Bazen yaşadığımız ağrılara kendi kendimize bir isim koyar ve yaşımıza, mevsimlere, hava koşullarına bağlarız. Bazen de sorunun tedavisini, edindiğimiz yanlış bilgiler nedeniyle erteleriz.
Pek çok kişinin ortak derdi olan ve genelde “romatizmam var… hava yağmurlu….” deyip geçilen eklem ağrılarıyla ilgili olarak yanlış bilinen bazı konular şu şekilde özetlenebilir.
“Dizlerim romatizma yüzünden ağrıyor…” YANLIŞ
Aslında hastaya bu diz ağrısını yaşatan romatizma değil kireçlenmedir. Genel olarak romatizma kelimesi yanlış kullanılmaktadır. Tıpta romatizma denildiğinde “bağ dokusunu tutan bir grup romatizmal hastalık” anlaşılır. Bu da gerçekte vücudun bağışıklık sisteminin yarattığı iltihabî bir süreci işaret eder.
Kireçlenme ise “eklem kıkırdağının bozulması” diğer bir deyişle dejenerasyonudur. Kireçlenme yaşa, eklemi aşırı kullanmaya, eklem içinde yaşanmış bir kırığa bağlı olarak ortaya çıkar. Bu arada doğuştan veya sonradan gelişen şekil bozukluğu da eklemin normal yüklenmesini bozabilir.
“Dizlerimde kireçlenme var, fazla yürümem zararlı…” YANLIŞ
Tabii ki, bir şeyin fazla kullanılması yıpranmayı da beraberinde getirir ancak doğada başka bir kural vardır : "Kullanılmayan organ körelir." Tıbbi deyişle atrofiye olur.
Bu nedenle dizlerinde kireçlenme olduğu için devamlı oturmayı tercih edenler ciddi bir tuzağa düşmektedir. Evet, fazla yürüyüş sonucu yıpranma nedeniyle kireçlenme artacaktır ama altta yatan sebebi ortadan kaldırarak ya da çok ilerlemiş kireçlenme vakaları için diz protezi ameliyatı uygulayarak çözüm bulunabilir. Öte yandan kireçlenme nedeniyle yürüyüşten uzak kalınması halinde kemik erimesi, kas ve damar kalitesinin bozulması, kalp ve akciğer kapasitesinin azalması hastayı çok daha kötü sonuçlara götürebilir.
“Diz protezinin ömrü 5-10 yıl arasıdır. Bundan dolayı sadece yaşlılara yapılması gerekir…” YANLIŞ
Bu söylem de hem mantıken hem de tıbben yanlıştır. Örneğin; 50-55 yaşları arasında kireçlenme gelişen bir insana “Bekle, yürüme 10-15 sene sonra ameliyat olur, yürürsün…” demek, hiçbir aklın ve mantığın alamayacağı durumdur.
2009 yılında Amerikan Ortopedi Cerrahları Akademisi bünyesinde diz protezi ile ilgili yapılan bir sempozyumda protezin süresi ile ilgili bulgular sunulmuştur. Çok merkezli yapılan araştırma sonuçlarına göre hastaya uygun olarak seçilen ve doğru teknikle uygulanan protezlerde 20 yıla kadar kullanım oranının %80’lerin üzerinde olduğu açıklanmıştır.
“Komşum diz protezi ameliyatı oldu ama vucüdu kabul etmiyormuş…” YANLIŞ
Diz protezinde kullanılan materyaller kimyasal olarak aktif olmayan maddelerdir. Bu nedenle, diz protezi ameliyatı olan kişide bu materyallerin alerji yapması yani vücudun kabul etmeyip reddetme oranı sıfıra yakındır.
Protez ameliyatından sonra bu tip şikayeti olan hastalarda genellikle gizli ya da açık bir mikrobik iltihaplanma, enfeksiyon oluşumu söz konusudur. Bu enfeksiyon tedavi edildiğinde şikayetler ortadan kalkar.
“Komşum diz protezi ameliyatı oldu. 3 ay boyunca ayağının üzerine basamadı… Halen rahat basıp yürüyemiyor…” YANLIŞ
Bu söylem, diz protezi ameliyatları için genele yansıtılamayacak kadar yanlış çünkü, hastaya uygun olarak seçilmiş ve doğru teknikle uygulanmış diz protezlerinde başarı oranı % 99’un üzerinde. Protez ameliyatı olan kişilerin çok kısa sürede normal hayatlarına döndüklerini belirten Op. Dr. Bülent Dilaveroğlu şunları söylüyor :
“Bırakın tek taraflı diz protezini aynı seansta iki dizine de protez yapılan hastalar dahi hemen ertesi gün ayağa kalkarak rahatlıkla basabilir ve yürüyebilirler. Kendi ihtiyaçlarını rahatlıkla görebilir durumda olurlar. Ameliyatın ardından verdiğimiz egzersizleri düzenli bir şekilde uyguladıkları takdirde ise üç haftanın sonunda yumuşak doku iyileşmesi de gerçekleşir. Bu aşamadan sonra hasta artık baston veya koltuk değneği gibi destekler kullanmadan ve herhangi bir ağrı kesiciye ihtiyaç duymadan normal yaşamına döner.”
