Himen

Kızlık zarı veya diğer adı ile hymen (himen), sosyal yaşantıda önemli bir anlam taşır. Hymen, Yunan mitolojisinde evlilik tanrısına verilen addır. Eski Yunan’da gerdek gecesi bu tanrıya adandığı için kızlık zarına hymen denirdi. Toplumlarda tarihten bu yana saflığın ve el değmemişliğin sembolü olarak bilinen hymen, günümüzde gelişmiş ülkelerde gittikçe eski önemini ve anlamını kaybetmektedir. Kızlık zarı, bizim toplumumuzda en çok merak edilen ve doktora sorulan konulardan biridir.

Kızlık zarı dikilip tamir edilebilinir mi? Kızlık zarı tamiri nasıl yapılır?

Tıbben kızlık zarını dikip onarmak mümkündür. Bu işleme hymenoplasti ismi verilir. Kızlık zarı tamiri kadın doğum uzmanları tarafından yapılır ve bu işlemin yapılıp yapılmadığını yine kadın doğum uzmanları ve adli tabipler anlayabilirler. Her kadın doğum uzmanı değişik sebeplerden dolayı bu işlemi yapmaz. Tamir işleminden sonra mutlaka kanama olacaktır diye bir garanti yoktur.

Kızlık zarı dikilmesi iki şekilde yapılır. İlk yöntemde; cinsel birleşmeden ve evlenmeden epey süre önce yapılan estetik bir düzeltme ile yapay bir kızlık zarı yapılmaktadır. Bu yönteme kızlık zarı dikimi denmektedir. Kızlık zarı kalıcı dikim, kızlık zarı kalıcı yöntem olarak isimlendirilen bu yöntemin tıbbi isimleri ise hymenoplasti veya himenoplasti’dir.

İkinci yöntem; ise evlenmeden 2-3 gün önce kızlık zarına konan dikiş ile yapılmaktadır. Her iki yöntem de lokal anestezi ile yapılabilen fazla kanama ve operasyon riski olmayan ve kısa sürede (15-30 dakika) tamamlanan uygulamalardır. Bu yönteme halk arasında geciçi yöntem veya kızlık zarı geçici dikimi de denmektedir.

Kızlık zarı tamiri uygulamaların yapılması etik ve hukuki olarak tartışmalıdır. Kızlık zarının dikilmesine tıbii olarak verilen isim hymenoplasti veya himenoplasti’dir. Maalesef ülkemizde özellikle büyük şehirlerimizde, çalışan doktoru dahi belli olmayan klinikler, merkezler reklam vererek kızlık zarı dikimi ameliyatı yapmakta ve doğal olarak bu işlemi yaptıran kızlarımız mağdur olabilmektedir.

Hasta kızlık zarının yapısını, doktora gitmeden kendi (ayna veya başka bir şeyin yardımı ile) değerlendirebilir mi?

Hayır bir kadının kendi kızlık zarı yapısında ayna kullanarak veya başka bir enstrümanın yardımı ile fikir yürütmesi ve değerlendirmesi mümkün değildir. Hekim ve jinekolog olmayan başka bir kişinin de kızlık zarı yapısı hakkında yorum yapması teknik ve tıbbi olarak mümkün değildir. Kızlık zarının muayenesi bir jinekolog tarafından kolaylıkla yapılıp tanı hemen konmaktadır.

Bekaret muayenesi nasıl yapılır? Bekaret raporu nereden alınır?

