Diz protezi ameliyatında beklentiler ve ameliyat sonrası

Diz protezi ameliyatında beklentiler ve ameliyat sonrası

Diz protezi ameliyatlarında sonra hastaların %90’ı ağrılarından tamamen kurtulmaktadır. Protez ameliyatından sonra hastalar daha önce yapamadıkları aktivasyonları yapma yetisine kavuşacakları için dikkatli olmaları gerekmektedir. Daha öncede bahsedildiği gibi özellikle protezin polietilen parçasındaki aşınmalar hasta aktivasyonuyla birebir bağlantılıdır.

Operasyon sonrasında gerçekçi beklentiler;

·         45 dakikayı  geçmeyen sürekli yürüyüş
·         Evde 30 dakikayı geçmeyen ayakta durarak yapılacak hafif işler
·         Yüzme
·         Araba kullanma
·         Hafif seyirli bisiklete binme
·         Ağır taşımadan alışverişe çıkma
·         Hızlı olmayan dans
·         Aşırı olmayan merdiven çıkma gibi aktivasyonlar olabilir.

Aşırı yürüyüş, koşma, kontakt sporları, zıplama, engebeli arazide yürüme, kayak, fazla merdiven çıkma, tenis gibi sporlardan sakınılması gerekmektedir.

TOTAL DİZ PROTEZİNDE KOMPLİKASYONLAR

· Yüzeyel enfeksiyon
· Derin enfeksiyon
· Tromboemboli
· Kanama
· Yağ embolisi
· İnstabilite
· Hareket kısıtlılığı, eklem sertliği
· Ekstansör mekanizma bozulmaları
· Periprostetik kırıklar
· Aseptik gevşeme
· Damar sinir yaralanmaları

Tüm bu komplikasyonların tedavileri mümkün olmakla beraber asıl yapılması gereken bu durumlar gerçekleşmeden önce önlem almaktır. Ameliyat öncesi ve sonrasında alınacak tedbirler her hasta için rutin bir takım uygulamalar dışında kişinin durumuna özel olarakta alınacak bazı tedbirle bulunmaktadır. Ameliyata hazırlık devresi bu nedenle çok önemlidir.

AMELİYATA HAZIRLIK

Testler: Ameliyata karar verdikten sonra doktorunuz sizi bir takım tıbbi testlerden geçirecek anestezi doktoruyla yapacaklarıgörüşme sonrasında belki başka bölümler içinde konsültasyon isteyecektir.

İlaçlar :  Doktorunuza özellikle sürekli kullandığınız yüksek tansiyon ilaçlarından , şeker düzenleyicilerinden, kan sulandırıcılarından, hormon ilaçlarınızdan, antidepresan ilaçlardan bahsedin. Yakın zamanda kullandığınız bağışıklık sistemi baskılayıcı ilaçları da konuşmak gerekecektir.

Enfeksiyonunuz var mı?
Vücudunuzda aktif olarak herhangi bir enfeksiyon varsa diz protezi ameliyatı olamazsınız. Sıklıkla görülen  İdrar yolu enfeksiyonu ve üst solunum yolu enfeksiyonları başta olmak üzere diğer bölümlerle ilgili enfeksiyonlarda  muhakkak tedavi edildikten sonra protez ameliyatını olmalısınız. Bu konuda doktorunuz sizinle konuşacaktır.

En son ne zaman diş hekiminize gittiniz?
Diş hekiminiz tarafında kontrol edilmeniz, diş çürüğünüz ya da diş eti iltihabınız   varsa tedavisi yapıldıktan sonra protez ameliyatı olabilirsiniz

Mini check-up : Ameliyat öncesi alınacak kan ve idrar örnekleriyle ufak bir check-up olacaksınız. Ameliyat sonrasında kullanılmak üzere hazırlanacak olan kan ve kan ürünleri için kan grubunuz kontrol edilecektir.

