Bir diyet klasiği haline gelmiş olan salata!
Diyet kelimesi kullanıldığında herkesin aklına ilk gelen yemek 'salata' olur. Peki ama neden salata diyet süreci ile bu kadar alakalıdır? Salata yemeden diyet olmaz mı? Diyetisyenler neden salatayı bu kadar sever? Her diyet programında en az iki öğünde salata yer alır. Salatayı neden yememiz gerekiyor, vücuda faydası nedir? Salata marul, domates ve yeşillikten mi oluşmalı, yoksa başka alternatiflerimiz var mıdır? Bu sorulara açıklık getirelim.
Öncelikle salata ile kasdedilmek istenen şey herhangi bir çiğ sebzedir. İlla doğranmış, dilimlenmiş olmasına da gerek yoktur. Yıkayıp kesmeden yiyeceğiniz bir salatalık veya havuç da salata yerine geçecektir. Diyetiniz için önemli olan o çiğ sebzeyi yemenizdir. Çiğ sebzeyi sadece salata olarak düşünmeyin, yoğurdun içine ilave edeceğiniz çiğ salatalık, havuç, kırmızı veya yeşil biber, maydanoz, taze nane de aynı işlevi görecektir. Ya da yemeğin yanında yiyebileceğiniz birkaç yaprak roka da salata yerine geçer.
Salatanın diyette bu kadar vazgeçilmez olmasının sebebi ise sebzelerin posa içerikleridir. Posa, çözünür ve çözünmez posa olmak üzere ikiye ayrılır. Sebzeler çözünmez posa içerir. Salatanın tavsiye edilmesinin ana sebebi içerdiği posadır. Posanın yanı sıra vitamin ve minerallerden, fitokimyasal dediğimiz kansere karşı koruyucu etkisi olan maddelerden oldukça zenginlerdir. Öncelikle posanın faydalarını inceleyelim:
1. Posa vücudun enerjiye çeviremediği bir karbonhidrat türüdür. Vücuda girer, ağızda, midede ve bağırsaklarda enerjiye çevrilemez. Ancak vücut posadan enerji açığa çıkarmak için uğraşır ve enerji harcar. Kısaca vücuda enerji vermez ama enerji harcatır.
2. Mide boşalmasını geciktirir. Bu yüzden uzun süreli tokluk hissi oluşturur.
3. Kabızlığı önler. Sindirilemedikleri için dışkı yoluyla atılırlar bu yüzden dışkı hacmini artırır. Dışkı hacminin artmasına bağlı olarak kabızlığı önler. Bu sayede kabızlığa bağlı oluşan hemoroid benzeri hastalıklardan korunmanızı sağlar.
4. Kolesterolü düşürmeye yardımcı olur.
5. Kan şekerini dengeler. Glisemik indeksi düşük olduğu için kan şekerini ve insülin salınımını dengeler. İnsüline bağımlı olmayan diyabetli bireylerde salatanın vb. çiğ sebzelerin üç ana öğünde yer alması kan şekerinizin daha dengeli seyretmesini sağlar ve insülin veya ilaç dozunuzun azalmasına yardımcı olur.
6. Kilo vermede ve kilo kontrolünde yardımcıdır. Uzun süreli tokluk sağlaması, kan şekerini dengelemesi, tokluk hissi oluşturması sayesinde zayıflamak isteyen bireyler için vazgeçilmez olmalı.
7. Başta kolan kanseri olmak üzere birçok kanser türünün görülme riskini azaltır. Posa, zararlı maddelerin bağırsak florasıyla temasını engelleyerek, toksik öğelerin vücuttan atılmasını sağlar. Bu sayede kolon kanseri, rektum kanseri gibi kanser türlerine karşı koruyucudur.
Salatalar, posanın yanı sıra çeşitli vitamin ve mineraller içerir. Genel olarak incelediğimizde A, C ve B vitaminin çeşitlerinden zengindirler. Ayrıca sebzelerin özellikle kabukları (salatalık, kabak, domates, vb.) K vitamini de içerirler. Sodyum ve potasyumdan zengindirler, bu sayede dolaşımın ve tansiyonun regüle olmasını sağlarlar. Bunların yanı sıra bazı sebzeler de kalsiyum, fosfor, kükürt, magnezyum gibi minerallerin de iyi kaynaklarındandır.
Salatalarınızın C vitamini içeriğini arttırmak isterseniz bol limon kullanınız. İsteğe göre salatanın içerisine elma, armut, ayva, kivi, nar ilave ederek hem salatanızın tadını değiştirerek farklı bir sunum yaparken C vitamini içeriğini de oldukça arttırmış olursunuz. C vitamini toksik özellik gösteren maddelerin vücutta emilimini engeller, kansere karşı koruyucudur. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirir. C vitamini insan vücudunda sentezlenebilen bir vitamin olmadığı için düzenli olarak günlük alımı gereklidir.
'Salata yemeden diyet olmaz mı?' sorusuna gelirsek; çiğ sebzelerin posa ve su içeriklerinin yüksek olmasına bağlı olarak kalori değerleri düşüktür. Yemek yerken vücudunuz yediğiniz besini enerjiye dönüştürmek için, enerji harcar. Et, ekmek, süt, yoğurt benzeri besinlerin enerjileri yüksektir, ancak sebzelerin enerjileri et, ekmek, süt, yoğurt benzeri besinlere göre düşüktür, vücudunuz bu düşük olan enerjiyi açığa çıkarmak için daha fazlasını harcar. Oturduğunuz yerden kalori harcamak, yağ yakmak istemez misiniz? Hadi o zaman yemeğinizin yanına bir kase salata ilave edin!
