Dış gebelik nedir?
Döllenen yumurtanın rahmin dışında bebeğin sağlıklı olarak büyüyemeyeceği bir bölgeye yerleşmesidir. Çoğunlukla rahmin tüplerine yerleşen tipi görülmesine rağmen yumurtalığa, karın içinde herhangi bir organa ve ya rahim ağzına yerleşen tipleride görülebilir. Anne adayı için hayati risk taşıyan acil bir durumdur. Bu riskin en büyük nedeni dış gebelik odağından başlayan kanamadır.
Dış gebeliğin görülme oranı nedir?
1970 yılından beri sabit olarak artmaktadır. 1000 gebelikte 16,8 gebelik yani yaklaşık olarak 100'de 2 dış gebelik olarak görülür.
Belirgin risk faktörleri nelerdir?
Tüplerin iltihaplanması tıbbi ismiyle Salpenjit dış gebelik görülme riskini 3 kat arttırır. Bu iltihaplanmaya neden olan mikrop Klamidia türündeyse dış gebelik riski diğer mikroorganizmalara göre daha fazla artar.
Rahimiçi Araçlarda yani spirallerde meydana gelme riski diğer doğum kontrol yöntemlerine göre altı kat fazladır.
Dış Gebelik geçirme sonraki gebeliklerde dış gebelik görülme riskini yüzde 10-25 oranında arttırır.
Tüplerin bağlanması sonrasında oluşan gebeliklerde dış gebelik oluşma riski artar.
Dış gebelikte belirtliler nelerdir?
Karın Ağrısı
Anormal Adet Kanaması
Adetin Gecikmesi
Başdönmesi
Bulantı,Kusma,İshal
Karın ağrısının şiddetinin giderek artması
Sağ omuza vuran ağrı
Dış gebeliğin bulguları nelerdir?
Karın Hassasiyeti.
Kasıklarda hassasiyet, tek taraflı veya iki taraflı.
Karın içine kanamaya bağlı olarak kalpte çarpıntı ve hızlı soluk alma yani şok bulguları.
Laboratuvar bulguları nelerdir?
Seri ölçümlerde kan değerlerinde yani hemoglobinde düşme,beyaz kan hücrelerinde yani akyuvarlarda artma.
Seri BETA HCG ölçümleride, normalde iki günde bir iki katı artması gerekirken bu artma görülmez.
Hangi hastalıklarla karışabilir?
Akut Apandisit .
Yumurtalıkların kendi etrafında burkulması yani over torsiyonu.
Rahimiçi Gebeliğin Düşmesi.
Yumurtalık İltihaplanmaları.
Gastroenterit.
İdrar Yolu Enfeksiyonları.
Endometriosis.
Divertikülit.
Diğer tanı yöntemleri nelerdir?
Karından uygulanan(abdominal) ultrason ile rahim içinde gebeliğin saptanması dış gebeliği ekarte ettirir. Abdominal ultrasonda gebelik kesesinin görülmesi için BETA HCG değerlerinin 5.000-6.000mIU/ml seviyelerine ulaşması gerekir. Bu değere son adet tarihine göre yedinci gebelik haftasında ulaşılır.
Vajinal ultrason gabelik kesesini BETA HCG seviyesi 1500-2000mIU/ml seviyesine ulaştığında gözlenir. Bu değere son adet tarihine göre yaklaşık altıncı gebelik haftasında ulaşılır.
Ultrason değerlendirilmesinde karın içinde sıvı saptanırsa, vajen arka duvarından karın boşluğundaki sıvıya iğne ile ulaşılarak örnek alınmasına kuldosentez denir. Alınan örnekte kan pıhtılaşmaz ise bu durum dış gebelik lehine değerlendirilir.
Laparoskopi hastalarda tanıyı teyit için kullanılır.
Laparoskopik dış gebelik tedavi yöntemleri nelerdir?
LİNEER SALPİNGOSTOMİ-Tuba dış gebeliğin oluştuğu bölüm üzerinden düz bir çizgi halinde kesilerek gebelik materyali boşaltılır. Kanamalar koterize edilir.Kesilen bölge kendikendine iyileşmesine terk edilir.
PARSİYAL SALPENJEKTOMİ-Tuba eğer çok zedelenmişse ve kanama şiddetli ise tübün etkilenen bölümü düzgün bir biçimde çıkarılır.
Laparotomi gerektiren nedenler nelerdir?
Şiddetli kanama.
Dış gebeliğin oluştuğu lokasyonlar (Kornual, Abdominal, Ovarial, Interstisyal).
Yetersiz laparoskopik görüntüleme ve tedavi
Dış gebeliğin tıbbi tedavisi nedir?
Seçilmiş dış gebelik vakalarında ilaçlar kullanarak tedavi edilebilir.
Tıbbi tedavi endikasyonları nelerdir?
Küçük rüptüre olmamış dış gebelik(<3cm)
Salpingostomi sonrası BETA HCG'nin yükselmesi veya plato çizmesi.
Salpenjektomi sonrası gebelik materyalinin yetersiz tahliye edilmesi.
Dış gebeliğin komplikasyonları nelerdir?
Yetersiz tahliye edilen ve kalan trofoblastik dokunun ( % 5 ) cerrahi olarak veya ilaç ile tedavi edilme gereği.
Cerrahi sonrası devam eden karıniçi kanama.
Rüptüre olmamış dış gebelik hastalarında prognoz nasıldır?
<span 19.6px;"="" [removed]="" style="box-sizing: border-box;">Dış gebelik sonrası rahimiçi oluşan gebelik ( % 70 )
Dış gebeliğin diğer gebelikte tekrar etmesi( % 8 )
Tubanın tahribine,oluşan yapışıklıklara bağlı ikincil kısırlık oluşması ( % 20 )