Kadının kendisinin bunu anlaması mümkün değildir. Jinekolojik muayene ile bir kadın doğum uzmanı tarafından kızlık zarının bozulup bozulmadığı, bakire olup olmadığı anlaşılabilmektedir. Bazen hymenin anatomik yapısından dolayı zor anlaşıldığı için büyütme ve kolposkopi ile bakmak gerekebilmektedir. 18 yaşının üzerindeki kadınlar kendi arzuları ile bunu öğrenebilmektedirler ve muayeneyi yapan doktorun da hasta istemediği takdirde üçüncü şahıslara muayene sonucunu bildirme ve söyleme zorunluluğu yoktur. Kızlık zarı hakkındaki yazılı raporlar (bekaret raporu, kızlık zarı raporu, kızlık raporu) adli tabip uzmanları tarafından verilmektedir. Bakirelik yani bekaret muayenesi çok kolay olup, jinekolog tarafından göz ile bakılıp karar verilmektedir; ağrılı/acılı bir işlem değildir.

Kızlık zarı nerededir? Yapısı nasıldır?

Kızlık zarı ayrı bir organ değildir. Vajinanın oluşumu sırasında, embriyolojik dönemde gelişen bir deri kıvrımıdır. Çocukluk çağında sert ve kalın olan hymen, ergenlikte ilerleyen yaş ve hormonların etkisiyle yumuşayıp esnemektedir. Ön yüzü deri karakterinde, arka yüzü mukoza ile kaplıdır.

Kızlık zarı, girişten yaklaşık 1.5 cm içerde bulunmaktadır ve bu ince perdenin ortası adet kanının akması için açık ve deliktir. Yani vajina girişini tamamen kapatmaz. Bu deliğin şekli ve yapısı, kızlık zarı tiplerinin belirlenmesinde kullanılır. Kızlık zarının yapısı, elastikiyeti, yeri ve kalınlığı her kadında farklıdır. Kızlık zarı yapısına ve şekline göre ilk ilişki sonrası olan kanamanın miktarı ve olup olmaması da değişkenlik göstermektedir. Kişinin kendi kızlık zarını görmesi ve değerlendirmesi teknik olarak mümkün değildir.

Kızlık zarının tıbbi bir görevi var mıdır?

Kızlık zarının bilinen fizyolojik bir görevi yoktur. Vajinayı enfeksiyonlardan ve yabancı cisimlerden korumak amacı taşıdığı sanılmaktadır. Bir bariyer görevi gören hymen, vaginit gibi enfeksiyonların oluşmasını kısmen engellemektedir. Günümüzde kızlık zarının fizyolojik önemi değil sosyal ve adli önemi vardır.

Kızlık zarının türleri arasında nasıl farklılıklar vardır?

Tüm kadınlarda kızlık zarının yapısı farklı ve ortasındaki delik değişik büyüklük ve yapıdadır. İlişki ile kanama olup olmayacağı bu ortadaki deliğin genişliğine ve esnek olup olmamasına bağlıdır. Değişik tipte kızlık zarları vardır. En sık görülenleri;

Anüler hymen; en sık görülen kızlık zarı çeşididir. Kadınların %70-95’inde bu şekildedir. Kızlık zarı halka şeklinde vajina girişinde olup, ortasındaki delik de halka şeklindedir. Normal kızlık zarı yapısıdır. Bazen ortasındaki delik fazla geniş, kanlanması az veya esnek olduğunda kanama olmamaktadır. Bu durumda cinsel birliktelikte niye kanama olmadı, acaba bakire mi endişesi oluşmaktadır.

İmperfore hymen; nadiren doğuştan kızlık zarında delik bulunmayabilir ve bu durum ileride ciddi tıbbi sonuçlar doğurabilir. Adetin başlaması ile kan dışarı akmayacağı için iç genital organlarda her ay adet kanı birikir. Çok şiddetli ağrı yapar. 15 yaşına gelmiş ve adet görmemiş genç kızların, kızlık zarı kontrol edilmelidir. İmperfore hymen durumunda küçük bir operasyon ile kızlık zarını açmak yeterli olmaktadır.

Septalı hymen; nadir görülür. Ortasındaki delik bir bant ile ikiye ayrılmaktadır. İlk cinsel ilişkide çok ağrı, aşırı kanama veya cinsel ilişkiye tam girememe şikayeti ile genellikle doktora başvururlar.

