Son dönemde Psikoloğun kim olduğu ve Psikologluk mesleğinin nasıl icra edileceği çeşitli şekillerde gündeme getirilmiştir. Bu süreç kamuoyunda konu ile ilgili belirsizlik yaratmıştır. Bu açıklamanın amacı Psikolojinin tanımı, Psikologların eğitimleri ve çalışma alanları hakkında bilgilendirme yapmaktır.
Psikoloji insanın düşünce, duygu ve davranışlarını inceleyen, bunların ortaya çıkış nedenlerini ve nasıl değişebileceğini ortaya koyan bilim ve uygulama dalıdır. Psikoloji evrensel düzeyde tanımlanmış 50’nin üzerinde uzmanlık alanı olan BAĞIMSIZ bir BİLİM ve MESLEK alanıdır. Psikoloji, 130 yıllık köklü bir bilim dalı olup, araştırmalarını ve uygulamalarını yüzlerce bilimsel dergi aracılığıyla dünyaya yaymakta ve başta sağlık olmak üzere ilgili bilim alanları için gerekli olan temel bilgiyi üretmektedir.
Ülkemizde 47 üniversitede YÖK tarafından onaylanmış psikoloji bölümleri eğitim vermektedir. Üniversitelerin 4 yıllık lisans eğitiminde temel alanları kapsayacak şekilde Psikoloji kodlu 24-26 dersolup bunların toplamı 1000 – 1100 saat etmektedir. Tipik bir Psikoloji lisans eğitiminde verilen başlıca derslerden bazıları şöyledir: Sosyal Psikoloji (70 saat), Öğrenme Psikolojisi (56 saat), Gelişim Psikolojisi (70 saat), Biyolojik Psikoloji (56 saat), Kişilik Kuramları (70 saat), Bilişsel Psikoloji (56 saat), Psikopatoloji (70 saat), Klinik Psikoloji (56 saat), Psikolojik Ölçme ve Değerlendirme (70 saat), Endüstri ve Örgüt Psikolojisi (56 saat). Psikologlar mezun olduktan sonra adalet, eğitim, özel eğitim, sosyal hizmetler, spor, trafik, emniyet, endüstri ve örgüt ve sağlık gibi alanlarda bağımsız bir meslek grubu olarak görev yapmaktadırlar.
Son dönemdeki tartışmalar özellikle, psikoterapi ve psikolojik destek hizmetlerinin kim tarafından ve nasıl icra edileceği noktasında yoğunlaşmaktadır. Psikoterapi ve psikolojik destek, tüm gelişmiş ülkelerde psikolojik hizmetler olarak tanımlanmakta ve gerekli eğitimi almış psikologlar tarafından da bağımsız bir şekilde uygulanmaktadır. Örneğin YÖK mevzuatına uygun olarak düzenlenmiş Klinik Psikoloji yüksek lisans eğitiminde yaklaşık 610 - 630 saatlik teorik ve uygulamalı eğitim verilmektedir.
Tipik bir klinik psikoloji yüksek lisans programında verilen dersler arasında Kişilik ve Psikoterapi Kuramları (42 saat), Psikoterapi Kuramları ve Uygulamaları (42 saat), İleri Psikolojik Testler (84 saat), Temel Psikoterapötik Beceriler (42 saat), Psikoloji Uygulamalarında Etik Prensipler (36 saat), Aile Terapisi (28 saat), Çocuklarda Davranış Anormallikleri (28 saat), Psikoterapi Stajı ve Uygulamalı Eğitimi (ort. 250 saat) sayılabilir.
Klinik Psikologlar psikolojik sorunlar açısından bireylerin durumunu değerlendirebilmek ve tanımlayabilmek amacıyla görüşme yöntemini kullanır, gerekirse psikolojik testler uygular ve yorumlarlar. Bireylerin değişimi ve gelişimi amacıyla da çeşitli psikoterapi yöntemleri uygularlar. Klinik Psikologlar başta olmak üzere tüm psikologlar çalışmalarında hiçbir şekilde tıbbi bir müdahalede bulunmazlar. Birey, aile ve toplum düzeyindeki çalışmalarında psikososyal müdahaleler ve yöntemler kullanırlar.
Türk Psikologlar Derneği Avrupa Birliği Standartlarına uygun Psikoloji lisans eğitiminin gerekliliklerini belirlemiş ve 2010 yılında Türkiye’de verilen lisans eğitiminin denetlenmesi ve onaylanması yetkisini YÖK’ten almıştır. Yüksek lisans eğitimlerinin akreditasyon çalışması da tamamlanmak üzeredir. Avrupa Birliği tarafından resmi olarak tanınan ve Türk Psikologlar Derneği’nin üyesi olduğu Avrupa Psikologlar Birlikleri Federasyonu (EFPA) tarafından verilen Psikoterapi Uzmanı Psikolog unvanı almaya hak kazanan klinik psikologlarımız vardır. Derneğimiz bütün konularda Avrupa başta olmak üzere dünyadaki bilimsel ve mesleki kuruluşlarla birlikte çalışmaktadır. Meslektaşlarımız bir yandan ülkemizi temsil ederken diğer yandan da ülkemizdeki çalışmaları dolayısıyla ülkemizin sesini ve adını duyurmaktadır.
(Türk Psikologlar Derneği)
