Bağımlı kişiye karşı tutumunuzun ne olduğu önemlidir. Hiçbir zaman, “Yapılması lazım geleni ben zaten biliyorum” şeklinde bir tutum takınmayın. Zaten hangi alanda olursa olsun “En iyiyi ben bilirim” tutumu sıklıkla üstesinden gelinmesi gereken çok zor bir tutumdur. Çok açıktır ki bir bağımlı için en iyi tutum onun tedavi olmasıdır. Ayrıca siz bağımlı değilsiniz, bu nedenle güçlü bir şekilde alkol veya madde kullanma isteğiniz yoktur ve kullandığınız maddelerle oluşan gerçek dışı bir yaşantı tarafından esir alınmadığınız için daha iyi durumdasınız. Besbelli bu kitabı okurken, kendi tutum ve davranışlarınızı gözden geçirmeye başladınız.
Öncelikle şunu bilmenizde fayda vardır. Kişiler, alkol veya madde bağımlısı olurken gerek yaşayarak, gerekse çeşitli kaynaklardan öğrendikleri ile konu hakkında azımsanmayacak kadar bilgi sahibi olurlar. Dolayısı ile onlarla konuşmak için en az onlar kadar bilgi sahibi değilseniz işiniz zor demektir. Ayrıca her insan gibi sizinde bağımlılar hakkında bazı olumsuz ön yargılarınız vardır. Eğer bağımlılar ve bağımlılık hakkında kendi bildiğiniz doğruları bu kitapta öğrendiklerinizle değiştirmeyi başaramazsanız bağımlı hastanıza yardımcı olmanız gerçekten çok zor olacaktır. Buradaki bilgileri edindikçe bağımlı kişinin biraz daha ilerisinde olmanın yolunu bulmuş olacaksınız. Böylece yakınınız olan bağımlıya, yalnızca diğeriyle konuşan bir insan olarak değil, sözü dinlenebilecek ondan birazcık daha üstün sorumluluk almaya çalışan biri olarak görünürsünüz. Konuya hakim değilseniz zaten sizi dinlemeyecektir.
Özellikle madde bağımlıları kendi içlerine kapalıdırlar. Diğer insanların onların niye madde kullandığını anlayacağını düşünmezler. Dolayısı ile de kendilerine karşı olan tutumlara önem vermezler. Bu onların alanlarıdır ve nasıl savaşıp kazanacaklarını veya basitçe sizi nasıl kovalayacaklarını bilirler. Bu yüzden tutumunuz çok önemlidir. Genel olarak tüm bağımlı yakınlarının ve hatta doktorların yaptığı en önemli yanlış kullandıkları maddenin doğuracağı sonuçlarla bağımlı kişiyi korkutma çabasıdır. Genellikle kullanmaya devam edersen ölürsün yada sürünürsün şeklindeki anlatımlar bağımlının bir kulağından girer diğerinden çıkar. Bu durumda bağımlı kişinin düşüncesi genellikle şöyle olacaktır; “Zorla kendini dostum. İnsanlar direkt söyleyince seni korkutabileceklerini sanıyorlar. Bu sihirli maddenin senin korkmanı engellediğini bilmiyorlar. Seni zorlayabileceklerini düşünüyorlar ama yapamıyorlar. Sen bunları atlatırsın. Artık bağışıklık kazandın.”. Bu ifadelerde bağımlı hastanın “En iyiyi ben bilirim” tutumunu nasıl savuşturduğunu görebilirsiniz. Fakat insanlar sık sık “Ben bilirim” tutumunu bırakmayı zor bulurlar. Şimdi kendinize şu soruyu sorun. Niçin alkol yada madde bağımlısı değilsiniz? Evet, bu soruya bir çok yanıt verebiliyorsunuz. Ama şimdi de kendinize şu soruyu sorun;
Bağımlı olan siz olsaydınız nasıl bir yaklaşım beklerdiniz. Aslında belki de gerçekten bir bağımlılığınız var ya da alışkanlığınız diyelim. Örneğin sigara, yemek, seks veya alışveriş. Sağlığınıza ve sosyal yaşantınıza zararlı olduğu halde bunlardan kolayca vazgeçebiliyor musunuz? Yani dışardan konuşmak kolay. Sadece kendinizi içmemeniz veya içmenizi kolayca kontrol etmenize dair biraz yukarıda buluyorsanız, bunu yapabilmenizin nedenini kendinize hatırlatın. Başkalarının yapabildiği bir çok şeyi de siz yapamıyorsunuzdur. Bağımlı birini gerçekten anlamak sadece ondan daha bilgili olmayı gerektirmez. Aynı zamanda ilgili ve yargılamayan sıcak bir yaklaşım içinde olmak gerekir.
Prof. Dr. Ö.Ayhan KALYONCU