Kribriform hymen; çok nadirdir. Ortasında birden fazla küçük delik vardır. Cinsel ilişki ile kızlık zarı genellikle yırtılmaz ve doktor tarafından cerrahi müdahale gerekmektedir. Dantel şeklinde görülmektedir.

Ksentrik hymen; yarımay şeklinde, alt kısmı kalın ve geniş bir zardır. İlişki ile genellikle yırtılmaz veya çok zorlama ile yırtıldığında şiddetli kanamalar olmaktadır. Genellikle çiftler cinsel ilişkiye girememe şikayeti ile doktora başvurular.

Yırtılmış, bozulmuş hymen; ancak doktor muayenesi ile değerlendirilebilen kızlık zarının bozulmuş, yırtılmış olması durumu.

Esnek, yırtılmayan hymen; cinsel ilişki ile yırtılmayan, esnek kızlık zarı olarak isimlendirilen durum. Kızlık zarının ortasındaki normalde de var olan delik-açıklık, normal kızlık zarına göre daha geniştir. İlişki sırasında yırtılmayıp penisin girmesine kanama olmadan izin verebilen bir oluşum şeklidir. Ancak doktor muayenesi ile değerlendirilebilen bu çeşit kızlık zarında, ilişkide kanama olmadığı için çiftler genellikle muayene için jinekoloğa başvurmaktadırlar.

Kızlık zarı nasıl yırtılır?

Cinsel birleşme veya yabancı bir cisim vajinaya girdiğinde, eğer penis kızlık zarının ortasındaki delikten büyükse yırtılır ve kanama olur. Yırtılma genellikle birkaç farklı yerden olmaktadır. Eğer cinsel beraberliğe devam edilirse yırtılmanın olduğu yerden kanama az az devam eder. İlk yırtılmadan 3-4 gün sonra yırtık yeri nedbeleşir ve iyileşmeye başlar. Kanama miktarı kızlık zarının kalınlığına, yapısına, elastikiyetine ve cinsel birleşmenin şekline bağlıdır.

İlk ilişkide mutlaka her kadında kanama olur mu?

Her kadında ilk birliktelikte kanama olacak diye bir kural yoktur. Bazı kızlık zarları penisin içeri girmesine, esneyerek kanama olmadan izin verirler. Veya yırtılan yerdeki kanlanma ve kılcal damarlar az olduğundan dolayı, fark edilmeyecek kadar az kanama olmaktadır. İlişkiye müsait olarak adlandırılın bu durum halk arasında “kızlık zarı esnek” olarak bilinmektedir. Kadınların yaklaşık %20-30’unda kızlık zarı ilişkiye müsaittir ve kanama olmaz. İstek durumunda jinekolojik muayene ile kızlık zarının yapısı anlaşılmaktadır.

Kızlık zarı cinsel ilişki dışında da yırtılır, bozulur mu?

Cinsel ilişki dışında kızlık zarı çok nadiren yırtılır. Kızlık zarı yırtılması veya halk arasında söylendiği gibi kızlık zarı patlaması, ciddi bir travma veya bir kazada o bölgenin yaralanması ile nadir de olsa kızlık zarı zarar görebilmektedir. İlişki dışında nadir olarak bazen uzakdoğu sporu, jimnastik gibi aktif ve normalin dışında bacak açma hareketi yapanlarda, kaza ve bazen düşmelerde yırtılabilir. Ata veya bisiklete binme ile yırtılma olacağına dair pek de geçerli olmayan korkular vardır. Bisiklete binme ile yırtılması anatomik yapı ve yerleşim yeri olarak olanaksız gibi düşünülmektedir.

Kızlık zarı yırtıldıktan sonra havuza veya denize girmek sakıncalı mıdır?

