esnek bir kılıftır. Cinsel ilişki sırasında, meni içindeki erkek tohum hücrelerinin (sperm) kadının vajinasına geçmesini engeller. Kılıf sertleşmiş erkeklik organına, kadının vajinasına hiç temas etmeden önce takılır. Boşalma sonrası organ gevşemeden çıkartılmalıdır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur.

7) Kadında tüplerin bağlanması: Artık çocuk istemeyen çiftlerde, kadının yumurtalık kanallarının /tüplerinin ameliyatla bağlanmasıdır. Tüpler bağlandığı için yumurta, erkek tohum hücresi (sperm) ile karşılaşmaz. Böylece döllenme engellenir. Cinsel arzu, yeterlilik ve doyumda, âdet kanamalarında hiçbir değişikliğe yol açmaz.

8) Erkekte kanalların bağlanması (vazektomi): Artık çocuk istemeyen çiftlerde, erkeğin tohum (sperm) kanallarının bağlanmasıdır. Kanallar bağlandığı için erkek tohum hücreleri (spermler)  boşalma sıvısına geçmez. Böylece döllenme engellenir. Cinsel arzu, yeterlilik ve doyumda, erkeklik organının sertleşmesinde hiçbir değişikliğe yol açmaz.

9) Acil korunma: Korunmasız cinsel ilişkide bulunduysanız ya da bir korunma yöntemi kullanırken beklenmedik bir durumla karşılaşırsanız ve gebe kalmak istemiyorsanız acil önlem alabilirsiniz. Bunun için cinsel ilişkiden sonraki ilk üç gün (72 saat) içinde bir kadın doğum uzmanına başvurmalısınız. On iki saat arayla iki kez olmak üzere, içindeki hormon miktarına göre belirlenen adette hap içerek ya da beş gün içinde rahim içi araç uygulanarak korunabilirsiniz.

10) Vajinal diyafram: Kadın tarafından kullanılan ve ilişki öncesi rahim ağzını kapatacak şekilde vajinaya konulan bir kauçuk bariyerdir. Koruyuculuğu pek yüksek değildir.

11) Geri çekme yöntemi: İlişki esnasında erkek orgazma yaklaştığında cinsel organın vajina dışına çekilmesidir, spermle vajinanın temasını engellemeyi amaçlar. Ama bu aşamada bile gebelik söz konusu olabildiğinden güvenilir değildir.

12) Takvim yöntemi: Âdet döngüsü içinde yumurtlama dönemi tespit edilebilen, düzenli ve sabit âdet görenlerde ilişki için yumurtlama döneminin 1 hafta öncesi ve sonrası riskli dönem kabul edilerek ilişki yasağı uygulamasıdır. Âdet düzeni değişiklikleri varsa bu yöntemin koruyuculuğu d

Bu makale 16 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Op. Dr. Tevfik Uğur Sipahi

Op. Dr. Tevfik Uğur Sipahi, 12.06.1957 tarihinde Hatay'ın Dörtyol ilçesinde dünyaya geldi. Tıp eğitimini 1974 ile 1981 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tamamlayan Dr. Sipahi,  Kadın Hastalıkları ve Doğum alanındaki ihtisasını ise 1984 ile 1989 yılları arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD'da tamamladı ve uzman doktor unvanını aldı. Çalışma hayatına 1981 yılında Niğde Merkez Hüyük Sağlık Ocağı Hekimi olarak başlayan Dr. Sipahi, 1982 yılından 1984 yılına kadar ise Ankara Gülveren Sağlık Grubu Başkan Vekili, Sağlık Ocağı Başhekimi, Sağlık Bakanlığı Hacettepe Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Enstitüsü Eğitim Koordinatörü ve Sağlık Bakanlığı Zorunlu Hizmet Adaptasyon Kursu yöneticisi olarak görev aldı. İhtisası süresince (1984 –1989) Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi ...

Etiketler
Gebelik testleri
Op. Dr. Tevfik Uğur Sipahi
Op. Dr. Tevfik Uğur Sipahi
Ankara - Kadın Hastalıkları ve Doğum
Facebook Twitter Instagram Youtube