İnsan vücudunda meydana gelen anormal hücrelerin büyüme ve çoğalmalarını engellemek amacıyla, doğal veya yapay maddelerden oluşan ilaçlarla yapılan tedavi biçimine denir. Kemoterapide uygulanan ilaç tedavisinin vücutta birçok yan etkisi bulunmaktadır ve bu etkilerin görünme nedeni ilaçların bazı besin öğeleriyle reaksiyona girmesidir.
Özellikle bu dönem süresince uygulan ilaçlar B kompleks vitaminlerinin yetersizliğine yol açmaktadır. Ayrıca bu tedavi sırasında çeşitli sindirim sistemi rahatsızlıkları ve tat almada değişiklikler görülmektedir.
Kemoterapi süresince görülebilen yan etkiler:
Kilo kaybı (iştahsızlık ve tat almada azalma sebebiyle),
Bulantı-kusma,
İshal kabızlık,
Anemi (kansızlık),
Ağız yaraları,
Halsizlik,
Saç dökülmesi,
Ödem (vücut tarafından su tutulması),
Cilt ve tırnak problemleri (tırnakta; renk değişikliği ve kırılma, ciltte ise; alerjik kaşıntılar, kuruma, soyulma ve kalınlaşma olarak görülebilmektedir.)
Kemoterapi tedavisi sırasında beslenmenizde dikkat etmeniz gerekenler:
Aşırı yağlı yiyeceklerden ve kızartmalardan uzak durulmalı,
Bol bol su tüketin. (toksin maddeleri vücudunuzdan atabilmek için),
Çay , kahve yerine bitki çaylarına yönelin. Özellikle; kuşburnu, adaçayı, papatya, ıhlamur gibi,
Mide rahatsızlıkları yaşamamak için aşırı sıcak ve soğuk besinleri tüketmeyin,
İştahsızlık nedeniyle oluşabilecek kilo kaybınızı önlemek amacıyla azar azar ve sık sık yemek yiyin,
İçerisinde yapay madde bulunduran besinlerden ve içeceklerden uzak durun,
Çorba , yoğurt gibi sıvı besinlerin tüketimine yönelin,
Kırmızı et yerine beyaz et tüketin,
Kola, gazoz ve portakal suyu gibi gazlı ve asitli içeceklerden uzak durun.
Bol bol sebze ve meyve tüketin. Sebzelerden özellikle; brokoli, lahana, sarımsak, soğan, turp, kereviz, yeşil yapraklı sebzeler, domates, baklagiller, kırmızı biber, roka ve maydanoz tüketmeye özen gösterin.
Kemoterapi tedavisi sonrasında beslenmenizde dikkat etmeniz gerekenler:
Özellikle A vitaminin den zengin besinleri tüketin böylece kemoterapi tedavisinin vücudunuzda yarattığı iştahsızlık etkisi daha az olacaktır. (süt, balık, peynir, yumurta, yoğurt, elma.),
Bol bol sebze ve meyve tüketin,
Bol bol su tüketin,
Sebzelerden özellikle; brokoli, lahana, sarımsak, soğan, turp, kereviz, yeşil yapraklı sebzeler, domates, baklagiller, kırmızı biber, roka ve maydanoz tüketmeye özen gösterin,
İdeal kilonuzda olmaya özen gösterin,
Bitki çayları tüketin. Özellikle; ısırgan otu, yeşil çay, adaçayı,
Balık, tavuk gibi et grubu besinleri ızgara veya haşlama olarak tüketin,
Hamur işleri ve hamurlu tatlılardan uzak durun,
Yağ ve tuz içeriği düşük besinleri tüketmeye özen gösterin,
Kızartmalardan uzak durun,
Lifli (posalı) yiyeceklerin tüketimini arttırın,
Alkol ve alkollü içeceklerden uzak durun,
Sigara tüketiminden uzak durun.
Radyoterapi
Radyasyonla tedavi anlamına gelen radyoterapi tek başına yapılabildiği gibi, ameliyat öncesinde, sonrasında veya kemoterapi tedavisi ile birlikte uygulanabilmektedir. Bu tedaviyle kanserli hücrelerin büyümesi ve üremesi engellenmekte ve normal dokulara yayılmasını önlemektedir.
Yan etkileri uygulanan bölgeye, süreye ve alınan doza göre değişmektedir. Tedavi bitiminden kısa bir zaman sonra ya tamamen kaybolmaktadır yada çok azalmaktadır.
Radyoterapi tedavisinin yol açtığı yan etkiler:
Tat kaybı,
Koku kaybı,
Bulantı,
İştahsızlık, halsizlik,
Vitamin yetersizlikleri (özelliklede folik asit yetersizliği sık görülebilmektedir.),
Ağız kuruluğu.
Radyoterapi tedavisinde beslenme:
Her besin grubunun dengeli alımı,
Bol bol su tüketin,
Bol bol meyve ve sebze tüketin. Özellikle brokoli, lahana, sarımsak, soğan, turp, kereviz, yeşil yapraklı sebzeler, domates ve baklagiller.
Folik asit yetersizliği önlemek amacıyla, soyafasulyesi ve unu, soğan, kurufasulye, nohut ve brokoli gibi besinlerin tüketimini arttırın,
Lifli ( posalı ) yiyeceklerin tüketimini arttırın,
E vitamini içeren ceviz, badem ve fındık gibi kuruyemişlere beslenmenizde yer verin,
Yağ ve tuz içeriği düşük besinleri tüketmeye özen gösterin.
