Aşırı yüz terlemesi hastalığı (Fasiyal hiperhidroz) genellikle alında, yüzde ve saçlı bölgede ortaya çıkan terlemenin kişinin hayatını, psikolojik durumunu, sosyal yaşantısını ve günlük işlerini etkileyecek derecede olmasıdır. Bu terleme sadece yüzde olabileceği gibi sıklıkla ellerde bazen koltuk altları ve ayaklarda da terleme eşlik edebilir. Bazen de yüz kızarması ile birlikte olur.
Toplumdaki her 100 kişiden 2-3’ünde görülür. Erkeklerde kadınlara göre daha sık görülmektedir. Olguların yaklaşık yarısında aileseldir. Genellikle ergenlikle başlayıp hayat boyu devam eder. Bazen ileri yaşlarda ortaya çıkabildiği gibi bazen de 35-40 yaşlarından sonra terlemede azalma olabilmektedir. Sıcak mevsimlerde daha belirgindir.
Genellikle uykuda olmaz. Stres, heyecan gibi duygusal durumlar, terleme sorununu düşünüyor olmanız aşırı terlemeyi tetikleyebilir. Genellikle hayati tehlike oluşturmaz. Fakat ileri yaşlarda ortaya çıkan kafa terlemesi hastalık belirtisi olabilir.
Terlemeyi sempatik sistem ayarlar. Buradaki ayar bozukluğu, aşırı duyarlılık ve fazla çalışma aşırı ter üretimine neden olur. Tüm tetkikler normaldir, hormon bozukluğu yoktur, ter bezlerinin boyutu, sayısı ve yapısı normaldir.
Bitkisel çözümlerle, ilaçla, psikoterapiyle ayak terlemesinden kurtulma imkanı yoktur. Koltuk altına ped, havlu, kağıt havlu gibi emici malzeme konulması geçici çözüm sağlayabilir.
AŞIRI YÜZ TERLEMESİNİN AMELİYATSIZ BASİT ÇÖZÜMÜ VAR MIDIR ?
Terleme şiddetli değilse nemlenme şeklindeyse terleme önleyici krem, losyon, sabun jel vb ürünlerle her gün akşamları kullanılarak terleme azaltılabilir. Bu ürünler içindeki aluminyum klorid ile ter bezlerini tıkayarak terin dışarıya çıkmasını önler.
Ama terleme şiddetli ise tıkaç basınca dayanamayarak açılır ve tedavi etkili olmaz ve alerji ya da cilt tahrişi yapabilir. Islanma şeklinde şiddetli terleme varsa ilaç tedavisi ve botoks tedavisi yapılabilir. İlaç tedavisinde terlemeye neden olan sempatik sistemi baskılayan (antikolinerjik) ilaçlar kullanılır.
Ancak bu ilaçların etkisi geçici olup 10-12 saatte bir alınması gerekir. Ayrıca bulanık görme, ağız ve boğaz kuruluğu, kabızlık, idrara çıkmada zorlanma, çarpıntı gibi yan etkileri de bulunmaktadır. Botoks tedavisi ise yüz için 6-7 ayda bir uygulanmalıdır, çünkü etkisi geçicidir.
Alın ve saçlı deriye botox enjeksiyonu yapılarak ter bezlerinde geçici felç oluşturulur. Ağrılı ve yüksek maliyetlidir. Duyu kaybına sebep olabilir. Yüz bölgesine uygulanamamaktadır.
Klipsli ETS ameliyatı
Ayrıca damlama, akma gibi daha şiddetli terlemelerde etkisiz kalmaktadır. Aşırı yüz terlemesinde kalıcı etkiye sahip tek tedavi yöntemi klipsli ETS ameliyatıdır. Başarı oranı çok yüksek olan bu ameliyatı olan 100 kişiden yalnızca 1-2’sinde etkisiz kalabilir veya terleme şikayeti tekrar başlayabilir.
Diğerlerinde ise kalıcı kuruluk sağlanmış olur. Aşırı yüz terlemesinde geçici tedaviler yetersiz kalırsa veya tedaviden bıkılırsa, kalıcı tedavi istenirse, diğer bölgelerin(el, koltuk altı, ayak) de aşırı terlemesinin eşlik ettiği durumlarda, damlama-akma şeklinde çok şiddetli terleme mevcutsa klipsli ETS ameliyatı tercih edilebilir. Ameliyat yaklaşık 30 dakika sürmektedir.
Etkisi ise hemen ameliyat sonunda görülür. Aynı ameliyat içinde istenirse yüz kızarması, koltuk altı ve el terlemesi de tedavi edilebilir. Bu ameliyat ile ayak terlemesi %60-80 ihtimalle geçebilir veya azalabilir.
