İmplantoloji konusu, diş hekimliği açısından değerlendirildiğinde oldukça yeni bir alan, İsveç’de 1970 li yıllarda başlayan bu uygulama, ülkemizde son 15-20 yıldır önem kazanmıştır, uygulanmaya başlanmıştır. İmplant uygulamaları, hakikaten belli seviyede bilgi vetecrübe isteyen cerrahi müdahalelerdir. İmplantları suni diş kökü gibi değerlendirmek yanlış olmaz. Uygulanmaları da ehil bir diş hekimi tarafından yapıldığında oldukça kolaydır. Çoğu vakada diş çekiminden daha kolaydır. Uygulanacağı bölgedeki kemiğin durumuna göre, yapılacağı yer uyuşturularak (anestezi yapılarak) yerleştirilir. Şayet kemiğin durumu müsait ise, aynı gün üzerine geçici kron bile takılabilir. Implantlar diş kökleri gibi silindir veya vida şeklinde, titanyum veya zirkonyum metalinden yapılmaktadırlar. Basit olarak da diş kökleri ile uzunluk ve genişlik olarakaynı veya yakın ölçülerdedirler. Bu yöntem, güvenirliği kanıtlanmış bir tedavi yöntemidir, başarı yüzdesi % 98-99 dir.
İmplant tedavisini düşünen bir hasta ne yapmalıdır?
Öncelikle iyi bir doktor bulması gerekir. Neden? Şayet bu tedavi yöntemi başarısızlıkla sonuçlanırsa, implant yapılmak istenen bölgede doku kaybına sebep olacaktır. Biraz daha açmak gerekirse; bu bölgede ilthapdan, enfeksiyondan dolayı kemik erimesi olacaktır. Bu durum estetik bölgede (ön grup dişler bölgesinde ise; hastanın estetiğini olumsuz yönde etkileyecektir). Bu bakımdan, seçilen doktorun, implantoloji, cerrahi konularında ihtisası, tecrübesi, çalışması var mı, doktor yenilikleri takip ediyor mu? Referansı var mı? Sorulmalıdır. Muhakkak diş hekimi bu konuya vakıf olmalıdır. Bu kadar kolay yapılabilen implant belli prensiplere uyulmadan, yapılırsa; (özellikle de STERİL (mikropsuz) bir ortamda yapılmamışsa, sonuçunda başarısızlık kaçınılmaz olacaktır.
Ben sadece 1-2 günlük kursa katılıp, kendini cerrah gibi lanse eden, implant yapan doktorlar tanıyorum. Hastalar bu hususlara dikkat etmelidirler. Ben ısrarla söylüyorum:
İmplant yaparken genel olarak nelere dikkat etmek gerekir? kimlere yapılabilir?
Öncelikle hasta klinik olarak değerlendirilmelidir. Dikkatli bir ağıziçi muayanesi yapılmalıdır. Hastanın, varsa, kullandığı ilaçları öğrenilmelidir. Alışkanları sorulmalıdır (özellikle sigara ve geçe diş gıcırdatma alışkanlığı çok önemlidir ). Hastanın bu tedaviden beklentileri sorulmalıdır. Örnek vermek gerekirse; ileri derecede kemik erimesi olan durumlarda hasta halen sabit (kron-köprü) de ısrar ediyorsa, bu tedaviye başlamadan konuşulmalı, bunun mümkün olsa bile estetiğinin optimum (çok iyi derecede) olmayacağı hastaya söylenmelidir. Bu gibi durumlarda implantlardan destek alan ama hareketli, protezler planlanmalıdır, tercih edilmelidir.
Diğer önemli husus; elimizde kemiğin durumunu gösteren röntgen (panoramik röntgen) filmi olmalıdır. Bu da yeni çekilmişmiş bir panoramik röntgen filmi olmalıdır. Çünkü zaman içinde değişiklikler olacaktır.
