Kadınlarda rahim sarkması ve idrar kaçırma nasıl oluşur?
Beş kadından birinde rastlanan idrar kaçırma ve rahim sarkması kadınların yaşam kalitesini oldukça kötü yönde etkiler. Yaşlılık, gebelik, doğum, genetik yatkınlık, menopoz, obezite, ağır kaldırmak, kronik öksürük ve ciddi kabızlık rahim ve idrar torbası sarkmasına neden olabilir. Pelvik tabanını oluşturan kasların ve bağ dokuların hasarı ile rahim, idrar torbası, anal kanal sarkmaları oluşur. Rahim ve idrar torbası sarkmaları idrar kaçırmaya neden olabilir. Pelvik taban kaslarının ve bağ dokularının hasara en çok uğradıkları dönem gebelik ve doğumdur. Vajinal doğum sayısı artıkça pelvik organların sarkma riski 4–11 kat artar. İleri yaşın, aşırı kilonun, ağır kaldırmanın, kronik öksürüğün ve kabızlığın pelvik organ sarkma oluşumuna önemli katkıları vardır. Rahim ve idrar torbası sarkmalarının ciddiyeti yavaş yavaş ve zaman içinde artar.

Rahim sarkması ve idrar kaçırmanın bulguları nelerdir?
Bulgular hastalar tarafından başlangıçta kesin olarak bilinemez. Ancak, cinsel ilişki sırasında hissedilen ağrı, kullanılan vajinal tamponun düşmesi, basınç hissi ve dışarı doğru sarkmanın olması ve genişlik hissi ilk bulgu olabilir. Bu sorun tedavi edilmediği takdirde zaman içinde gittikçe kötüleşir ve yaşam kalitesini gittikçe olumsuz yönde etkiler. Nadir de olsa ciddi sarkmalar idrar yapamamaya ve böbrek hasarına neden olabilir. Rahim sarkması ile birlikte görülebilen idrar tutamama zaman içinde hastayı çevresinden uzaklaştırıp asosyal ve depresif bir yaşam şekline zorlayabilir.

Rahim sarkması ve idrar kaçırma sorununda hangi durumda ameliyat kararı verilir?
80 yaşına kadar yaşayan kadınların yaklaşık %12’si idrar kaçırma veya pelvik organ sarkması nedeni ile ameliyat olmaktadır. Bu konuda deneyimli hekimlere ameliyatları olmayan kadınların üçte birinde sorunların cözülmeyebilir. Tekrar sorunlarını cözmek için hekim hekim gezmek zorunda kalabilirler.
Öncelikle operasyondan önce hastalarla uzun uzun görüşmek, olguları her yönü ile değerlendirmek gerekir. Sarkma ve idrar kaçırma cerrahisi yapan hekimlerin birçok ameliyat çeşidini başarı ile uygulayabilmesi gerekir. Çünkü her hastanın sarkma bölgesi, derecesi ve idrar tutamama şikâyeti farklı farklıdır, bu olgular için değişik ameliyatlar ve tedavi yöntemleri gerekebilir. İdrar kaçırma ve sarkmada ilk yapılacak operasyon çok önemlidir. Eğer bu operasyon başarısız olursa sonraki düzeltmeler daha zor ve problemli olacaktır. Hekim olarak temel amacımız idrar kaçırma veya rahim sarkması nedeni ile başvuran hastalarımızda yaşam kalitesini iyileştirmektir. Bunun için hastalarımızın temel şikâyetini belirlemek için dikkatli bir sorgulama yapmak ve buna sebep olan sarkma veya temel problemi anlayıp cerrahi planımızı yapmak olmalıdır. Aksi yönde yapılan müdahaleler yaşam kalitesini kötüleştirmektedir.

İdrar tutamama sorunu için nasıl bir tedavi uyguluyorsunuz?
Tedavi prensibimiz hastalara şikâyetiyle ilgili dikkatli bir sorgulama yapmak ve buna sebep olan sarkma veya temel problemi saptamaktır.
Birçok kadın idrar tutamamayı normal olarak kabul edebilir. Ancak bilinmelidir ki idrar kaçırma bir hastalık değildir, idrar tutamamanın birçok sebebi olabilir. Örneğin Parkinson ve Alzheimer hastalığının ilk bulgusu olarak idrar kaçırma karşımıza çıkabilir. İdrar kaçırmanın tedavisindeki başarı için anahtar nokta sebebin iyi araştırılıp tedaviye daha sonra başlamaktır. Kliniğimizde cerrahi planlanan hastalarda operasyon öncesi yapılabilecek tüm değerlendirmeler ileri teknoloji ile yapılmaktadır.
İdrar tutamamanın en sık iki nedeni; stresle idrar kaçırma ve sıkışma ile idrar kaçırma bu aşamada ayırt edilmektedir.
Sıkışma ile idrar kaçırma, genelde ilaç ve pelvik taban kaslarının fizik tedavisi ile tedavi edilmektedir. Sıkışma ile idrar kaçırma kadınların yaşam kalitesini çok olumsuz etkilemektedir. Kliniğimizde bu tip hastalarımızın yaşam kaliteleri kısa sürede manyetik sandalye ve ilaç tedavileri ile iyileştirilmektedir.
Stres idrar kaçırma, karın içi basınç artmasına neden olan gülme, öksürme, ağır kaldırma, ıkınma ile aynı anda olan idrar kaçırmadır. İdrar torbası sarkmaları bu tip idrar kaçırmaya neden olabilir. Stres ile idrar kaçırma cerrahi ile tedavi edilir. Tüm dünyada yaklaşık 1 milyon kişiye uygulanmış ve benim tarafımdanda altın standart yöntem olarak kabul gören “Tension free vaginal tape” (TVT) denilen cerrahi yöntem, lokal anestezi ile kliniğimizde başarı ile uygulanmaktadır. Başarı oranımız yaklaşık %100’dür.
Prof.Dr. Karateke pelvik organ sarkması ve idrar kaçırma şikayeti olan hastaların tedavisinin; sebebe, semptomların şiddetine, pelvik taban kaslarının güçlerine, kişinin beklentilerine, cinsel aktivitesine, genel sağlık durumuna göre şekillenmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Bu konuda en önemli noktanın; rahim sarkmalarında rahimi almadan sarkmaların cerrahi tedavisi her olguda başarı ile yapılıyor olduğu Prof.Dr. Karateke tarafından önemle vurgulanmaktadır. .