Hayır herhengi bir sakınca yoktur. Fakat nadiren özellikle kalın olan kızlık zarının yırtılması sonucu fazla kanama ve yırtık (deşirür) olabildiği için 2-3 gün denize veya havuza girmemek daha uygun olabilmektedir.

El veya mastürbasyon yolu ile kızlık zarı yırtılabilir mi?

Vajina içine parmaklar girdiği veya başka yabancı cisim uygulandığı zaman yırtılabilmektedir. Fakat vajina içine herhangi bir şey uygulamadan yapılan mastürbasyonda kızlık zarı yırtılmaz.

Kızlık zarının ne zaman ve nasıl yırtıldığı anlaşılır mı?

Yırtılmanın üzerinden 7 gün geçtikten sonra, bu yırtılmanın ne zaman olduğunu söylemek ve zaman tahmini yapmak mümkün değildir. Kızlık zarının ne tarafından ve nasıl yırtıldığı da bilinemez. İlişkide penis ile mi, parmak veya başka bir cisim ile mi veya kaza/travma sonucu mu yırtıldığını anlamak mümkün değildir.

Kızlık zarı yırtıldığında kanama ne kadar olmaktadır?

Kızlık zarı yırtılması veya halk arasında söylendiği gibi kızlık zarı patlaması sonrası kişiye göre kanama miktarı değişiklik göstermektedir. Kızlık zarının yapısı, kalınlığı ve cinsel ilişkiye giriş şekli kanamanın miktarını belirlemektedir. Genellikle az miktarda, kendiliğinden duran, bir hijyenik pedi doldurmayacak tarzda, bazen sürüntü şeklinde kanama olmaktadır. Nadiren yırtılma sırasında bir damar ağzı açılır ve kanama durmaz. Bir doktor müdahalesi ile yırtılan yerin dikilmesi gerekmektedir. Amaç kızlık zarı tamiri değil kanayan yeri onarmaktır.

Kızlık zarının bozulması ağrıya sebep verir mi?

Bize evlenmeden önce muayene ve danışma için başvuran kadınların en büyük endişelerinden biri, ilk birleşmede ağrı olup olmayacağı, kızlık zarının yırtılmasının ciddi bir rahatsızlık ve acıya sebep olup olamayacağıdır. Ağrının olup olmayacağında en önemli faktör cinsel ilişkide çiftler arasındaki uyum ve erkeğin davranışı ile kadına olan yaklaşımıdır. Herşey normal ise genelde ciddi bir ağrı ve sancı olmamaktadır. Olan ağrı da 5-6 saniye sürmekte ve azalmaktadır.

İlk beraberliği kolaylaştırmak için nelere dikkat etmek gerekir?

Ağrıyı ve korkuyu azaltmak için çiftlerin psikolojik olarak cinsel ilişkiye hazır olmaları önemlidir. Ön sevişme vajinal salgıyı artıracağı için beraberliği kolaylaştırır. Eğer kızlık zarınız kalın ise veya fazla korkunuz var ise doktorunuzun önereceği kayganlaştırıcı yardımcı olacaktır. Dikkat edilmesi gereken, cinsel ilişki sonrası enfeksiyonlardan korunmak ve önceden tedbir alarak istenmeyen bir gebeliğe izin vermemektir.

Yırtılan kızlık zarı kendiliğinden iyileşir mi?

Hayır. Yırtılan kızlık zarı kendiliğinden iyileşmez. 4-5 günde yırtılan bölge epitelyum ile kaplanıp yırtık olarak kalmaya devam eder. Tıbbi olarak kızlık zarının kendiliğinden iyileşmesi veya bir krem sürülerek iyileşip tekrar tamir olması mümkün değildir.

Kızlık zarı yırtılmadan gebe kalmak mümkün mü?

Kızlık zarı yırtılmadan gebe kalmak mümkündür. Perine yani, kadın genital organlarının dış kısmının sperm ile teması gebe kalmak için yeterli olabilmektedir. Bir çok genç kız, kızlık zarı yırtılmasın diye sürtünme yolu ile cinsel ilişkiye girmekte ve nadiren de olsa bu şekilde istenmeyen bir gebelik oluşumu ile karşı karşıya kalmaktadır.

