GÖRH nedir?
Gastroözofajial reflü hastalığı, asitli mide içeriğinin mide ile yemek borusu arasındaki bağlantı yerini aşarak, yukarı doğru kaçak yapmasının oluşturduğu bir rahatsızlıktır. Bu asit kaçağı önce yemek borusunun alt kısmında enflamasyon (iltihap) ve bazen de ülserlerin oluşumuna neden olur. Zamanla bu asidin oluşturduğu hasar daha da yukarılara çıkarak yemek borusunun üst kısmını, gırtlak ve ses tellerini, boğaz ve genizi ve hatta soluk borusunu dahi etkileyebilir. Etkilediği bölgeye göre değişik şikayetler oluşturur. Bunlar genellikle göğüste yanma veya rahatsızlık hissi, boğazda yanma ve ağrı, ses değişiklikleri, sık sık boğazı temizleme ihtiyacı, boğazda düğümlenme hissi ve kuru öksürük şeklinde olur.
GÖRH ciddi bir hastalık mıdır?
Tedavi edilmediği taktirde GÖRH, şu rahatsızlıklara sebep olabilir:
Yemek borusu iç yüzeyinde kanama
Yemek borusunda daralma ve tıkanıklık
"Barret özofagusu" adı verilen yemek borusu iç yüzeyinde görülen ve tedavi edilmezse yemek borusu kanserine sebep olabilen bir doku dejenerasyonu
Şikayetlerinizin GÖRH hastalığına bağlı olup olmadığına doktorunuza danışarak öğrenebilirsiniz.
Mide yanması nedir?
Mide yanması, GÖRH’nın en yaygın görülen şikayetidir. Göğsünüzün arkasından yukarı, boğazınıza doğru yayılan, yanma ve rahatsızlık hissidir. Geğirme ve şişkinlik gibi belirtilerin yanısıra, boğazınızın arkasında acı veya ekşi bir asit tadı da hissedilebilir. Mide basıncı ve yakıcı ağrısı genellikle yemek yedikten sonra, akşam uzandığınızda veya eğildiğinizde artar.
Bu rahatsızlık ne kadar yaygındır?
Bu oldukça sık görülen bir rahatsızlıktır. Amerika Birleşik Devletlerinde 60 milyondan fazla kişide ayda 1 kez mide yanması görülmektedir; bazı çalışmalarda 15 milyondan fazla Amerikalıda her gün mide yanması şikayeti olmaktadır.
Mide yanması hangi durumlarda görülür?
GÖRH hastalarında mide yanması sıklıkla yemeklerden sonra ortaya çıkar. Yemek yendikten sonra midede asit üretimi yapan özel hücreler daha fazla asit salgılamaya başlar. Ayrıca geceleri yatarken mide asidi yemek borusu içerisinde ayakta olunduğundan daha uzun süre kalır ve bu da şikayetin görülmesine neden olur. Yemek borusuna çıkmış olan asit, ayaktayken yer çekiminin yardımıyla daha kolay mideye geri gidebilir. Asit yemek borusunda ne kadar uzun süre kalırsa yaptığı hasar o kadar fazla olacakatır. O yüzden yatar pozisyonda yemek borusu aside daha uzun süreler maruz kaldığı için geceleri yatarken daha fazla şikayetiniz olur.
Şikayetlerimi nasıl azaltabilirim?
Yemek ve yaşam tarzı alışkanlıklarının değiştirilmesi ve beraberinde antasitler gibi ilaçların doğru kullanımı rahatsızlığı ileri boyutta olmayanlarda yeterli olabilir. Günlük hayatınızda uygulayabileceğiniz aşağıdaki öneriler şikayetlerinizi azaltmakta yardımcı olabilir:
Bu yiyeceklerden uzak durun;
Mide yanmasını artıran besinler:
Çikolata
Nane
Yağlı yiyecekler
Kahve ve kafeinli içecekler
Alkol
Hasarlı mide borusunu tahriş eden besinler:Turunçgillerden olan meyveler ve meyve suları
Domatesli ürünler
Turşu ve turşu suyu
Acılı ve ekşi yiyecekler
Yaşam tarzınızda yapabileceğiniz diğer değişiklikler:
Öğünlerinizde yediğiniz miktarları azaltın, daha küçük öğünlerle daha sık yemek yiyin
Fazla kilolarınızı azaltın. Kilolu kişilerde karın içindeki basınç fazla olduğundan mide içeriği daha kolay yukarı kaçar
Sigara içiyorsanız bırakın
Yatarken yatağınızın başını en az 15 cm kaldırarak yemek borusundan asidin daha kolay atılmasını sağlayabilirsiniz
bunları uygulayarak şikayetlerinizde azalma sağlanabilir. Eğer bunları uygulamanıza rağmen hala şikayetiniz oluyorsa doktorunuzun diğer tedavi seçeneklerini de uygulaması gerekir.
GÖRH ve mide yanması şikayetleri için ne gibi ilaçlar vardır?
Şikayetleri sık tekrarlamayan kişilerde, antasit adı verilen ve şurup ya da ağızda çiğnenen tabletler şeklindeki asit giderici ilaçlar ihtiyaç olduğu zamanlar alınırsa yeterli olabilir. Daha uzun süreli şikayetleri olanlarda en az 15 gün boyunca düzenli olarak mide asidi salgısını engelleyen, tablet ya da kapsül şeklindeki ilaçlar kullanılır. Bunların düzensiz kullanılması faydalı olmaz o yüzden doktorunuzun önerdiği süre boyunca bu ilaçları hergün aynı saatlerde düzenli kulanmanız gereklidir. Bu ilaçlarla yapılan tedavi genellikle 2-3 ay sürer ve hatta bazı hastaların sürekli kullanmaları gerekir.
Çok nadir ve önemsiz yan etkileri olan bu ilaçları uzun yıllar boyu kullanmanın herhangi bir zararı olmadığı yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Sürekli kullanması gereken hastaların bu yüzden endişe duymalarına gerek yoktur.
