Lenfatik dolaşım sistemin gelişimsel bir bozukluğu yada lenfatik damarların hastalığı veya hasar alma sonucunda, tanıya göre kollarda, bacaklarda veya baş - boyun bölgesinde şişlikler meydana gelebilir, bu durumda lenfödemden bahıs edilir.
Hastaların bir çoğuna, olası bir lenfödem oluşumunda, hekiminiz tarafından lenfatik drenaj önerilir.
Hastaların nerdeyse hepsi, tedavi başında bu tedavi şeklinde yeterli yada hiç bilgi sahibi değil, halbuki lenfödem sadece estetik bir problem değil, bu durumun düzenli tedaviye ihtiyacı var hatta mecburidir.
Burada okuyacaklarınız, sizi hasta olarak dekonjestif terapi hakkında bilgi sahibi olmanıza yardımcı olmasını temenni ediyoruz, zira bilgili bir hasta tedavi sürecinde etkin bir hastadır, bu da tedavinin olumlu sonuçlanmasında önemli bir faktör.
Biz Ödemterapistler olarak isteriz ki, manüel lenfatik drenaj ve kompleks dekonjestif terapi hakkında iyi bir şekilde bilgi sahibi olun, lütfen burda yazılanları dikkatli bir şekilde okuyun, tıbbi açıdan önemli konuları kısa ama yeterince detaylı ve anlaşılabilir bir şekilde sizlere aktarmaya çalışiyoruz.
1. Lenfatik dolaşım sistemin fonksiyonu
Genel olarak kan dolaşım sistemin toplumumuz tarafından bilinmekte, ancak lenf dolaşım sistemi için aynısını söyleyemeyiz. Kan dolaşımın başta olmak üzere görevi ulaşımı sağlamaktır (örn. Besinler, atık ürünler, ısı vb.),Lenf dolaşımın görevi ise kan dolaşım sisteminin gideremediği ve dokularda biriken her türlü maddeleri, örneğin:
Fazlalık Su (2 4 litre 24 Saatte)
Protein
Hücre parçaları, ölü hücreler vs.
Bakteriler ve başka patojenler
Yağ asitleri (sindirim sistemiminde oluşanlar)
Yabancı maddeler (örn. Toz, boya parçacıklar dövme esnasında vücutta biriken vs.)
gidermek ve ya imha etmektir.
Lenfatik atıkların giderilmesi, mikroskobik küçük lenfdamarlar (lenfkapiller) sayesinde gerçekleştirilmekte. Lenf damarların içerği gittikce büyüyen, kapakcıklara ve içinde ince bir kas dokusu ile kaplıdır. Bu sayede Lenfdamarların özgür bir "nabızı" ile içeriğin tek istikamete yönlendirilmektedir. Lenf sıvımız dolaşım sistemindeki yolunda sıklıkla lenf nodüller ile karşilaşır, lenf nodüller ise depo ve filitre istasyonu olarak görev alır.
Lenf sıvımız bu lenf nodüllerde konsantre hale getirilir, yani lenfdamarların suyu %50 lik oranda azaltılır. Bunun dışında lenf sıvının oluşumu kontrol edilmekte ve eğer var ise, yabancı maddeler etkisis hale getirilir. İnsanlar özellikle enflamasyonlar yada enfeksiyonlarda lenf nodüllerin farkına varır, böyle bir durumda lenf nodüller geçici olarak büyüyebilir yada şişebilir ve basıkıya karşı hassas olurlar. Sonucunda ama lenf sıvısı, gittikce büyüyen lenf damarlardan genelde köprücük kemiğin üst bölgesinde kan dolaşım sistemine bağlanır.
2. Lenfatik akım bozukluğu genel bir değerlendirme)
Lenf akım bozukluğu ne demek ? Kesin olarak anlamı şöyle, normal durumlarda lenf sistemi üzerinden dokularda bulunan çeşitli maddeler toplanır, depolanır ya da imha edilirdi, ancak şu an bu durum değişti, yani giderilmesi gereken zaralı maddeler dokularda kaliyor. Önemli olan diğer vücut bölger burada yedek fonksiyona sahip değiller ve bu sebeple lenfödemler ciddi komplikasyonlara neden olur.
3. Lenfödem
Lenfakım bozuklukların genel olarak iki gruba ayrılır:
a) Lenf sistemin doğuştan gelişimsel bir bozukluk durumunda çoğunlukla alt ekstremitelerde (üst ekstremitelerde daha nadir görülür) genelde yaşamımızın ilk yarısında meydana çıkan primer lenf ödeme sebep olur, ödem terapisti olarak tıbbi tanı, elde edilen bulgular hakkında bilgilendirlmeliyiz, tedavinin yoğunluğu, planlanılması ve uygulaması bu bilgiler doğrultusunda yapılmaktadır.
b) Da önce herhangi bir hasarı yada gelişimsel bozkluğu olmayan ve herhangi ibr hastalıktan, travma yada tıbbi bir tedavini sonucu olarak meydana gelen bir şişlik (ödem), sekonder lenf ödem olarak adlandırılır, ancak sekonder bir lenf ödemin henüzz kronikleşme durumu gerçekleşmediyse, fizyolojik duruma dönebilir. Bu ödem sebepleri şöyle olabilir:
Lenf damar sistemin, sıklıkla tekrarlanan enflamasyonları / enfeksiyonları (mikrobik veya mantar)
büyük çapta yaralanmalar ve komplikasyonlara bağlı normal sürenin dışına çıkan iyileşme fazı
cerrahi ve radyoterapi sonucu meydana gelen lenf nodül (düğüm) ve/veya lenf damar hasrı
Son paragraf lenf ödemlerin en çok görülen sebeplerdendir, hem ekstremitelerde hem de baş boyun bölgesinde meydana gelebilir.
