Siğiller, tanı ve tedavi ve aşıları ( hpv enfeksiyonları)

Siğiller son yıllarda sıklığı artan bulaşıcı hastalıklardan bir tanesidir. Temas ile ve daha çok cinsel yolla bulaşan ve hem kadın hem erkelerde görülen bir hastalıktır. Ortak kullanılan havlu, terlik, iç çamaşırı, banyo, tuvaletten bulaşabilir. Ama daha çok cinsel temas ile bulaşmaktadır.  Özellikle kadınlarda uzun vadede yaratabileceği ciddi sorunlar nedeniyle herkesin bu konuda bilinçlenmesi, hastalık belirtileri olduğunda gerekli tedavi ve önlemler için doktora başvurması gerekmektedir.

NEDENLERİ:

 Siğillerin etkeni HPV isimli virüslerdir. Bir çok alt tipi olan HPV virüsleri vücudun değişik yerlerinde, özellikle ıslak yerlerde çeşitli şekillerde siğiller oluştururlar. Genital bölgede, anüs çevresinde, dudak, yüz, el ve kollarda görülebilmektedir. En sık görülen bölgeler genital bölge ve anüs bölgesidir.

BELİRTİLERİ:

HPV bulaştıktan sonra 2-6 aylık bir kuluçka devresinden sonra genital bölgede ve/veya anüs etrafında sayıları ve büyüklükleri değişen kondilom (siğil) adlı kitlelerin oluşmasıyla belirti verir. Belirtiler bireysel özelliklerden oldukça etkilenir ve özellikle erkeklerde enfeksiyon tümüyle belirtisiz seyredebilir. Kadında da belirtisiz seyredebilir, ancak "belirtisiz" seyreden bu durumlarda büyüteçle (kolposkopi) yapılan ayrıntılı incelemelerde dış genital bölge, vajina ya da servikste çok ufak çaplı kitleler çoğu kadında saptanır. Özellikle kadınlarda bazı durumlarda vajina-anüs arası bölgeyi, anüsü ya da vajinayı tümüyle dolduran karnıbahar görünümlü dev kitlelere de rastlamak mümkündür.

TEŞHİS

HPV enfeksiyonları bazı hastalarda siğil şeklinde oluştuğundan sadece muayene ile görülebilir. Çoğu hastada belirti vermediğinden tesadüfen kadınlara yapılan smear( rahim ağzı sürüntü tahlili) sonucunda teşhis konulabilir. Smear sonucu HPV ile  uyumlu görülen hastalardan biyopsi alınması gerekebilir. Tesadüfen teşhis edilme olasılığı çok olduğundan , cinsel olarak aktif kadınların yılda bir defa smear testi yaptırmaları önerilmektedir.

UZUN VADEDE HPV’NİN ZARARLARI

HPV enfeksiyonlarının bir çok alt tipi vardır. Sadece siğil yapabilen tiplerin yanında onkojenik özelliği olması nedeniyle hem siğil hemde serviks, vajina, vulva kanserlerine neden olabilirler. Erkeklerde anüs kanseri ve penis kanserlerine sebep olabilmektedir.

Gebelik açısından HPV enfeksiyonunun önemi daha farklıdır.Gebelik döneminden önce varolan ya da gebelik sırasında ortaya çıkan siğil  kitlelerinin aşırı büyümesi bazen doğum kanalının daralmasına neden olur ve vajinal yolla normal doğum imkansız hale gelir.

Diğer bir istenmeyen durum da bebeğin doğum eylemi esnasında doğum kanalından geçerken kanaldaki HPV'yi kapması sonucu meydana gelir. Virüsün bulaşması bebeğinin larinksinde (ses tellerinin bulunduğu organ) papillomlar (ufak kitleler) oluşmasına neden olabilir. İleri yaşlarda larenks kanserinede sebep olabilmektedir.

TEDAVİ

HPV enfeksiyonlarının tedavisinde birkaç tedavi yöntemi mevcuttur. Amaç gözle görülebilen siğillerin yok edilmesidir. Siğil tedavisinde kullanılan losyon, krem ve bazı kimyasallar mevcuttur. Krioterapi(dondurma), koter( yakma), lazer, cerrahi yöntemlerde gerekebilmektedir.

Unutulmamalıdır ki HPV lezyonları ( siğiller) yok edilse bile virüs vücutta uzun bir süre yaşamaya devam eder ve bulaştırıcılık aylarca hatta yıllarca devam eder. İster erkekte ister kadında enfeksiyon tespit edilmiş olsun tedaviden sonra yıllık smearlerle kadının takip edilmesi gerekmektedir.

KORUNMA

HPV cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğundan genel hijyenik önlemlerin alınması HPV enfeksiyonundan korunmada etkili bir  yoldur. Ancak HPV'nin bulaştırıcılığı o kadar yüksektir ki, şüpheli ilişkilerde kondom kullanımı bile koruyamayabilmektedir. Cinsel temas esnasında erkek genital bölgesinin prezervatifle korunmayan kısımlarından kadına ya da tam tersi kadından erkeğe bulaşma söz konusu olabilir. Bu yüzden bariz siğil  lezyonları olanlarla ilişkiye girmemek ve aynı iç çamaşırlarını kullanmamak çok önemlidir.

Son yıllarda geliştirilen aşılar HPV nin en sık görülen, siğil ve kansere neden olan tiplerine karşı büyük oranda koruma sağlamaktadır. Bazı Avrupa ve arap ülkelerinde devlet HPV aşısını halk sağlığı açısından aşı programına almış bulunmaktadır. Ülkemizde henüz hiçbir kurum tarafından ödenmemekte, isteyen kişiler doktorlarına danışarak ücretli olarak yaptırabilmektedir. Aşılar HPV ilişkili kanserlerin büyük çoğunluğunu engellemektedir. Aşılar şu an için 9-50 yaş arası kadınlara uygulanabilmektedir. Erkeklere uygulanılabilirliği ile ilgili araştırmalar devam etmektedir.

OP. DR YILMAZ SEYYAH

KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM UZMANI