Bakımı Planlama : Ameliyat sonrasında 2. gün yürümenize rağmen evde yapılması gereken günlük işlerinizde size yardımcı olması için öncelikle aile içinden birisini olmazsa sosyal hizmet görevlisini ayarlamanız gerekmektedir.

Evdeki Yaşamı Planlama : 
Ameliyat sonrasında evde yapılacak bir takım düzenlemeler hayatınızı kolaylaştıracaktır;
Banyoda güvenli oturma kalkma ya da ayakta dururken size destek olması amacıyla uygun tutamaçlar bulunması
Tuvaletiniz alçaksa ( genelde öyledir) tuvalet yükseltici kullanılması yada yüksek bir klozet kullanılması oturup kalkarken kolaylık sağlayacaktır.
Geniş ve her iki tarafında kolçağı olan ayağınızı uzatabileceğiniz pufu olan koltuk
Merdivenlerde destek sağlayacak trabzanların bulunması
Geniş yere sağlam basan dengeli bir duş taburesi
Kayma ihtimali olan halı , kilim gibi eşyaların ya kaldırılması ya da kaymasının engellenmesi
Evde takılıp düşmeye neden olabilecek çıkıntı, kablo vs nin kaldırılması.
Evdeki ışıklandırmanın iyi olması
Gece kalkıldığında kolay ulaşabileceğiniz ayrı bir ışık kaynağının olması
Kayma, takılma yapmayacak ev terliklerinin giyilmesi
Soğuklarda ev girişinde ve balkonda buzlanmanın önüne geçilmesi

Ameliyat günü: 
Ameliyat günü hastaneye kesinlikle aç olarak gelin ve son 5 saat içinde oruç tutarmış gibi herhangi bir şey  yiyip içmeyin (kola da içmeyin :))) ). Gelmeden önce duş alırsanız vücudunuzdaki bakteri oranı da azalacaktır. Hastanede 3-4 gün kadar kalacaksınız bunu düşünerek kişisel bakımınızla ilgili eşyalarınızı beraberinizde getiriniz. Hastane önlüğünden sıkılabilirsiniz. Pijama ve terliklerinizi de getirebilirsiniz.

Tüm tetkiklerinizi beraberinizde getirmelisiniz onları evde istirahate bırakmayın.

Makyaj ve takılar : Vücudunuzdaki belirtileri görmemizi engelleyeceği için makyaj yapmamanız gerektiğini unutmayın ve  o gün makyajsız olarak hastaneye gelin. Üzerinizdeki yüsük kolye gibi  takıları da evinizde bırakmanız iyi olacaktır.

Ameliyat öncesi odada 
Odanıza geçtiğiniz zaman kat hemşire ve hasta bakıcıları sizi ameliyat öncesi tekrar kontrol edecekler, kimliğinizin yazılı olduğu bilekl takılacak,  doktorlarının nezaretinde ameliyat olacağınız bölge ya da bölgeler işaretlenecek, damar yolu açılacaktır. Özellikle ameliyat olacağınız bölgenize  işaret konulduğundan emin olunuz.

Ameliyat
Anestezi doktorunuz sizinle konuşup tamamen uyutulduğunuz genel anestezi veya  belinizden yapılan iğneyle sadece bacaklarınızın uyuşturulduğu spinal veyahut epidural anestezi seçeneklerinden size uygun herhangi birini belirleyecektir.

