Dünya üzerinde 400 milyon kişide Kronik Hepatit B olduğu bilinmektedir. Her yıl bir milyon kişinin de Hepatit B enfeksiyonundan öldüğü tahmin edilmektedir. Karaciğer kanser çeşitlerinde biri olan HSK' un 560-80 sebebi hepatit B virüsüdür.
Hepatit B virüsünün bulaş yolları dünya genelinde farklılık göstermektedir. Bizim ülkemizin olduğu Asya ve Afrika’da bulaş daha çok anneden bebeğe ve kullanılmış enjektörlerin başka biri tarafından kullanılması şeklinde olmaktadır. Batı ülkelerinde ise geçiş daha çok yetişkin yaşlarda olmaktadır.
Türkiye'de HBs Ag pozitif ( hepatit b taşıyıcılığı) oranı % 1.7 - 21 arasında değişmektedir. Hastalık en fazla Eskişehir, Diyarbakır, Antalya, Adana, Erzurum ve Sivas' ta bulunmuştur. Hastalığın en sık saptandığı yaş 40-60 arasındadır.
Meslek gruplarına bakıldığında sağlık çalışanlarında %2-15 , çöp işçilerinde % 8, berberlerde % 5-14 oranında hastalık saptanmıştır. Gebelerde yapılan bir taramada ise bu oranın % 16'lara kadar çıkabildiği gösterilmiştir.
Hepatit B kan yolu ile ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında yer alır. Geçiş yollarını sıralayacak olursak;
1. Doğum esnasında anneden bebeğe bulaşma ( bu oran Hbe Ag pozitif anneden doğan bebeklerde %70-90, Hbe Ag negatif anneden doğan bebeklerde %10-40'tır) ,
2. Erken çocukluk döneminde taşıyıcı anne veya babadan geçiş ( burada geçiş bütünlüğü bozulmuş deri ve mukozalardan olmaktadır, annesi Hbs Ag pozitif olan bebekler eğer doğumda bu virüsü almadılarsa ilk 5 yaşa kadar bulaş olasılığı %40 olabilmektedir),
3. Cinsel yolla ( en fazla risk homoseksüellerdedir, eşi hepatit B taşıyanlar ve çok eşlilerde riskli altındadır),
4. Hepatit B taşıyan kişinin kullandığı iğnenin batması,
5. Hepatit B taşıyan kişinin kanının verilmesi,
6. Tam sterilizasyon yapılmadan Hepatit B’li hastanın kullandığı manikür setinin kullanılması,
7. Diş yaptırırken tam sterilizasyon yapılmadan Hepatit B’li hastaya kullanılan malzemelerin kullanılması,
8. Organ nakli olmak,
9. Hemodialize girmek,
10. Akupunkturda aynı iğnenin başkasında kullanılması,
11. Sağlık çalışanları,
12. Dövme ve piercing yaptırmakla bulaşabilir.
Tüm bu bulaş yollarının bilinmesine rağmen erişkin hastaların yaklaşık %30’u Hepatit B virüsünü nasıl aldığını bilmemektedir.
Aslında özetlenecek olursa kan ve cinsel yolla bulaşan hastalık grubundadır. Bu nedenle önlem alabilmek için bulaş yolarının neler olabileceğini doğru bilmek gerekir.
Aynı tabakta yemek yemek, sarılmak, tokalaşmak, hapşırmak, el sıkışmak, aynı giysileri kullanmakla geçmez.
Ancak diş fırçası, jilet, tırnak makası, iğne veya enjektör, manikür seti gibi kan bulaşının olabileceği malzemelerin ortak kullanılmaması gereklidir. Su ile bulaş yoktur.
Virüs sperm sıvısında, vajina salgısında, tükürük, ter ve gözyaşında bulunabilir. Ancak burda ki virüs miktarı kandakinin çok çok azdır. Tükrük, ter ve gözyaşı bulaş için önemli bir risk olarak kabul edilmemektedir.
Sonuç olarak Hepatit B aşısı olan önlenebilen sinsi bir hastalıktır. Siz de bu mikrobu hiç farkında olmadan taşıyor olabilirsiniz. Bu nedenle çok geç kalmadan mutlaka gereken testleri yaptırmalı aşı veya takip/ tedavi için bir sağlık merkezlerine başvurmalısınız.