Kızlık zarı yırtılmadan kürtaj olunur mu?

Eğer kızlık zarı esnek ve aletlerin girmesine müsait ise; fazla kalın muayene aleti kullanılmıyor ise kızlık zarı yırtılmadan kürtaj olmak mümkün olabilmektedir. Kullanılan ince spekulum yani vajinayı açan aletler ile kızlık zarına zarar vermeden kürtaj yapılmaya çalışılmaktadır.

Kızlık zarı bozulmadan başka sebeplerden dolayı jinekolojik muayene olur mu?

Doğal olarak genç kızların muayenesi vajinal yoldan yapılmamaktadır. Vajina içine spekulum olarak isimlendirilen muayene aleti kullanmadan, sadece gözlem ve akıntı durumunda kültür alınarak muayene gerçekleştirilmektedir. Yumurtalıkların ve rahmin değerlendirilmesi ise karından bakılan ultrasonografi ile yapılmaktadır. Yani bakire kızların muayenesi sadece göz ile dış organ değerlendirilerek ve ultrason ile iç genital organlar gözlenerek yapılmaktadır.

Kızlık zarı türleri nelerdir?

Kızlık zarı veya himen, kadınlarda vajinal açıklığı çevreleyen veya kısmen kaplayan zarımsı bir dokudur. Genellikle 2-3 cm kadar içeride ve 2-3 mm kalınlığındadır. Oldukça çeşitli şekiller alabilen bu doku genellikle hilal şeklindedir ve kılcal damarlarla çevrilidir. Himen adı Eski Yunan'daki evlilik ve düğün tanrısı Hymenaeus'tan gelir.

Kızlık zarı, isminden dolayı zar gibi düşünülse de aslında bir zar değildir. Gebeliğin 7-12. haftaları arasında embriyoda dış cinsiyetin gelişmesi gözlenir. Bu sırada embriyodaki genital duvarlar birleşip yapışarak erkeklerde testis torbasını oluştururken dişilerde bu duvarlar ayrılarak küçük (labia minora) ve büyük (labia majora) dış dudakları oluştururlar. Ayrılma sonucunda ortada kalan zarımsı doku kızlık zarı adı verilen yapıları oluşturur.

Her 1000 kadından 1'i kızlık zarı olmadan doğmaktadır. Yapılan araştırmalara göre kadınların yarıya yakınında ilk cinsel ilişki sırasında kanama olmamaktadır. Bu tamamen kızlık zarının anatomik yapısıyla ilgili bir durumdur.

Kızlık zarı tüm kadınlarda yaklaşık olarak aynı yerdedir. Küçük dudakların arkasında, vajenin hemen girişinde, tabanı vajen duvarında olan ince bir deri kıvrımıdır.

İlk ilişki ile olan ağrı, kanamanın en büyük nedeni, beden ve zihindeki gerginliğin tüm bedenle birlikte vajen kaslarını da kasması, buna bağlı girişin daralması ve hatta kapanmasıdır. Oysa vajen esneyebilen ve uzayabilen bir yapıdadır. Vajen esnediğinde onun bir parçası olan kızlık zarı da esner ve açılır. Bu durumda ilişkide ağrı ve acı olmaz.

Kızlık zarı pek çok anatomik varyasyona sahiptir.

Anüler Hymen (Yuvarlak Halka)
Kızlık zarı yuvarlak halka şeklinde olup ortasında yine halka şeklinde bir delik bulunur. Ortadaki delik çok büyük bir penisin geçişine rağmen zar yırtılamayabilir. Bu durumda "hymen duhule müsait" denir. Halk arasında ise "esnek zar" tabiri kullanılır. En sıklıkla görülen hymen şeklidir(%60-95 oranında)

Kresentrik Hymen (yarımay)
Zar yarımay şeklindedir. Üst kısımda zar daha incedir veya hiç yokken arka kısımda belirgindir. Görülme sıklığı %3.5 ile %20 arasında değişmektedir. Bu tür zarlar genelde ilişki sırasında yırtılmaz.

