Tanım: Kavernom beyinin bir damar yumağı (arterio venoz malformasyon) tipi dir.
Kavernomlar beynin herhangi bir yerinde (orta fossa, pons, ventriküler içi,göz ve omurilikte) görülürler. Kavernomlar beyin damar yumaklarından sonra ikinci sıklıkla görülen doğuştan lezyonlardır. Omurilik kavernomları beyine göre daha nadirdir.
Bazı beyin kavernomlarından birden fazla yerleşimli olanlar kalıtsal ailevi geçişlidir. Beyin kavernomların diğer beyin damar yumaklarından farkı lezyon içerisinde beyin dokusu bulundurmazlar. Kadınlarda erkeklere nazaran daha sık görülür. Kavernomlar çok küçük milimetrik çaplardan daha büyük çaplara ulaşabilir. Örneğin 1,5 cm - 3 cm hacme ulaşanlar vardır. Kavernom içerisindeki kan akımının düşük olması nedeniyle kalsifikasyonlar sık görülür.
Kavernomların klinik şikayet ve bulguları; En sık şikayeti başağrısı olup, bu ağrılar çoğunlukla kronik gerilim başağrısı, migren ağrısı şeklinde yorumlanırlar. En önemli bulgusu küçük beyin kanamasıdır. Bu kanamalar çoğu kez hasta tarafından farkediliemiyen küçük beyin kanamasıdır. Kavernom kanamalarında büyük parenkimal kanamalar görülmez. Beyin sapı kavernomları beyin kavernomlarına göre daha sık kanama eğilimi gösterirler. En önemli şikâyeti (epilepsi) olup, bu nöbetler çok değişik tipleri vardır.
Kavernomlardaki sara nöbeti oluşumu kanamaların etrafinda biriken methemoglobinin yapmış olduğu bağlıdır. Kavernomlar çoğu hayat boyu şikâyetsiz sessiz kalabilirler. Herhangi bir şikayet vermeyebilirler. Hastanelerde check up yaptırılanlarda MagneticRezonans Görüntüleme (MRG) test teknikleri çekimi esnasında tesadüfen görülürler.
Kavernomların teşhisi; Burada kullanılan teşhis yöntemleri
1: Bilgisayarlı Tomografi (BT): Oldukça hassas ve güvenilir bir inceleme olup; iyi, sınırlı, düzgün, konturlu ve çok az kontrast tutulumlu gösteren lezyonlardır.
2: Magnetic Rezonans Görüntüleme (MRG): Beyin BT’den daha hassas olup özellikle T2 sekanslarında yüzük tutulumu şeklinde karekteristik kanama alanları görülür. Bu inceleme kavernom teşhisinde yeterli olup, beyin anjiografisine gerek yoktur.
Kavernomlar hangi hastalıklar;
1) Düşük evreli beyin tümörleri
2) Kalsifiye astrositom
3) Oligodendrogliom
4) Tromboze beyin damar yumağı
5) Bazı menengiomlar
Kavernom tedavisi
1) Hiç bir şikayeti olmıyan ve tesadüfen görülen kavenomlar yalnızca takip edilir.
2) Şikayet veren kavernomlarına özellikle sara nöbeti olanlar cerrahi tedavi önerilir; Cerrahinin amacı;
a): Tekrarlıyan beyin kanaması risklerini önlemek için,
b: Dirençli sara nöbetlerinin tedavisi ve iyileştirmek içindir.
3: Beyin sapı kavernomların bazı yerleşimlilerine ise cerrahi daha erken uygulanmalıdır.
kavernom cerrahisi, diğer beyin damar yumaklarına göre belirli yerleşimli olanlar daha kolay ve çok az risksiz bir cerrahi işlemdir. Kavernom cerrahisinde mortalite ve morbidite oldukça düşük olup, cerrahi başarı beyin damar yapılarına iyi bilen tecrübeli ellerde yapıldığı zamana ameliyatın başarı oranı oldukça yükesektir.
Sonuç olarak: Beyin kavernomları baş ağrısı ve sara nöbeti ensık şikayetlerdir sadece beyin sapı kanamaları kanadığında değişik sinir felçleri ile acile gelirler. Teşhislerinde beyin MR testi ile kolaylıkla konulur. Cerrahi Tedavisinde ise;
1) Beyin kavernomlarında; tekrarlı beyin kanaması önlenmekte, böylece hastalar hem kanamanın yapacağı zedelenmeden, hem de dirençli epilepsiden korunmaktadır.
2) Özellikle omurilik yerleşimli kavernomlarda ameliyat sonrası tekrarlı omurilik kanamaları önlenmekte, böylece hasta için daha konforlu ve kaliteli yaşam sağlanmaktadır.
3) Günümüzdeki beyin cerrahisi ameliyathanesindeki teknolojik gelişmeleri kullananan tecrübeli cerrahların yapacağı kavernom cerrahi tedavisi, emniyetli, güvenilir ve minimal invazif bir işlemdir.
