Meme küçültme operasyonları Plastik Cerrah'ların sık yaptığı operasyonlardandır. Geçmiş yıllarda bir TV tartışma programında, sanırım konuyu daha da çarpıcı hale getirmek amaçlı, liseli genç kızlar estetiğe merak saldı şeklinde bir konuşma yapılmıştı. Buna benim yanıtım eğer geçerli bir nedeni varsa neden olmasındır (aşağıda bu konuda daha ayrıntılı açıklama bulacaksınız). Hatta gerekirse 6 yaşındaki bir çocuğa bile estetik müdahale yapılabilir. Kepçe kulağı olan bir çocuğu buna örnek olarak verebiliriz. Bu yaşlarda çocuk ailenin koruyucu ortamından dış dünyaya adım atmaktadır ve bu dünya da (ör. okul arkadaşları) çocuğun kulaklarına ne yazık ki çok hoşgörü göstermeyecektir. Tekrar konumuza, yani meme küçültmeye dönersek. Bu operasyon daha çok hanımlara yapılmaktadır. Peki erkeklerde de meme küçültme operasyonu yapılabilir mi? Bu da bazı kişilerin kulağına garip gelecektir. Cevabımız şudur: belirgin meme oluşumunun cerrahi tedavisi erkeklerde sıkça yapılan operasyonlardan biridir. Bununla ilgili daha ayrıntılı bilgiyi de aşağıda bulacaksınız.
Bazı hanımlarda görülen büyük meme oluşumunun çoğunlukla belli bir nedeni yoktur. Genetik yapı, kilo artışı, östrojen hormonuna daha fazla duyarlılık (örneğin genç hanımlarda görülen, juvenil hipertrofi denen ve bazen asimetri ile beraber görülebilen rahatsızlık) gibi nedenler etkili faktörler olsa da neden henüz tam anlaşılmış değildir. Ne yazık ki günümüzde Plastik Cerrahi daha çok magazinsel özellikleriyle bilinmektedir. Oysa ki Plastik Cerrahi müdahaleleri kişinin psikolojik, sosyal ve fiziksel sıkıntılarını çözmek için yapılır. İri meme problemi de bunlardan biridir. Bedenine göre giysi bulmakta güçlük çeken, toplum içinde gezerken görünümü nedeniyle rahatsızlık duyan, ayrıca boyun ve omuzlarda yıllarca büyük bir yük taşımanın neden olduğu şiddetli baş, sırt, omuz ve boyun ağrıları, hatta ve hatta kamburluk gibi fiziki rahatsızlıkları olan bir kişinin çektiği sıkıntıyı göz önünde bulundurmak gerekir. Bu durumu estetik yanında bir sağlık problemi olarak da algılamak gereklidir. Yıllarca depresyon, şiddetli sırt ve bel ağrıları çeken, ancak operasyondan sonra adeta yeniden doğan, fiziksel aktiviteleri ve motivasyonu arttığı için daha çok egzersiz yapan, kendine yeni hobiler veya meslekler edinen çok hastayla karşılaşmışımdır. Nitekim çok iri memelerin tedavisi çok kez sigorta şirketleri tarafından bir sağlık problemi olarak kabul edilmekte ve sigorta kapsamına alınmaktadır. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde özel sigorta şirketleri her bir memeden 500 gramın üstünde doku çıkarılmış ise tüm operasyon masraflarını karşılamaktadır.
Operasyonda amaç, daha önceden hekim ve hasta tarafından kararlaştırılmış yeni meme boyutuna ulaşmak, simetrik ve iyi bir estetik meme şekli elde etmek, mümkün olduğu kadar az iz bırakmak, meme başı ve çevresinin hissini korumak ve uzun dönemli sonuçlar elde etmektir. Bütün bunlar için doktorunuzla görüşme sırasında konuyu etraflıca tartışmanız ve doktorunuzun hem muayene sırasında hem de resimleriniz üzerinde plan yapması gerekmektedir. Değişik meme şekil, büyüklük ve simetri problemlerine göre değişik operasyon tekniklerine, hatta seans sayılarına karar verilebilir. Burada yeri gelmişken bir hastamdan bahsetmek istiyorum. Hastam asimetrik meme problemi olan 22 yaşında bir hanımdı. Sağ memesi az gelişmiş iken diğer memesi son derece iri ve sarkık idi. Kendisiyle birkaç kez görüştüm ve beraber 2 seanslı bir operasyonda karar kıldık. İlk seansta sol memeye küçültme ve dikleştirme operasyonu, 2. seansta da sol memenin yeni şekil ve büyüklüğüne göre sağ memeye silikon protez ile büyütme operasyonu planladık. Her iki seansı birkaç ay arayla gerçekleştirdik ve hasta son derece memnun bir şekilde hastaneden ayrıldı.
