Aylık kendi kendine muayene ÇOK ÖNEMLİDİR!!!
Meme kanserlerinin erken dönemde yakalanması için bu muayene çok önemlidir. Meme kanserleri erken dönemde tespit edilirse tedavi ve yaşam şansı çok yüksektir.
· Kendi kendine meme muayenesi ne zaman yapılmalıdır?
Kendi kendine meme muayenesi ideal olarak menstruasyonun başlangıcının 4.-8. günleri arasında, ayda bir kez yapılmalıdır. Adet kanamasının başlamasıyla birlikte kanda östrojen ve progesteron hormonlarının etkileri azalır
ve meme dokusunu muayene etmek kolaylaşır. Bu dönem dışında yapılan,özellikle de adet kanamasına yakın yapılan meme muayeneleri yanıltıcı olabilir.Bu da kendi kendine muayenenin etkinliğini önemli derecede azaltır.
Menopoz döneminde olan ve adet görmeyen kadınlar ise her ayın kendi belirledikleri bir gününde bu muayeneyi yapabilirler.
· Kendi kendine meme muayenesi nasıl yapılmalıdır?
Kendi kendine meme muayenesinin üç ayrı aşaması vardır.
· Gözle değerlendirme (İnspeksiyon)
Muayenenin ilk bölümü inspeksiyon, yani gözlemdir. Bunun için aydınlanması iyi olan bir odada üstünüzü tamamen çıkararak büyük ve geniş bir aynanın karşısına geçiniz. Her iki eliniz bellerde, her iki memenize
dikkatlice bakınız. Eşit görünmemesi sizi endişelendirmesin, çünkü kadınların çoğunda bu durum normaldir. Memelerin boyutunda, şeklinde değişiklik, meme derisinde buruşukluk, gamzeleşme, hassasiyet, renk değişikliği ve "portakal kabuğu" manzarası (cilt yüzeyinde lenf kanalı tıkanıklıklarına bağlı olarak portakal kabuğu görünümünü andıran değişiklikler) gibi bulguların olup olmadığına bakılır. Meme başında çekilme, tümüyle içe gömülmesi, meme başında şekil ve renk değişiklikleri aramanız gereken diğer bulgulardır.
Meme uçlarınız çocukluğunuzdan beri içe dönükse bu yapısal bir durumdur, önemli olan böyle bir değişikliğin yeni ortaya çıkmış olup olmamasıdır.
Her iki eliniz bellerde, hafifçe sıkıştırarak memelerde herhangi bir çekilme, gamzeleşme veya kitle görünümü
bulguları araştırılır.Elleriniz belinizdeyken hafifçe kendinizi ve göğüs kaslarınızı kasarak, öne doğru hafif
eğildiğinizde meme kenarlarında düzensizlik varlığı araştırılır.Düzgün yüzeyli bir yatağa sırt üstü uzanıp,
her iki elinizi ensenizin altına koyup memelerde gözle görülebilen bir değişikliğin olup olmadığına bakılır.
Meme başı işaret ve başparmak arasına alınarak sıkıldığında akıntı varlığına, varsa rengi, kokusuna bakılır.
· Duş alırken değerlendirme
Muayenenin ikinci önemli bölümü elle muayene (palpasyon) dir. Duş alınırken ellerin ıslak ve sabunlu olması nedeni ile muayene daha hassas olacaktır. Sağ elle sol koltuk altı, sol elle de sağ koltuk altı palpe
edilerek ele gelen kitlenin varlığı araştırılır. Elle değerlendirmede meme dokusu asla baş ve işaret parmağı arasında sıkılmamalı, elin baş ve serçe parmakları dışında kalan üç parmağı meme dokusu üzerine yerleştirilerek tarama parmakların hassas olan iç yüzeyleriyle dokuyu hissederek yapılmalıdır.
Sol el beldeyken sağ elle köprücük kemiği altı ve meme yüzeyi kitle açısından palpasyonla değerlendirilir. Aynı işlem diğer meme için de yapılır.
Sol meme sol el başparmak ve dört parmak arasında alttan destek verilerek,
sağ el dört parmak uçları ile meme yüzeyi kitle varlığı arasından değerlendirilir. Aynı işlem diğer meme için yapılır.
· Yatarak değerlendirme
Yatağa uzanarak sol meme muayenesi için sol kürek kemiği altına ince bir havlu koyarak, sol el yukarı başın yanında uzanır pozisyona gelinir. Sağ elle sol meme yüzeysel ve derin olarak palpe edilir.
Aynı yöntem diğer memeye de uygulanır. Vücut losyonu muayeneyi kolaylaştırabilir.
Meme saat 12 kadranından saat 1 kadranına doğru dairesel olarak muayene edilir. Daireler büyükten küçüğe doğru ilerleyerek en son meme başına gelinir.
Meme başı hafifçe palpe edilerek, içe doğru bastırılarak kitle varlığı araştırılır.
· Hangi durumlarda doktorunuza haber vermelisiniz?
Öncelikle unutmamanız gereken şudur: Memede ele gelen bir kitlenin kötü huylu olma olasılığı düşüktür. Ancak memede herhangi bir kitle tespit edildiğinde mutlaka uzman cerraha başvurulmalıdır. Gerekli muayene ve
ileri tetkikleri yaptırmanız gerekebilir.
Unutulmaması gereken kendi kendine meme muayenesi sayesinde memedeki kitlelerin %85-90' ı erken dönemde tespit edilmektedir.
