Öksürük!

Öksürük!

•   Çocuklukta en sık rastlanan hastalık belirtisidir,

•   Aslında boğaz ve göğüsteki solunum yollarını temizlemeye yarayan bir reflekstir,

•   Her ne kadar anne babalar için çocuklarının öksürüğünü duymak, özellikle gece uykuyu bölen öksürüklerle uyanmak üzücü olsa da, öksürük vücudun normal bir savunma mekanizmasıdır.

Çocuğu yorar, aileyi üzer ve uykuları böler ancak çocukta  öksürüğe sebep olan birçok hastalık çok ciddi değil, sadece can sıkıcıdır

•         Öksürük değişik hastalıklarda değişik özellikler gösterebilir

•         Öksürüğün sebebini bulmak bazı durumlarda zor olabilmektedir

•         Çocuklar çoğunlukla hastalık belirtilerini anlatamazlar, bazen muayene ile de bir şey bulunamayabilir

Öksürük çocukta hangi nedenlerle ortaya çıkabilir?

     Genellikle öksürüğün sebebi üst solunum yollarının virüs veya bakterilere bağlı         enfeksiyonudur :

    Nezle, krup, sinüzit, tonsillit,  farenjit

        Nezlede öksürük

 -Nezleyle birlikte olan öksürük ıslak veya kuru özellik gösterebilir ve bir hafta kadar     sürebilir.

-  Burundan akmak yerine boğaz gerisine doğru akan mukuslu salgı boğazı tahriş ederek öksürüğü başlatır

- Öksürük nezlede genellikle en son kaybolan belirtidir.

       Sinüzit ve öksürük

- Öksürükle birlikte sarı, yeşil burun akıntısı, baş ve boğaz ağrısı, nefesin kötü kokması da varsa genellikle sinüzit düşünülür

- Soğuk algınlığında veya sinüzitlerde öksürük genellikle yatarken (mukus sürekli boğaz gerisine akmaktadır) artar.

- Çocuk sabah kalktığında şiddetli öksürerek ve bazen de kusarak bu mukusu temizlemeye çalışır.

       Krup ve öksürük

- Krupta öksürük tipik havlar tarzdadır

- Ses boğuklaşmıştır

- Ateş olabilir veya olmayabilir

 Alt solunum yolu hastalıkları ve Öksürük

- Boğmacada da öksürük tipiktir.(kentöz)

- Kısa, kuru ve hırıltılı öksürük astım, bronşit veya pnemonide ortaya çıkar

Astım-Bronşit veya Zatüre ile Öksürük

- Kısa, kuru ve hırıltılı öksürük astım, bronşit veya zatürrede ortaya çıkar

- Israrcı öksürükler ise bronşit, zatürre veya astımda görülür, pozisyonla ilgisi yoktur, gece veya gündüz oluşabilir, egzersizle artar.

-Beslenmek.ağlamak, bağırmak veya gülmek ile şiddetli bir öksürük atağı oluşabilir

- 1 yaşın altındaki bebeklerde havayolları çok yumuşak ve dardır. Bazı virüsler bronşiollerin zarar görmesine sebep olurlar

- Aldıkları hava yetersiz gelmeye başlar, nefes almakta güçlük çekerler ve acil müdahaleye gereksinim duyarlar

Astım ve Öksürük

- Astım uzun süreli öksürüklerde en çok görülen sebeplerden biridir

- Genellikle öksürük dışında başka belirti yoktur

- Muayenede doktor tarafından dinlemekle göğüste tipik solunum sesleri duyulur

 Solunum yollarına yabancı cisim kaçması

- Solunum yollarına çekirdek, fındık vs. yabancı cisim kaçması sonucu da öksürük ortaya çıkabilir

 Eviçi ortam ve Öksürük

Ev içi ortam da öksürüğe yol açabilir; eğer evden çıktıktan birkaç saat sonra belirtiler hafifliyor ve yeniden eve dönüldüğünde başlıyorsa evin içindeki havada tahriş edici maddeler bulunduğundan kuşkulanmak gerekir.

 - Evde yakıtlardan çıkan gazlar:

Doğalgaz, gaz yağı, odun, kömür, tüp gaz gibi evlerde bulunan yakıtların kullanımı sonucunda yeterli havalandırma sağlanmadığında havayı kirleten gazlar oluşur.

- Sigara dumanı: Sigara, pipo ve puronun dumanı akciğerlere zarar verebilir.

- Evdeki kimyasal maddeler:  Klorlu çamaşır suları, amonyak gibi uçucu maddeler içeren temizlik solüsyonlarından, çözücü solüsyonlardan ve boya kutularından zehirli gazlar çıkabilir.
   Ev tozu akarları ve nem(Rutubetin yanısıra evde yemek pişirmek ve çamaşır kurutmaktan kaynaklı)

   Dekorasyon: Yeni döşenen halılar ve yeni boyanan duvarlardan tahriş edici gazlar çıkabilir veya eski halı ve yer döşemelerinin veya duvar kağıtlarının altıda bulunan ev mantarları etkili olabilir.

        ÖNERİLER

 - Öncelikle evde kesinlikle sigara içilmemelidir. sigara dumanı ciliaların hareketlerini felce uğrattığı gibi mukus salınımını da arttırır.

- İkinci önlemimiz ise mukus salgısını inceltmek ve irritasyonu yumuşatmak için çocuğa bol su veya benzer sıvılar içirmek olmalıdır.

- Üçüncü önlemimizde havayı nemlendirici cihazlar kullanmak olabilir.(bazı hastalarda!)

 Şu durumlarda çocuğun acil müdahaleye ihtiyacı olabilir!!!!!!!

 - Çocukta şiddetli solunum zorluğu varsa (soluk alıp vermek için mücadele veriyorsa, solunum zorluğu nedeniyle konuşamıyorsa ya da ağlayamıyorsa veya her nefes alıp verişinde hırıltı meydana geliyorsa)

- Çocuk öksürük nöbetleriyle bayıldıysa
- Öksürmediği zamanlarda dudaklarında morarmavarsa

- Çocuk öksürmediği zaman solunum güçlüğü mevcutsa (1 yaşından büyük çocuklarda)
- 3 aydan küçük ve ateş 38°C'nin üzerindeyse
- Herhangi bir yaşta 40°C'den yüksek ateş varsa
- Çocuğun şiddetli göğüs ağrısı varsa, tükrük veya balgamı kanlı ise

 

Bu makale 11 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Uzm. Dr. Gülperi Pınarcık

Uzm. Dr. Gülperi Pınarcık
Uzm. Dr. Gülperi Pınarcık
İstanbul - Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Facebook Twitter Instagram Youtube