Sekunder bacak lenf ödemi
Kötü huylu tümörlerden travmalardan yada başka hastalıklardan sonra, ürojenital, bacak ve kalcada meydana gelebilir.
Sekonder kol lenf ödemi
Kötü huylu cilt veya göğüs veya genel olarak vücudun üst kısmında kanser tedavi sonucunda meydana gelebilir.
Sekonder baş - boyun lenf ödemleri
Bu ödemler genel olarak KBB-Tümör sonrası meydana çıkar, Hastalar için bu tümörler oldukça kötü, sebebi ise hafif şişlikler bile hastayı özellikle yüz bölgesinde olumsuz etkilemekte.
Lenfödemler 4 evreye ayrılır ve başlangıçta hemen fark edilmiyor.
5. Başka ödem sebepleri
Bedenin çeşitli bölgelerinde tabi ki başka sebeplerden kaynaklanan şişlikler meydana gelebilir ve geçici lokal bir durumu teşkil eder, burada lenf sistemi tamamen sağlıklı durumdadır.
Altta listelemiş olduğumuz ödem sorunları yaşiyorsanız, hekiminiz ile Lenfdrenaj hakkında konuşun.
Postoperatif ödemler
Posttravmatik ödemler
Kardiyak ödemler / Kalp ödemleri (hekim tarafından tanı konulmuş). Dikkat: özel durumlarda Lenf drenaj kontra endike olabilir
Protein eksikliğinden kaynaklanan ödemler Eiweißmangelödeme (Böbrek, Karaciğer ve Bağırsak hastalıkları)
Flebo ödemler Phlebödeme (Venöz sistemin rahatsızlıkları, varis, kronik venöz yetmezlik vs.)
Hamilelikte oluşan ödemler
Lipödemler Lipödeme (Kadınlarda deri altında özellikle kalça ve alt ekstremitede yüksek oranda yağ hücrelerin birikim, patolojik)
İdeopatik ödemler
6. Lenfödemler başarılı bir şekilde tedavi edilebilir
a) Bu tedavi çok uğraş gerektiren bir uygulama dır, ancak aşağıdaki koşullar yerine getirilirse, son derece başarılı bir tedavi olabilir:
düzenli olarak manüel lenfatik drenaj uygulanmalı
tecrübeli uzman tarafından uygulunmalı
seanslara mutlaka gelinmeli
Uygulama sonrası kompresyon bandajı daha sonra bası giysisi kullanılmalı
disiplinli cilt bakımı
Tedavi başarısı belli aralıklarla ölçümler ile kontrol edilmeli
kompresyonda egzersizler yapılmalı
b) Çok yoğun bir ödemde yada yeterli iyi sonuç alınamayan vakalarda ayaktan tedavi yerine yatarak lenfödem tedavi hastanesinde yoğunlaştırılmış tedaviyi hekiminiz ile görüşebilirsiniz.
c) Manüel lenfdrenaj: Bu uygulama çok özel bir terapi yöntemidir. Burda ödemin tipine göre ya direk lenfdamarlar üstünde etkili olan yada sıvıları yumuşak dokuların içinden farklı sağlıklı yedek "toplama alanlarına" yönlendiren eller ile uygulanan bir teknik. Sertleşmiş ödemler bile bu teknik sayesinde sıvılaştırılır. Bu tedavi, lokal bölgelerin yanı sıra geniş kapsamlı vücut bölgeleride kapsamaktadır.
d) Kompresyon terapi / Cilt bakımı: Ödemin boyutuna göre, başarılı bir tedavinin vazgeçilmez bir parçası olan bandajlma ve kompresyon, lenf drenajın boşaltım fazında lenfatik bandajlama ve lenf drenajın koruma fazında bası giysisi olarak, mutlaka uygulanmalı. Bunun dışında özellikle ödem bölgesinde çilt bakımı küçümsenmiyecek kadat rol almakta. Sürekli olarak mekanik uyarılar ve kompresyon, çildin hassas olmasına sebep olabilir, ve çildimizi kurutabilir. Bunu önlemek için bandajlama ve ya bası giysisi kullanmadan önce, nemlendirici kremler ve losyonlar kullanılmalı, böylece derimizin doğal olan asit tabaksını korumuş oluruz.
e) Egzersiz / Fizyoterapi: Bulgulara bağlı olarak uzun süreli ödem hareket kısıtlılıklara neden olmuş olabilir, Ödem terapistiniz / Fizyoterapistinizin eşliğinde size özel egzersizler uygulanmalı, bunlarda evde yapabileceğiniz egzersizlerde yer alacaktır. Unutmayınki, kompresyon içinde yaptığınız her hareket, kas pompasını aktifleştirecek, ödemin artmaması için çok önemli bir faktör.
f) İlaç tedavisi: İlaç tedaviye ancak hekiminiz karar verebilir. .
Bunları okuduktan sonra lenf ödem konusunda artık daha iyi bilgi sahibisiniz. Aklınıza gelen sorular varsa bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin. Daha önce dediğimiz gibi, lenf ödemlerin çoğu tedavi edilebilir, eğer isterseniz normal bir yaşam yaşayabilirsiniz