Septalı Himen (Ara Bölmeli)
Kızlık zarının orta kısmında boşluğu bölen, zara ait ara bir doku parçası vardır. Görülme sıklığı %1.5-5 arasındadır.

Kribriform himen (çok delikli, kalburumsu)
Hymenin ortasında tek değil birden fazla delik vardır. Bu görüntüsü ile adeta bir "kalbura" benzer. Görülme sıklığı %1'den daha azdır.

Imperfore himen (deliksiz)
Hymenin ortasında delik yoktur ve vajina girişi tamamen kapalıdır. 2000 kızın birinde görülen bir durumdur. Bu zara sahip kızlar hiç adet kanaması görmezler. Normal şekilde gerçekleşen kanama vücut dışına atılamaz ve hymen arkasında vajina içinde birikir. Oldukça ağrılı bir durumdur ve mutlaka cerrahi bir işlemle açılması gerekir.[kaynak belirtilmeli]

Mikroperfore himen (Küçük delikli)
Zarın ortasındaki delik çok küçüktür. Adet kanaması olur ancak oldukça ağrılıdır. Bazen cerrahi müdahale ile açılması gerekebilir.

Multipar himen (Doğum yapmışlarda bulunan)
Normal doğum yapmış kadınlarda kızlık zarı doğuma bağlı yırtılır ve geriye kalan kısımlar "karinkül (hymen artığı)" olarak adlandırılır.

Ayrıca kızlık zarının çok kalın yahut esnek olmayan sekilde gelişmesi durumunda ilişkiye engel durum yaratacağından ötürü jinekolog tarafından bir müdahele gerekebilir.

Kızlık zarı en kolay bebeklik ve ergenliğe ulaşılmadan önce çocukluk sırasında görülür. Ergenlik sonrası incelir yahut kendi üzerine katlanır.

Kızlık zarınnın şekli tarif edilirken adli tıp doktorları tarafından saat kadranı kullanılır. Sırt üstü yatmış hasta da saat 12 pozisyonun üretranın altında ve saat 6 pozisyonu anüse yakın olarak bulunur. Kızlık zarının anatomik olarak bilinen bir fonksiyonu yoktur. Bu doku ilk cinsel ilişki sırasında anatomik yapıya göre esneyip genişler veya laserasyona uğrar ve kanar. Bu sebepten pek çok toplumda kızlık zarı ile kadının bekâreti ilişkilendirilir. Bazı toplumlarda kızlık zarının hasara uğramış olması kadında bekâretin bozulduğuna kanıt olarak görülür.

Kızlık Zarı Tamiri (Himenoplasti) ne demektir?

Basit cerrahi teknikler kullanılarak laserasyona uğramış, yani yırtılmış kızlık zarının tamiri mümkündür. Operasyon lokal anestezi ve sedasyonla gerçekleştirilebilir. Hasta aynı gün evine dönebilir.Kalıcı olan tipteki tamirde, himen dokusundaki iyileşme 6-8 hafta sürebilir.Bu süre zarfında cinsel ilişki, tampon kullanımı, havuza ,denize girme önerilmez.Bu tür tamir sonrası yeni oluşturulan himen dokusu eskisinden farksızdır. Ayrıca kısa süreli tamir adı verilen diğer bir yöntemle de himen dokusuna dikiş konulabilir.Bu tür cerrahi tedavinin başarı şansı daha düşüktür.

Kızlık zarı kalıcı cerrahi yöntemle tamir edildikten sonra muayene ile bu tür bir işlem geçirmiş olduğu anlaşılamaz.