Varikosel testislerde ven adı verilen damarların aşırı derecede genişlemesidir. Testislerde kan dolaşımının bozulması ısı artımı, biriken toksik maddeler, hipoksi ve pH azalması nedeniyle sperm yapımında bozulmaya neden olur. Varikosel kısırlığa sebebiyet vermesinden dolayı önemli bir hastalıktır.
Ergenlik sonrası erkeklerin yaklaşık % 10-20 sinde görülür. Kısırlık (infertilite) şikayeti olan erkeklerin ise yaklaşık %40 ında varikosel mevcuttur. Sekonder infertilite şikayeti olan erkeklerde ( önceden en az bir çocuğu olan ancak şimdi kısırlık şikayeti çeken) ise bu oran % 80 lerin üzerine çıkmaktadır. Varikosel her iki testiste de görülebilir. Ancak anatomik komşulukları dolayısı ile sol testiste görülme oranı % 85, sağ testiste görülme oranı ise % 15 civarındadır. Bir taraftaki varikosel genellikle diğer testisi de etkilemektedir.
Tanı
Hekimin dikkatli muayenesi ve gerekli tetkikleri istemesi durumunda kolayca tanı konur. Varikosel çoğu zaman hiçbir belirti vermez. Ancak bazen aşağıdaki belirtiler görülebilir: Testislerde ağrı, küçülme,dolgunluk hissi, infertilite (kısırlık), gözle görülebilen genişlemiş damarlar izlenebilir.
Ele gelen genişlemiş damarlar Varikosel I. dereceden III. dereceye kadar derecelendirilmektedir.
I. derecede ıkınmayla damarlar ele gelir,
II. derecede damarlar ıkınmadan kalınlaşmıştır damarlar ele gelir,
III. derecede ise damarlar çok genişlemiş, kıvrımlar çok büyük yumaklar yapmıştır gözle görülebilir ve bozulmuş dolaşıma bağlı testislerde ufalma görülebilir.
Operasyon tekniği ve tedavi
Varikoselin bugün için tedavisi cerrahidir. Mikrocerrahi ile spermatik ven ligasyonu adı verilen bir operasyonla genişleme gösteren damarlar bağlanır. Bu operasyon endoskopik olarak yapılabileceği gibi radyolojik embolizasyon (radyolojik kontrol altında genişleyen damarı tıkayan bir madde enjekte edilmesi) teknikleri de kullanılabilir. Tekniklerin birbirleriyle karşılaştırmalı çalışmaları olmadığından hangisinin daha üstün olduğu konusunda kesin bir görüş birliği yok.
Operasyon tekniğinde genelde subinguinal mikrocerrahi yaklaşım seçilir.
Genel ya da lokal anestezi altında yapılabilir. 3-4cm'lik kesi yapılır, Sperm kanalı, arter ve lenfatik kanallarda yaralanma riski daha azdır. Komplikasyonlardan testiste küçülme, azoospermi, hidrosel oluşumu daha düşük risktedir. Cerrahi işlem 45 dakika sürer günü birlik cerrahi olarak yapılır. Operasyona karar vermeden önce, uzun vadeli beklentileri ve tüm potansiyel riskleri konusunda doktorunuzla konuşmalısınız. Operasyon sonrası herhangi bir komplikasyon yoksa aynı gün taburcu olursunuz. Bir hafta sonra dikişleriniz alınır artık iş ve egzersiz hayatınızadönebilirsiniz. Ameliyat sonrası mayo altı kısımda küçük yara izi kalır.
Varikosel ameliyatının başarı şansı nedir?
Varikosel ameliyatından sonra sperm değerlerinde düzelme ve gebelik şansında yükselme olduğu bilinmektedir. Yapılan çalışmalarda varikosel ameliyatı olanların %50-80'inde spermlerinde düzelme görülürken, %2069 arasında gebelik bildirilmektedir.
Doktorunuz ile takip kontrol planınızı konuşmalı, eşinizle gerekli psikiyatrik desteği almaktan çekinmemelisiniz.
Operasyon sonrası en sık memnuniyetsizlik nedenleri ağrını geçmemesi, kısırlığın geçmemesi nedenlidir.