Sevgili Anne Babalar,
Yaz ayları çocukların kuran kurslarına katılmaları ve din eğitimi almaları için iyi bir fırsat sunuyor. Fakat bu kursları veren kişilerin çocuk psikolojisi hakkında bilgi sahibi olması ve dini kavramları çocukların yaşına uygun şekilde, çocukları korkutmadan açıklaması da çok önemlidir.
Çocuklar dinimizi nasıl öğrenirler?
Diğer taraftan çocuklar dinimizi sadece kuran kurslarına giderek değil, bu kültür içinde yaşayarak zamanla öğrenirler. Örneğin çocuklar anne babasının namaz kıldığını görür ve onları izlerler. Anne babası oruç tutarken onlar da oruç tutmak isterler. Yani çocuklar dinimizi ve ibadetlerimizi kültürün içinde kendiliğinden gözlemleyerek ve yaşayarak öğrenirler. Zamanla da yaşlarına uygun bilgileri alarak bu eğitim sürecine devam ederler.
Bu doğal öğrenme süreci içinde dikkat edilmesi gereken en önemli şey çocuğun dini konularla ilgili yaşına uygun açıklamalar yapmak ve dini konuları anlatırken çocuğu korkutmamaktır. Aksi taktirde çocukların dini sevmesi yerine dinden soğumasına sebep olabilirsiniz.
Çocukların yaşına uygun açıklamalar yapın!
Çocuklar büyüme süreci içinde dini kavramları sorgular ve soyut olan bu konuları anlamaya çalışırlar. En çok merak ettikleri şeyler anlam veremedikleri soyut kavramlardır. Bunların başında Allah, ölüm, cennet, cehennem, sevap, günah gibi dini kavramlar gelir. Çocukların bu konudaki sorularına yaşına uygun cevaplar verilmelidir. Çocukların soruları çok ayrıntılara girmeden, mümkün olduğunca çocuğu korkutmadan, örnekler verilerek cevaplandırılmalıdır. Eğer çocuğun yaşı çok küçükse ve anlayamayacağı konuda soru sorduysa, “sen küçüksün biraz daha büyünce daha iyi anlayabilirsin” diyerek sorularını ayrıntılı bir şekilde cevaplamayabilirsiniz.
Soyut kavramları açıklamak için çocukların bilişsel olarak hazır olmasını bekleyin!
Daha detaylı soyut kavramları açıklamak için çocuğun duygusal ve bilişsel olarak hazır olması beklenmelidir. Özellikle kaygı düzeyi yüksek olan çocuklara bu konuda daha dikkatli açıklamalar yapmak gerekir. Çünkü kaygılı çocuklarda bazı soyut açıklamalar çocuğun psikolojik olarak rahatsızlıklar yaşamasına neden olabilir.
Çocukları dini kavramlarla korkutmayın!
Bu öğrenme sürecinde dikkat edilmesi gereken diğer konu ise çocukların dini kavramlarla korkutulmamasıdır. Bazen anne babalar çocuklarına söz geçiremediğinde “Bunu yapma allah çarpar”, “Tabağını bitirmezsen günah olur”, “Yalan söyleme allah seni cezalandırır” gibi sözlerle çocukların davranışlarını değiştirmeye çalışıyorlar. Bu yaklaşım çocuğun güzel dinimizden korkmasına ve soğumasına neden olabilir. Amacımız çocuğumuzun dinini seven, güzel ahlaklı bir birey olması ise küçük yaşlardan başlayan bu din eğitiminde sözlerimizle ve davranışlarımızla çocuğumuza iyi bir model ve öğretmen olmamızdır. Çocuklara dinin sevgi ve hoşgörü yönleri sunulmalıdır.
Kısacası çocuklar din eğitimini bu kültür içinde yaşayarak, ailesini gözlemleyerek öğrenirler. Çocuklara daha derin dini kavramları öğretirken ise çocukların bilişsel ve duygusal olarak bu soyut kavramları anlayabilecek yeterlilikte olması beklenmeli ve dini kavramlar çocukları korkutulmadan yaşına uygun bir şekilde anlatılmalıdır.
Çocuğunuzu soyut kavramlarla korkutmamanız dileğiyle,
Uzman Pedagog Sevil Yavuz
Çocuk, Ergen ve Aile Psikolojisi Uzmanı, Aile ve Çift Terapisti,
Öğretim Görevlisi, PSD Play Terapist
Parenting Skills & Counseling Center
www.pedagogsevilyavuz.com
