İki insan bir araya gelip bir çift oluşturduklarında; bu birlikteliğin yapısal gerekleri uyum sağlama ve sınırlar oluşturmadır. Ve bu iki özellik belirli bir harmoni içinde olmalı ve aynı zamanda da iki bireyin de karşılıklı olarak sorumluluk alması gerekmektedir. Yapısal olarak çift bunu başardığında sağlıklı ailenin temelini atmış olacak ve beraberinde de aileye katılan minik birey de bu aile içinde büyüyerek sağlıklı birey olarak toplumda yerini alacaktır.
Çift olarak gündelik yaşamdaki çok sayıdaki ayrıntının ele alınması, karşılıklı uyum içinde sağlanmalıdır. Örneğin nerede yaşanacağı, faturaları kimin ödeyeceği, akşam yemeğinde ne yeneceği gibi temel konularda karşılıklı hem fikir olunmalıdır. Bu uyum sağlanırken aynı zamanda da çiftler kendi arlarındaki sınırın doğası üzerinde de uzlaşma sağlamalıdırlar. Yani ne sınırları dağınık olmalı ne de katı sınırları olmalıdır. Örneğin kendi arkadaşları ve ya bağımsız etkinlikleri olmayan eşler arasında sınır dağınık iken; tatillere ayrı ayrı çıkan, ortak hesapları olmayan, birlikte çok az zaman geçiren, yatak odalar ayrı olan çiftler arasında katı bir sınır vardır. Bu yapılar içinde çiftler birey olarak varlıklarını sürdürmekte zorlanırken, bu tarz ailede gelişen çocuklar da ebeveynlerine ulaşım konusunda zorluk yaşayacaktır.
Çocukların ihtiyaç duyduğu anne - baba tarzı çocuğun içinde bulunduğu yaş durumuna göre değişiklik gösterir. Bu anlam da da ebeveyn olan çiftler uyum konusunda geliştirdikleri ve besledikleri tutum ve davranışlarını çocukları örnek alıp uygulayacaktır. Bebekler bakım ve beslenmeye ihtiyaç duyarken, çocuklar rehberlik ve denetime, ergenler bağımsızlık ve sorumluluk üstlenmeye gereksinim duyarlar. Örneğin 3 yaşındaki çocuk iyi olan anne ve baba davranışı ve tutumu 7 yaşındaki ya da 14 yaşındaki ergen için uygun olmayabilir. Kendi içinde eş olma alt sistemini kuramayan çiftler, hayatlarına çocuklarının dahil olması ile, çocuk alt sistemini kabullenme, yürütme ve uygulama konusunda problem yaşama olasılıkları yüksek olacaktır.
Sağlıklı, özgüveni yüksek, iletişim becerileri kaliteli olan çocuklar yetiştirmek için değişen koşullara uyum sağlayan, aile üyeleri arasında esnek sınırları olan, aile üyelerini birey olarak kabul eden ebeveynler olabilmeyi başarmak gerekir. Ve aynı zamanda çocuklarımıza örnek tutum ve davranışlar sergileyerek onları yetiştirmeliyiz ki; onlar da ilerde sağlıklı ebeveyn olmayı başarabilsinler.
Ülkü ALACA AYTİŞ/Psikolog