Kent Hastanesi hekimlerinden Prof. Dr. Uçar Asena, mensturasyon hakkında kısa bilgiler verdi. "Mensturasyon, beyindeki yüksek merkezlerin uyarıları sonrasında yumurtalıklarda üretilen hormonların etkisi altında gebelik için hazırlanmış olan rahim epitelinin (gebelik oluşamadığı takdirde) dökülmesi ile oluşan kanamadır. Normal adet kanaması için daha doğru bir tanımlama yapmak gerekirse kanamanın yanı sıra bu kanamanın yumurtlama sonucunda olması da bir koşul olarak öne sürülebilir."
Kadın organizmasında bebeği taşıyacak olan rahim beyindeki merkezlerin uyarıları sonucunda yumurtalıklar tarafından üretilen hormonların etkisi ile her ay bir gebelik oluşacak biçimde hazırlanır.Genellikle adet kanamasının ilk gününü 1 gün olarak nitelersek 14. gün civarında yumurtalıklardan bir yumurta hücresi atılır. Yumurtalık kanalları tarafından yakalanan yumurta hücresi burada bir sperm tarafından döllenirse bir gebelik oluşur.Gebelik oluşursa rahim bebeği beslemek ve büyütme görevini üstlenir.Gebelik olmazsa 14 gün devam eden yumurtlama sonrası dönem bitiminde ani olarak kandaki seviyeleri düşen hormonların etkisi ile rahim epiteli dışarı atılır.Bir adet kanaması meydana gelir.
ADET SİKLUSUNUN DÖNEMLERİ
Bir adet kanamasının başlangıcından diğer bir adet kanamasının başlamasına kadar geçen süreye bir adet siklusu denir. Genelde 28 gün süren bir siklusun evreleri vardır
Foliküler Evre :
Kadın organizmasının ana hormonu olan ve kadınlığın bir çok özelliklerinin ortaya çıkmasında ve sağlıklı devamında önemli rol üstlenen Östrogen hormonun etkisi ile endometrial hücreler mitoz bölünme ile çoğalır ve bunun sonucunda endometrium (Rahimin içini döşeyen epitel tabakası) kalınlaşır. Foliküler faz normal bir siklusta 14 gün civarında olmaktadır. Ancak bu süre oldukça değişkenlik gösterebilir.
Ovulatuvar Evre :
Yumurtalıklarda bulunan yumurta hücrelerinin Yüksek merkezlerden gelen emirler ile fonksiyona başlaması ve ürettikleri Östrogen hormonun beyindeki merkezlerle karşılıklı etkileşimleri sonucu döllenmeye hazırlanmış yumurta hücresinin atılmasıdır.
Luteal Evre :
Yumurtlama ertesi ortaya çıkan progesteron hormon etkisinin hakim olduğu dönemdir. Çoğunlukla 14 gün sürer ve endometriumda salgı fonksiyonlarının ön planda olduğu fazdır. 11 günden kısa olması gebeliği engelleme açısından sorun yaratabilir.
MENARŞ :
Puberte döneminin içinde ilk görülen adet kanamasıdır. Genellikle 12-16 yaşları arasında görülür. 8 Yaşından önce olmaması ERKEN , 16 Yaşından sonra olması GEÇ olarak nitelenir. Böyle durumlarda bunun altında yatan sorunun ne olduğu araştırılmalıdır. Ülkelere, ırklara hatta iklim şartlarına göre menarş yaşı değişmektedir ve yine ilk adet yaşı önceki yüzyıllara oranla küçülmüştür. Genetik faktörler boy ve kilo da ilk adet yaşını yakından etkilemektedir. Yapılan istatistiklere göre Toplumumuzda ortalama menarş yaşı 12.4 olarak belirlenmiştir.
DÜZEN :
Genellikle 28 gün ara ile olur. Süre bir adet kanamasının başlangıcından diğer adet kanamasının başlangıcına kadar olan süredir. 21 günden kısa ve 35 günden uzun aralıklarla olması bir hastalığın belirtisi olabilir. Ancak zaman zaman yumurtlama ile oluşan normal adetlerde bile adet kanamasının daha uzun ara ile olması olasıdır.
SÜRE :
Genellikle 2 - 7 gün devam eder. 1,5 gün devam eden normal adet kanamaları olduğu gibi nadir de olsa 7 günü aşan normal adet kanamaları da vardır .
MİKTAR :
Günde kullanılan ped veya pamuk miktarı 2-3 ped civarında olmak üzere bir adet kanaması boyunca kaybedilen kan miktarı değişik araştırmalara sonuçlarına göre 60 - 80 ml. ile 50 - 150 ml. arasında değişmektedir. Oldukça geniş kapsamlı olarak yapılan araştırmalarda bu miktar ortalama 40 ml. ye yakın olarak bulunmuştur.
MENSTURASYON KANININ ÖZELLİKLERİ
En önemli özelliği pıhtı içermemesidir. İçinde bulunan pıhtılaşmayı engelleyen maddeler nedeni ile normalde adet kanı pıhtılaşmaz. Ancak vaginada uzun süre oyalanırsa veya kanama ani ve bol olursa bu takdirde pıhtı eriten faktörlerin etkisinden kurtulmuş olur ve pıhtılaşabilir.
