İdrar kaçırma, kişinin kontrolü dışında oluşan, sosyal ve/veya hijyenik problem yaratan idrarı tutamama durumudur. İdrar kaçıran kadın sürekli ped veya bez kullanmakta, kaçırma ve koku nedeniyle sosyal ilişkilerde bulunamamakta ve kendini evi ile sınırlamaktadır. Bu durum bazen ciddi psikolojik sorunlara yol açmaktadır.
İdrar Kaçırma Tipleri:
İdrar kaçırmanın en önemli nedeni pelvis tabanının ve idrar torbasının destek dokusunun zayıflamasına bağlı olarak oluşan idrar kaçırmadır. Stres tipi idrar kaçırma dediğimiz bu tip idrar kaçırmada, hasta öksürüp aksırdığı, zorlandığı zaman istem dışı idrar kaçırmaktadır. Bu durum genellikle çok sayıda doğum yapma, iri bebek doğurma, evde kendi kendine doğum yapma, zor doğum yapma, müdahaleli doğum yapma ya da eğitimli olmayan kişiler tarafından doğurtulma ile ilişkilidir. Ayrıca ağır işlerde çalışma, ileri yaş, menopoz, uzun süren kabızlık, şişmanlık, astım, bronşit gibi akciğer hastalıklarına bağlı olarak da görülebilir. Ülkemizde doğum sayısının fazla olması nedeniyle istem dışı idrar kaçırmanın büyük bölümünü stres tipi idrar kaçırma oluşturmaktadır ve sıklıkla doğurganlık çağındaki genç kadınlarda rastlanmaktadır.
En sık görülen ikinci neden ise Sıkışma tipi idrar kaçırma diye adlandırdığımız idrar torbası idrarla dolarken nedeni bilinmeyen bir şekilde idrar torbası kasının kasılmasına bağlı olarak oluşan istem dışı idrar kaçırmadır. Buna aşırı aktif mesane sendromu da denmektedir. Bu tip idrar kaçırma, sıklıkla suyla ilgili işlerde ani idrar yapma hissinin oluşması ve tuvalete yetişememe tarzındadır. Bazı hastalarda birinci ve ikinci neden birlikte görülür. Bu tip idrar kaçırmaya mikst (karma) idrar kaçırma denir.
Tedavi:
İdrar kaçırması olan hastanın tedavi seçimi şikayetlerinin ağırlığına ve muayene bulgularının değerlendirilmesine bağlı olarak yapılmaktadır. Hastanın şikayetleri hafifse ya da sıkışma tarzında idrar kaçırma varsa ameliyat dışı yöntemler ile tedavi edilir ve hastalığın ilerlemesi durdurulabilir. Ameliyat dışı yöntemler ilaç, davranış tedavisi, fizik tedavi, peserler, Kegel egzersizleri, botoks ve manyetik sandelyedir.
Hastanın şikayetleri ciddi ve yaşam kalitesini olumsuz etkiliyorsa, stres tip kaçırması ya da karma idrar kaçırması varsa tedavi seçeneği ameliyattır. Son 20 yıldır idrar kaçırma ameliyatlarında adeta bir devrim olmuş ve uzun dönem başarı oranı % 90’ın üzerinde olan yeni ameliyat tipleri geliştirilmiştir, uygulamaktayız.
İdrar kaçırmadan korunmak için gebelikte çok iyi bir takip yapılmalı ve normal doğumu zorlaştıran bir neden varsa hasta sezaryenle doğurtulmalıdır. Kabızlık, astım, bronşit gibi pelvis tabanı olumsuz etkileyen hastalıklar varsa tedavi edilmeli, sigara ve fazla kilodan uzak durulmalıdır. Kadınlar kendi kendilerine pelvis taban kaslarını çalıştırdıkları Kegel egzersizlerini normal yaşantılarında ve gebelikte yaşamın bir parçası haline getirmelidirler
