Kaygı; kişinin bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı bedensel, zihinsel ve duygusal değişimlerle kendini gösteren bir uyarılmışlık durumudur. Sınava hazırlanan öğrencilerde kaygı beklenen bir durumdur ,belli bir düzeyde olması yararlıdır ve başarı oranını arttırır. Kaygı düzeyinin çok yükselmesi ise başarı oranı ile ters orantılıdır ve kişiyi olumsuz yönde etkilemeye başlar.
Kaygı yaşayan bir öğrencide ( bireyde) birtakım bedensel belirtiler ortaya çıkar. Ders çalışırken ya da sınava girerken ağız kuruluğu, terleme, titreme, kalp çarpıntıları,nefes almada güçlük, mide- bağırsak problemleri, dikkatini toplamada güçlük vb semptomlar görülebilir. Bu belirtilerin yaşanması kişideki endişe düzeyini arttırır ve başarıyı olumsuz etkiler.
Kaygının zihinsel süreçlerdeki değişimleri de belirgindir. Sınava girecek olan öğrencinin sınavla ilgili olumsuz düşünceleri belirgindir.
" ya başarısız olursam, ya kazanamazsam, annemle babam çok üzülecek, herkese rezil olucam, hayatım mahvolur"gibi olumsuz düşünce süreçleri belirgindir, gün boyu sürebilir ve öğrenci tüm bunları kontrol etmede güçlük yaşar . Endişe ve sınavla ilgili korkuları giderek yoğunlaşır.
Kaygıyla baş etmek mümkündür. Yukarıda ifade edilen düşünce süreçlerinin kontrol edileren olumsuzdan olumlya dönüştürmek gerekir. Örneğin;
"Eğer başaramazsam, her şey biter!" yerine"Elimden gelen gayreti gösterdim, bir çok kez arkadaşlarımla gezmeye bile gitmedim, sınavda da elimden geleni yapacağım" gibi olumlu düşünce süreci kaygı düzeyini düşürecektir.
Kaygı düzeyi yükseldiğinde rahatlama egzersizleri de yapılabilir. Kafanızı boşaltmak , biraz dinlenirken burnunuzdan nefes alıp ağzınızdan vermek rahatlamanızı sağlayacaktır. Üniversitede olduğunuzun hayallerini kurmaya şimdiden başlayabilirsiniz.
Sınav öncesinde; gece uyumak için kendinizi zorlamayın, her zaman kaçta yatıyorsanız o saatte yatabilirsiniz( 23.00 ı geçmemesine dikkat edin) yatmadan önce ılık bir duş alabilirsiniz.
Sabah her zaman yediklerinizin dışında bir şey yememeye dikkat edin, belki midenizi bozabilir. Şekerli bir şeyler tatmak da yararlı olacaktır. Önceden yerini belirlediğiniz okulunuzun yolunu tutun yaklaşık 45 dk önceden orada bulunacak şeklide yola çıkabilirsiniz. Kimliğinizi yanınıza almayı unutmayın. Salona alınmayı beklerken kendinize odaklaşmamaya önem gösterin, çevrenizle ilgilenin. Sıranıza oturduğunuzda düşünceniz " Şu soruların hakkından geliyim bekle beni üniversite" olsun. Soruları dikkatli okuyun, zamanı iyi kullanın ve yapamadığınız soru üzerinde durmayın, atlayın, ( atladığınız soruyu cevap kağıdında silik bir şekilde işaretleyin, zamanınız kalırsa geri dönersiniz) Zamanı iyi kullanmayı unutmayın, başkaları ile kendinizi asla karşılaştırmayın!. Boş bıraktığınız sorunun tümünü kocaman bir yuvarlak içine alabilirsiniz. Geri döndüğünüzde hemen onu fark edebilmek için. Soruları okurken olumlu bir ifade mi olumsuz bir ifademi olup olmadığına dikkat edin, soruyu okurken son kelimeyi içinizden vurgulayın. ( aşağıdakilerden hangisidir, hangisi değildir.) Kendinizi daha önceden defalarca girdiğiniz deneme sınavlarındaymış gibi hissedin. Zaman su gibi akıp geçecek gerçekten sınav bittiğinde bittiğine bile inanmakta güçlük çekeceksiniz. "elimden geleni yaptım, işte herşey bitti , sıra güzel bir tatilde.." diyerek sınavdan gülümseyerek çıkın.
Bu dönemde ailelere düşen görev çok büyük;çocuklara güvendiklerini hissettirmeli,onları eleştirmemeli, başka çocuklarla asla kıyaslamamalı, SONUÇ NE OLURSA OLSUN HEP YANINDA OLDUĞU hissettirilmeli, hayatta başarının sadece sınav olmadığı vurgulanmalıdır.
