Çocuğun büyüme sürecini ve gelişimini yeterli düzeyde destekleyebilmek  her anne baba için çok önemlidir.

Hamilelik dönemi ile başlayan bu büyük görev için birçok kitap okuduğunuzu, çocuk doktorunuzdan ve kadın doğum uzmanınızdan bilgiler aldığınızı, öğrendiğiniz her bilginin ne kadar önemli olduğunun bilinci içerisinde ödevlerinizi titizlikle uyguladığınızı hatırlamışsınızdır.

Büyüme ve gelişmenin ayrı anlamlar taşıdığını biliyorsunuz. Büyüme; vücut kütlesinin artışıdır. Çocuğun vücut ölçülerinde zaman içinde ortaya çıkan değişikliklerle ifade edilir. Gelişme ise, bebeğin daha önce sahip olmadığı pek çok biyolojik fonksiyonu kazanmasıdır. Emeklemeye, yürümeye, konuşmaya, kalem tutmaya başlaması gelişim aşaması olarak adlandırılır. Bu tanım üzerinde ilerlersek çocuğunuzun büyümesine ek olarak gelişimini desteklemek için yeni fonksiyonlar kazanmasına yardımcı olmanız gerekir.

Peki; çocuğunuzun gelişimini desteklemek için neler yapmalısınız? Bu sorunun cevabı oldukça uzun. Onunla oyunlar oynamanız, yaşına uygun oyuncaklar almanız, yürümeye başlaması için kas gelişimini destekleyen aktiviteler yapmanız, dil gelişimini desteklemek için onunla bol bol konuşmanız gibi bir çok önerimiz var.

Bu yazıda özellikle çocuk gelişiminde büyük yararlarını gördüğümüz kitaplardan bahsetmek istedim.

İçinde hayvanların, nesnelerin, renklerin, öğretici ve eğitici bilgilerin olduğu kitaplar.

Bebeklik dönemi ile ele alınan küçük ama kalın sayfalı kitaplar başta bilinçsiz karıştırılıyor gibi görünse de  çocuğun algı ve dikkatinin geliştirilmesinde büyük öneme sahiptir. Kitaptan bir şey anlamıyor ve yırtıyor düşüncesindeyseniz oyun alanı içerisinde rengarenk kitapları bulundurmaya devam edin. Kısa bir süre eline geçirip bir göz atsa da bir süre sonra yeniden onunla ilgilenebilir.

Küçük parmakları ile sayfaları çevirmeye çalıştığını zamanla gözlemleyeceksiniz, bu ufak çabalar ince motor gelişimini desteklemesine yardımcı olur.

Kitap sayfalarında yer alan her nesne, her bilgi, her renk zihinsel gelişimin desteklenmesine yardımcı olur. Öğrenilen her bilgi ileride kullanılmak üzere kaydedilir.

Çocuğunuza okuduğunuz bir hikayeyi akşam eve gelen babasına anlatmasını isteyin. Bu aktivite; hem çocuğunuzu mutlu edecek hem de hafıza becerilerini arttırmasına yardımcı olacaktır.

Çocuk kitaplarının çoğunda yaşanılan hayat anlatılır. Okula gitmek istemeyen bir çocuğun, okulda arkadaşlarına vuran- yalan söyleyen ve sonunda yalnız kalan bir çocuğun, doğaya zarar vermenin yanlış bir davranış olduğunu nedenleri ile öğrenen bir çocuğun hikayesini dinlediğinde hayatta onu neler beklediğini yaşamadan öğrenme fırsatını yakalamış bir çocuğunuz olacaktır .

Dil gelişiminin desteklenmesi açısından çocuğunuza okuduğunuz her kitap çok yararlı. Özellikle hikayeyi anlatırken sizi dinlemesi, kullandığınız harflerin ağzınızdan nasıl çıktığını görmesi, her birini kaydetmesi, kelimeleri nasıl birleştirdiğinizi izlemesi, anlattığınız içeriği kavraması, öğrenmesi konuşmaya daha çabuk başlaması için ona yardımcı olur.

İçeriğindeki konularla yaratıcılığı artan ve öğrendiği kavramlarla daha geniş bir hayal dünyasına sahip olan bir çocuk için daha başarılı bir eğitim hayatından bahsedebiliriz.

Bebeklik döneminden itibaren kitaplarla tanışan, ilerleyen yaşlarda kitap okuma alışkanlığı kazanan ve okumayı seven bir çocuk sosyal çevrede kendini , duygu ve düşüncelerini daha rahat ifade edebileceği becerilere sahip olur.

Birçok çocuğun evinde artık kitap var. Anne - babalar da kitapların çocuğun dünyasında var olması gerektiğinin bilincinde ve kitap reyonlarından en yararlı, en renkli, en eğitici kitabı almak için kitapçılara gidiyor.

Çocuğunuza; odasının en uygun köşesinde, ulaşabileceği yükseklikte bir kitaplık yapın. Sahip olduğu her kitabı bu alanda saklamak çocukta mülkiyet kavramının gelişmesine yardımcı olur. Ayrıca sorumluluk duygusu kazandırır.

Kitap okuma, inceleme zamanlarınızın sıkıcı hale gelmemesine özen göstermelisiniz. Bu nedenle uygun zamanı seçmeye özen gösterin. Diğer oyuncakları ile oynamak istediğinde bekleyin.

Kitaplar da çocuk için eğlendirici bir oyundur. Ama her zaman ilgi göstermeyebilir. Kitaplara ilgi göstermesini istiyorsanız yaşın uygun ama ilgi alanlarına yönelik kitapları başlangıçta tercih edebilirsiniz.

Evden çıktığınız günlerde bir kitapçıya uğramak hem sizin hem de onun için rutin ve eğlenceli bir aktivite olmalı. Her zaman kitabı satın alacaksınız diye bir kural yok; kitapları incelemek için de uğrayabilirsiniz.

Kitaplarını kendisi seçebilir, buna izin verebilirsiniz. Kapak rengini, resimdeki bir karakteri sevdiği için de kitabı alabilir. İçeriğindeki konu ile ilgili onu bilgilendirin, böylece satın alacağı kitabı daha yakından tanımasını sağlamış olursunuz. Hem sadece renkleri ve karakterin sevimliliği için değil, içeriği ile de ilgilenerek kitabını almaya karar vermiş olur.

Arkadaşları ile zamanla kitap değişimleri yapması için onu destekleyin. Bu çabanız paylaşma duygusunu ona öğreterek sosyal gelişiminin desteklenmesine yardımcı olur.

Kitaplar yukarıda anlattığım gibi çocuğunuzun gelişimi için çok önemli bir yere sahip. Ama bazen kitapların içeriğindeki resimler, konular çocuklarda olumsuz etkiler yaratabiliyor. Korkularını ortaya çıkartabiliyor. Bu nedenle sadece ticari amaçlarla hazırlanmış, reklamlarca desteklenen, uzman kişilerce hazırlanmamış kitapları tercih etmeyin. İçeriğini, konusunu inceleyerek satın almaya özen gösterin.

Psikolog Eda Gokduman