Operasyonunuz tek taraflı olursa 2 çift taraflı 3 saat civarında sürecektir.Ortopedistiniz hasar görmüş olan kıkırdaklarınızı özel aletlerle çıkarıp metal ve plastik bölümlerden oluşan protezlerinizi size en uygun şekilde yerleştirecektir. Total diz protezleri genel olarak 4 ana komponentten oluşur

* Uyluk kemiği alt ucuna yerleştirilen metal kısım
* Kaval kemiği üst kısmına yerleştirlen diğer metal kısım
* Bu iki metal parçanın arasına yerleştirilen plastik kısım
* Eğer değiştirilmesi gerek görülürse diz kapağına yerleştirilen metal-plastik parça

Hastanede Kalış Süreci
Operasyondan sonra ortalama 4 gün hastanede kalacaksınız. Bu süre zarfında size özellikle ağrı olmaması için ve enfeksiyonu engelmek için bir takım ilaçlar verilecektir. Kan pıhtılaşmasını engelleyecek kan sulandırıcı bir ilaç ve yine kanınızın bacaklarınızda birikip pıhtılaşmasını engellemek üzere anti-embolik çorap giydirilecektir. Doktorunuz ağrılarınızın elverdiği ölçüde size egzersizler gösterecektir. Bacak kaslarınızı çalıştırmanız kan dolaşımınızı arttıracaktır. 1 gün sonra ayağa kaldırılıpyürüteç desteğiyle  yürütüleceksiniz. Bu yürüyüş başlangıçta biraz zorlu olabilir ancak ne kadar gayretli olursanız iyileşme süreniz o kadar kısalacaktır.

Evdeki Süreç
Yara bakımı için doktorunuzun uygun gördüğü aralıkta pansuman yaptırmalısınız.  Genelde bu süre 3 hafta boyuncadır. Eğer alınacak dikişiniz varsa bu 3 hafta sonunda alınır. 3 hafta boyunca yarayı sudan uzak tutmanız gerekmektedir. Demir destekli beslenmeniz sizi daha kolay güçlü kılacaktır. Günlük aktivitelerinizi 3-6 hafta içinde kazanmış olmanız gerekir. Bu süreçte bir fizyoterapistten yardım alabilirsiniz. Dizinizi kırmaya başladıktan sonra 2-6 hafta içinde araba sürmeye de başlayabilirsiniz.

Kan pıhtılaşmasını önlemek için size verilen ilacınızı en az 1 ay kullanmanız yapılan geniş klinik çalışmalar tarafından gösterilmiştir.

Yeni Dizinizin Farklılıkları: 

Önceleri diz bölgenizde ameliyatan kalan ödemler olduğu için hareketleri kısıtlı oladuğu halde zamanla özellikle 3. aydan sonra hareketlerinde rahatlama görülecektir. Ancak tam bir hareket bu noktada dahi mümkün olmayacak sizin yürümenize, oturup kalkmanıza , arabaya binmenize yetecek miktarda ( genelde 90-120 derece arasındadır) hareketiniz olacaktır. Ara ara protezinizden ses gelecektir, bu hareketli olan parçaların birbirine teması sonrasında oluşmaktadır ki bu durum gayet normaldir. Özellikle ameliyat öncesi rahatsızlıklarınız ortadan kalktığı için bu farklar zamanla önemsenmez hale gelecektir. Bu durum yeni yaptırdığınız diş protezine benzerlik göstermektedir.

Kısaca;

·         Yeni dizinizi güçlendirmeniz gerekmektedir. Düzenli egzersiz yapın
·         Düşmelere karşı kendinizi korumalısınız
·         Vücudunuzdaki her türlü enfeksiyona karşı öncelikli önlem almalısınız
·         Doktorunuzun sizi çağırdığı kontrollere uymalısınız.
·         Yapılacak tüm tıbbi müdahaleler öncesinde koruma amaçlı antibiyotik kullanmalısınız.
·         Protezinizin ömrü yapılan işlemin uygunluğu kadar sizin kullanmanızda bağlıdır.
.         Uzun yol yürümeyin, ağır yük kaldırmayın, dağ bayır gezmeyin, protezinize iyi bakın.

Bu makale 18 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Op. Dr. Haldun Seyhan

Etiketler
Diz protezi ameliyatı nasıl olur
Op. Dr. Haldun Seyhan
Op. Dr. Haldun Seyhan
İstanbul - Ortopedi ve Travmatoloji
Facebook Twitter Instagram Youtube