MEMENİN KİSTİK HASTALIĞI ( Meme Kistleri)
Tanım:Kist,içi sıvı ile dolu oluşum,kesecik demektir.
Genel Özelikler:Meme kistleri genellikle her iki memede(iki taraflı) ve çoğul olurlar.
35-45 yaş grubunda sıktır.Genellikle menopoz(adet kesilmesi)a yakın dönemde ortaya çıkar ve menopozun ardından kendiliğinden kaybolurlar.
Meme kistleri kansere dönüşmezler.Kisti taklit eden kanser türleri ise çok ender olup, genellikle 50 yaş üstünde görülürler ve iyi seyirlidirler. İğneyle tam boşaltılamaz ve kanlı sıvı içerirler.
Tanı:Hastalığın tanısı meme ultrasonu(US) ile konur.Mamografide kistler genellikle gözükmezler, görülse bile kist olup olmadığı ayırt edilemez.
Gerçek meme kistik hastalığı(MKH) tanısı her iki memede 1 den çok ve 5mm.yi aşan kistlerin US da görülmesiyle konur.
Buna uymayan durumlarda MKH varlığı kuşkuludur.
Meme Kistlerinin Tedavisi:
1-Aspirasyon(İğneyle boşaltma)
2-İzlem
3-İlaç tedavisi
4-Ameliyat
Meme Kistlerinin iğneyle boşaltılması:
Şu özelliklerden herhangi biri varsa iğneyle boşaltma işlemi gereklidir:
a-kist ele geliyorsa,
b-kist 2cm den büyükse,
c-kist delinme(perforasyon) özelikleri (eni boyuna eşit kistler perforasyona eğilimlidir)gösteriyorsa.
Dikkat:Ele gelmeyen(b ve c ‘deki durumlar)
kistler US kılavuzluğunda boşaltılmalıdır.
Meme Kistlerinin İzlenmesi:
Yukarıdaki özeliklere uymayan diğer durumlarda İZLEM yeterlidir.
Meme Kistlerinde İlaç Tedavisi:
Kistleri eriten en etkili ilaçlar(örneğin:tamoksifen)menopoza ,kan pıhtılaşması artışına ve rahim kanseri riskine yol açtıklarından çok özel durumlar dışında önerilmemektedir.
Meme Kistlerinde Ameliyat:
MKH da şu iki istisnai durum dışında ameliyat gereksizdir:
a-Memedeki kistin iğneyle tamamen boşaltılamayışı ve dolayısıyla kitlenin kaybolmayışı..
b-Memenin aşırı büyük(ileri makromasti) olması.Tıbbi amaçlı meme küçültme gereken olgularda MKH da varsa,hastalıklı dokular(kistlerin bulunduğu alanlar) çıkarılmış olur.
Memenin Kistik Hastalığının Tehlikeleri:
1-Meme kistleri sayıca aşırı(bir memedeki kist sayısı 10’u geçiyorsa) ve boyutça büyük (2cm.i geçen kistler varsa)iseler eşlik eden hastalıkları maskeleme olasılıkları artar.Bu da bu özelikteki olgularda meme kanserinin erken tanısında gecikme problemi yaşanabileceği anlamına gelir.
2-MKH geçiren hanımlarda meme kanseri bu hastalığı geçirmeyenlere kıyasla 3 kat artmaktadır.Bu nedenle bu olgular yaşam boyu yıllık kontrollerini aksatmamalıdırlar.
Öneri-1:Kist sayısı yüksek,kist boyutları büyük hastaların normalde yılda 1 olan kontrollerini 6 ay ara ile yaptırmaları yararlı olacaktır.
Öneri-2:Gerçek memenin kistik hastalığı tanısı konan her olguya bir MAMOGRAFİ çekilmesi iyi olur.Bu olgularda mamografi çekilmesi için 40 yaşını beklemek hatadır.30 lu yaşlarda çekilecek mamografilerde memeden tatmin edici bir görüntü elde etme şansı %30 civarında olup bu küçümsenmeyecek bir orandır.
Doç.Dr.Ragıp Kayar
1.8.2013