Röntgen tetkikinde;
1-Yeterli kemik genişliği ve yüksekliği varlığına,
2-Kemik kalitesine, densitesine,
3-İmplant yapılacak bölgenin anatomik komşuluklara (örnek: sinüs boşluklarına) yakınlığına bakılmalıdır.
Klinik muayenesinde;
1-Hastanın genel sağlığı ile ilgili herhangi bir problem olup olmadığı
2-Devamlı surette kullandığı ilacının olup olmadığının
3-Hasta diyabeti olduğunu söylüyorsa; seviyesi nedir? kontrol atında mıdır sorulmalıdır.
4-Kanama problemi var mıdır? Varsa kanama, pıhtılaşma zamanları sorulmalıdır. İmplant yapılası anında da gerekli önlem alınmalıdır.
5-Kalp yetmezliği, by pass, şikayeti olup olmadığı sorulmalıdır. Varsa bu şikayet için kullandığı ilaçları diş hekimi açısından büyük önem arzetmektedir. Zira bu ilaçlar umumiyetle anti-coagulant, (kanı inceltmek, sulandırmak) için kullanılan ilaçlar olduğu için (örnek: Plaviks) diş çekimi veya implant uygulaması öncesinde bırakılmalıdır. Muhakkak hastanın doktoru ile konsültasyon yapılmak suretiyle, onayını almak suretiyle bıraktırılmalıdır.
* Bu ilaçları (anti-coagulant, kan sulandırıcı) alan hastalar, her diş hekimine, doktora gittiklerinde, doktorlarını kullandıkları ilaçlar konusunda bilgilendirmeleri gerekir. Aksi taktirde operasyon yapılması halinde ciddi kanama problemi ile karşı karşıya kalınacağı aşikardır. Bu operasyonaları yaparken, hastanın doktoru ile bilgi alışverişinde bulunmak gerekir, bu ilacınının dozu ve bir süreliğine bırakıp, bırakamayacağı öğrenilmelidir. Bırakabiliyorsa; operasyondan 3-4 gün öncesinden bu ilaçları bırakmaları gerekir..
6-Alışkanlıkları (sigara, alkol, diş gıcırdatma vs)
öğrenilmelidir.
Buna ilaveten implant seçimi ve kaç adet yapılması gerekliliği konusu da yapılacak protezin başarısı açısından, oldukça önemlidir.
Bana göre en önemli olan olay; hasta devamlı tedavisini yaptığımız, kontrolünü yaptığımız bir hasta ise, herhangi sebeple diş çekilmesi durumu söz konusu ise; hastaya çekilen dişinin yerine mümkünse çeker-çekmez, (bir enfeksiyon sonrasında diş çekiliyorsa, çekim boşluğuna implant yapmak mümkün olmaz),değilse, mümkün olan en kısa sürede buraya implant yapılması halinde, estetiğin en az düzeyde etkileneceği (çak az kemik erimesi olacağı) bilinmelidir. Uzunca bir süre beklenildiği taktirde, burada fazlaca kemik erimesi olacağı, bunun da estetiği olumsuz etkileyeceğinin önemi anlatılmalıdır.
Hangi durumlarda sabit, hangi durumlarda hareketli protezler tercih edilmelidir?
Uzun süre takma dişler kullanılmışsa (implant yapılmadan) bu durumda çene kemiğinde ileri düzeyde kemik erimesi olacağı için bu hastalarımıza sabit tedaviyi (kron-köprü) değil de, implantlardan desten alan hareketli protezleri tavsiye etmeliyiz ki yapılacak protezle (dolgu yapılmak suretiyle) estetiğini sağlayabiliriz. Yoksa hasta yaşından daha yaşlı görünecektir. Diğer durumlar da yeteri kadar kemik olacağı için sabit protezleri (kron-köprü) tercih edebiliriz.
Hastalarda implant tedavilerinin çok uzun sürdüğü konularında yaygın kanaat var. Son yıllarda implant yüzeylerinde yapılan değişikliklerle bu süreler çok kısalmıştır.