DİŞ DOSTU YİYECEKLER ve İÇECEKLER
Bazı yiyeceklerin dişi çürüttüğünü biliyoruz. Bu yiyecekler karbonhidrat içeren yiyeceklerdir.
.....Her türlü sekerlemeler.
.....Kolalı içecekler. Şeker katılmış her tür içecek. Buna çay da dahil.
.....Pasta, kek, kurabiye, jöleli pastalar, dondurma vb. gıdalar bu grubdadır.
Eminim ki artık bu konuda hemen hemen herkes az yada çok bilgi sahibidir.
PEKİ: DİŞİN ÇÜRÜMESİNİ ENGELLEYEN GIDALAR YA DA ÇAYLAR VAR MI?
Bilinçli beslenmenin oldukça popüler olduğu günümüzde bu konu pek de bilinmemekdedir.
Süt ve süt ürünleri kalsiyumdan zengin oldukları için diş ana yapısını güçlendirirler. Ama peynirde bulunan bir madde var ki bu diş çürümesini engeller.
KAZEİN
Kazein, süt içindeki baskın olan bir grup proteine verilen addır. Kazeinler, insan sütü de dahil olmak üzere hayvansal sütlerin tümünde mevcuttürler. Peynirin içindeki KAZEİN diş çürümesini engelleyicidir.
Öğün aralarında peynir atıştırmak, kolalı bir içeceğin yanında kasarlı tost yemek ya da portakal suyunun yanında kaşarlı tost yemek oldukça faydalıdır.
Bir çok yeme kültüründe yemeğin üzerine tatlı yenir. Bu diş fırçalanmadığında dişin çürümesini kolaylaştıran bir yeme kültürüdür. Bazı ailelerde de yemek üstüne peynir ekmek yenir. Bu da dişin lehine bir durumdur.
XYLİTOL
Yapılan araştırmalarda XYLITOL isimli bir şekerin çürük önlediği bulunmuştur. Şeker benzeri yapısından dolayı bakteriler tarafından hücre içine alınırlar, ama hiçbir metabolik olaylarını yürütemeyeceklerini ölüm sınırına gelince anlayan bakteriler tarafından hücre dışına atılmak istenseler de, bakterinin ölümüne sebep olurlar.
Bu şeker tat olarak normal şekerle hemen hemen aynı tatdadır. Üretici firmalar bunu farkedince xylitolü sakızların içinde kullanmışlardır. Öğün aralarında bu tip sakızlar çiğnendiğin de diş çürümelerinde azalma kaydedilmiş. Üzerinde diş dostu amblemi olan sakızlar bu tip sakızlardır.
POTASYUM
Dİşler ağız ortamının asidik olduğunda çürür. Tükrükdeki potasyum; asit ortamı tamponlamakda etkendir. Yani agızdaki ortamın asidik olduğunda tükrükdeki potasyum devreye girer. Asidik olan ortamı potasyum nötrler. Tükrüğünde yeterince potasyum olan kişilerde çürük oranının düşük olduğu tespit edilmiştir. Bu yüzden potasyumdan zengin gıdalarla beslenmek gerekir. Özellikle kuruyemişler bu konuda oldukça faydalıdır. Ayrıca kuruyemişlerin içerisindeki yağ da dişlerin üzerinde kaygan alan oluşturduğundan gıda artıklarının dişe yapışmasını engellerler. Yer fıstığı potasyumdan en zengin kuruyemişlerdendir. Ekonomik ve kolay bulunan bu gıda maddesi yemek aralarında da atıştırılabilir. Okul çocuklarının okula giderken ceplerine konulabilecek faydalı besinlerdendir.
SU
Her şeye faydası oldugu gibi çürük oluşmasını da engelleyen su saf içilmelidir. Yani çayın içindeki su da faydalıdır ama günde 2 litre su sade olarak tüketilmelidir. Su:
1. Tükrüğü sulandırarak dişleri yıkama görevini yerine getirmesini sağlar.
2. İçerdiği mineraller tükrüğün yapısına girerek tükrüğün kalitesini yükseltir.
3. Dişin fırçalanmadığı durumda su ile yapılan çalkamada koruyucu önlemdir.
ADA ÇAYI
Halk arasında eskiden dişotu diye bilinen bu ot anadoluda bolca yetişmektedir.
Gerek çay gibi demlenerek gerekse de et yemeklerine baharat gibi konularak kullanılır.
Antibakterial yapısı nedeniyle özellikle diş ve diş eti iltahaplanmasında rahatlıkla ağız gargarası olarak kullanılabilir. Ayrıca şekersiz içimi de faydalıdır.
BAKLAGİLLER
Çürük oluşturmayan gıdalar olduklarından kullanımları dişde çürüğe sebebiyet vermezler. Aslında kuruyemişlerde bakliyat grubudurlar. Dişlerin fırçalanmadığı durumda yenilen yiyecek çürük oluşturmasada dişin üzerine yapıştığından mikroorganizmaların çökelmesi için ortam sağlayacağından diş ve dişeti problemine neden olmaktadır.
O yüzden bu yazının içeriği bu yiyecekleri yersem ya da öğün aralarında sakız çiğneyip peynir atıştırırsam dişim çürümez tarzında anlaşılmamalıdır. Ağız bakımı olmadan diş çürümesi engellenemez. Mutlaka aksam yatmadan önce sabah kahvaltıdan sonra dişler fırçalanmalıdır. İdeal olanı öğle yemekten sonrada dişin fırçalanmasıdır. Fakat şartların uygun olmadığı yerlerde sakız çiğnemek gibi önlemler o zaman devreye girer.
Tost yiyeceksiniz kaşarlı tosttu tercih etmek çocugunuza şokella sürülmüş ekmek yerine peynir ekmek vermek gibi davranışlarda bilinç geliştirmek amaclı yazdığım bu makaledeki bilgileri dostlarınızla paylaşırsanız daha sağlıklı bir toplum oluşmasına katkıda bulunmuş olursunuz.

Sağlıklı günler diliyorum.