Yukarıda genç bir hanıma gerekirse meme küçültme operasyonunun yapılabileceğinden bahsetmiştik. Genç hastalarda meme küçültme operasyonu için ideal olan meme gelişimini beklemektir. Genelde 16-17 yaşından sonra genç hanımlara bu müdahalenin yapılabileceği kabul edilmektedir. Ancak yukarıda açıkladığımız problemlerden ileri derecede şikayetçi olan çok genç hastalar için yapılabilecekler vardır. Örneğin estetik meme cerrahisinin önemli isimlerinden Lejour bu hastalara önce liposuction tedavisi, meme gelişimi tamamlandıktan sonra da kendi yöntemiyle anılan küçültme cerrahisini yaptığını belirtmiştir.
Operasyondan sonra hasta çoğu kez bir gece sonra taburcu edilebilmektedir. Hastanın birkaç hafta boyunca atlet sutyeni giymesi, aspirin ve bazı ağrı kesiciler gibi ilaçları kullanmaması ve sigara içmemesi önerilmektedir. Hasta bir gün içinde yürümeye başlamakta ve birkaç hafta içinde günlük rutin aktivitelerine dönebilmektedir. Birçok hasta genel anestezi ile yapılan böyle bir operasyondan çekinmektedir. Unutmamak gerekir ki operasyon öncesi ve sonrası insan hayatında çok kısa bir süreyi kapsamaktadır. Ancak problemlerinizi çözen bir operasyonun sonuçları belki de ömür boyu size daha iyi bir hayat sunacaktır. California'dan Dr. Scott yaptığı araştırmada meme küçültme operasyonu sonrasında hastaların %97'sinin ameliyat sonuçlarından son derece memnun olduğunu bulmuştur. Gerçekten de meme küçültme operasyonunun bel-sırt-boyun ağrılarını azaltacak ya da kaybedecek, kilo vermeyi kolaylaştıracak, meme kıvrım yerlerinde pişikler gibi problemleri yok edecek, depresyonu azaltacak, kişinin özgüvenini ve hareket kabiliyetini artıracak etkilere sahip olabileceği belirtilmektedir.
Operasyondan sonra bazı revizyonlar-düzeltme müdahaleleri gerekebilmektedir. Bunlar çoğu kez lokal anestezi ile yapılan küçük müdahalelerdir (ör. Hasta izlerden şikayetçi ise bunları daha da inceltecek girişimler vb.). Ancak ikinci bir müdahale öncesinde 3-6 ay beklemek gerekmektedir. Kısıtlı hastada uygun olan tek başına liposuction uygulamasını bir kenara bırakırsak meme küçültme operasyonlarının olmazsa olmaz sonuçlarından birisi de ince de olsa operasyona ait izlerdir. Günümüzde vertikal mamoplasti gibi daha az iz bırakan yöntemler vardır. İz genelde areola denen meme başı çevresini sınırlayıp meme kıvrımına doğru iner; dikiş hattı memenin operasyon öncesinde büyüklüğüne göre meme kıvrımı boyunca değişik uzunlukta devam edebilir. Yani dikiş hattı mümkün olduğu kadar daha az belirgin olacak yerlere yerleştirilecek şekilde plan yapılır. İzler her ne kadar ilk aylarda kızarıklık vb. nedenlerle daha belirgin olsa da genellikle zamanla solup gider. Özellikle de beyaz tenli hanımlarda 1-2 yıl sonra belli belirsiz bir iz kaldığına çok kez tanık olmuşumdur. Ancak ilginç olan çok az hastamın operasyon sonrasında izlerden yakınmasıdır. Bunun birinci nedeni hiç kuşkusuz ki operasyon öncesinde bu durum hakkında hastayı bilgilendirmemdir. İkinci nedeni ise yukarıda saydığım problemlerden kurtulan bir hastanın genelde çok memnun olması ve bu nedenle de izlerini problem etmemesidir.
Erkekte belirgin meme oluşumu (jinekomasti) ilaçlara, hormonlara, bazı hastalıklara (ör. siroz), şişmanlık, değişik tümörler, ergenlik çağına giriş vb. değişik nedenlerle bağlı olarak ortaya çıkabilir. Sık olarak genç yaşlarda erkeklerde görülür. Ancak bu durum %90 ihtimalle kendiliğinden geçer. Kalan hastalarda ise derin bir psikolojik sorun şeklinde kalıcılık gösterir. Bu durumun tedavisi cerrahidir. Jinekomastinin şiddetine göre fazla dokunun vakumla (liposuction) ya da kesilerek (eksizyon) alınması yöntemleri uygulanabilir. Hasta genellikle aynı gün ya da ertesi gün taburcu edilebilmekte ve kısa süre içinde günlük hayatına (bu sefer denize gitmeye çekinmeden) dönebilmektedir.
Kısacası belirgin ya da iri meme oluşumu kadın, erkek, genç, yaşlı herkeste görülebilen, fiziksel, psikolojik ve sosyal problemleri de beraberinde getiren bir sorundur. Plastik Cerrahinin bu problemleri çözmek için yapabileceği çok şey vardır.