ÜVEİT NEDİR ?
Üveit gözün “UVEA” tabakasının iltihaplanmasıdır. Yapı olarak bir topa benzeyen ,gözün ortasında bulunan jel benzeri maddenin çevresini 3 tabakadan oluşan bir kılıf sarar.En dışta “Sklera” adı verilen sert beyaz kısım; en içte “Retina “ adı verilen ve görmemizi sağlayan kısım; ortada ise “UVEA” bulunur.
Uvea; yapısında gözü besleyen damarları bulundurmaktadır. Uveanın iltihabı-enflamasyonu gözün tüm dokularını etkilemektedir. Bu durum görmeyi ciddi şekilde tehdit eden durumlara neden olmaktadır.
Üveait, tedavisi olan bir hastalıktır. Nadir durumlar dışında uygun tedavi ve hasta-hekim ilişkisinin düzenli olmasıyla göz kurtulabilir. Tedavi bitse bile, hasta en az üç ayda bir izlenmelidir. Hastalık tekrarlayabileceğinden, kontrollere ara verilmemesi ya da diğer organlarla ilgili farklı belirtiler hakkında göz doktoruna bilgi verilmesi şarttır. Örneğin ağızda aft oluştu, ciltteki lekeler vb.
ÜVEİT’in NEDENLERİ ?
Üveit hastalarının % 70 ‘inde üveitin nedeni saptanabilir ve tedavi de bu sebebe göre düzenlenebilir. Üveitler virüsler, mantarlar ve parazitler gibi,etkenlerle oluşabileceği gibi vücuttaki bir hastalığın gözdeki belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Bu yüzden hastalığı çeşitli tahlillerle araştırmak gerekir. Ayrıca tüm vücudu ilgilendiren hastalıklar eşliğinde de üveit görülmektedir. Bunlara örnek ! Behçet Hastalığı” verilebilir.
Üveit oluşturabilen hastalıklar; Behçet Hastalığı,enfeksiyonların ( bakteri,virüs,parazit,veya mantarlar) başka bölgelerden göze yayılması ( tüberküloz, frengi, herpes, toxoplazmoz, vb) göz travması, bağışıklık sistemi hastalıkları, romatizmal hastalıklar, ülseratifkolit vb hastalıklardır.
ÜVEİT’in BELİRTİLERİ NELERDİR ?
Üveit göz ön bölgesinde olduğunda ; alevlenme dönemlerinde gözde kızarıklık,bulanık görme,görmede azalma,göz çevresinde ağrı,ışığa karşı hassasiyet ve uçuşmalar şeklinde belirtiler gösterir.
a)Alevlenme arkada ise; belirtiler çoğunlukla bulanık görme ve görme azalması şeklindedir.
b)Üveite bağlı hasar görme merkezinde (makula ve görme siniri) ise; ortaya çıkış ani görme azalması şeklinde olabilir ve dokularda hasar oluştuğundan kalıcı görme kayıpları ortaya çıkabilir.
c)Alevlenme merkezi bölgenin dışında ise; görmede bulanıklık olmayabilir ve makula etkilenmediği sürece kalıcı görme kaybı oluşmayabilir.
Ne şiddetle olursa olsun; üveit acil bir hastalıktır ve hemen müdahale edilmesi gerekir. Geç kalındığı takdirde hastalık ilerler ve bazen görme kaybı dışında göz bebeğinde şekil bozuklukları, katarakt,göz tansiyonu yükselmesi gibi,kalıcı yan etkiler bırakabilir.
Bazı üveit çeşitlerinde tanı,tipik görünüm nedeniyle hemen koyulabilinir. Bu durumda bile,gözün arka bölümünün tutulması söz konusu ise görmenin ne derece tehdit edildiğinin anlaşılması ve tedavinin etkinliğinin izlenmesi için anjiyografi,ultrasonografi, ERG gibi ileri teknikler gerekli olabilir. Günümüzde ICG adı verilen (İndosiyan Yeşili) bir boyayla yapılan anjiyografiler şüpheli durumlarda hastalık hakkında doğrudan tanıya götürücü bilgiler verebilmektedir.Belirtiler başlayınca göz doktoruna muayene olunması gerekmektedir. Aksi takdirde üveit kalıcı bir şekilde görme kaybına neden olabilmektedir.
ÜVEİT’in TEDAVİSİ NASIL YAPILIR ?
Üveit tedavisinde ilaç ve damlalar kullanılır.Özellikle kortizon (steroid) ve göz bebeği büyüten ilaçlar içeren damlalar sıklıkla kullanılmaktadır.Ayrıca kortizonda dahil,bağışıklık sisteminin çalışmasını değiştiren ilaçlar kullanılmaktadır.Altında yatan hastalığın da tedavisi ayrıca gerekmektedir.Gözde glokom ( göz tansiyonu) katarakt,yeni damarların oluşması gibi çeşitli komplikasyonlar gelişebilmektedir.
Bu hastalıkların da takibi ve tedavisi gerekir.Üveit hastalarının günlük yaşamında herhangi bir kısıtlama olmaz.Fakat hasta ile ilgili bulgular fazlaysa ve göz damlalarının yan etkisi oluyorsa araba kullanmak gibi tehlike yaratacak aktivitelerden kaçınılmalıdır.
Göz doktoru tarafından uygulanan tedavide hastaların doktor tarafından iyi izlenmesi çok önemlidir.Zira bazı önemli bulgular izlenme sırasında ortaya çıkabilir.Bu tanı ve tedavi açısından yapabilecek değişiklikler için önemlidir.Üveit hemen fark edilerek tedaviye başlanırsa mevcut görme korunabilir ya da arttırılabilir.
Sağlıklı gözlerle, hayata bakmanız dileklerimle……
Saygılarımla,
Op.Dr.Ahmet UMAY
26.01.2014
.) KAYNAK : Brıstol Unıversıty Opthalmology Sectıon /2000
Prof.Dr.Wıllıam COHWEN
.) Dünyagöz Yayın ve Literatür, Op.Dr.A.Umay (2013)
(İşbu neşriyatın, tüm hak ve vecibeleri yazara aittir.)
