Makat bölgesindeki anal kanalların üst kısmında damarların genişlemesine, varisine hemoroid ( basur ) denir. İç ve dış hemoroidler olarak iki grupta değerlendirilirler. Hemoroidin başlıca nedenlerinden biri kabızlık, bir diğer nedeni ise ailede bir yada birden fazla kişide olması yani kalıtsallıktır. Zamanla oluşum nedenlerinin etkisiyle birlikte, anal kanalda yerleşen genişlemiş toplar damar yumakları makatın dışına doğru çıkarlar.
Hemoroidler iç ve dış olmak üzere ikiye ayrılırlar;
İç Hemoroidler; Makat bölgesinde bir tane solda, iki tane sağda olmak üzere üç ana toplardamar bulunmaktadır. Kabızlık nedeni ile bunlar genişler ve iç hemoroidleri oluştururlar.
Dış Hemoroidler; İçerde oluşmuş hemoroidler zamanla makatın dışına sürüklenirler ve dışkılama esnasında dışarı sarkarlar bu makatın dışından çıkan memeler dış hemoroidleri oluştururlar.
Hemoroidlerin Dereceleri;
1.derece hemoridler; Kanama en önemli şikayettir. Makattan çıkmazlar ancak kanama yaparlar. Restoskopi esnasında saptanırlar.
2.derece hemoroidler; Kanama ve kaşıntı şikayetleri ile başvurulur. Dışkılama ve ıkınma sırasında dışarı memelerin dışarı çıktığı ve yine kendiliğinden içeri giderler. Ikınma ile anal muayene esnasında saptanır.
3.derece hemoroidler; Kanama ve kaşıntı ve makatta ıslaklık hissi şikayeteri ile başvurulur. Anal muayenede makatın dışında hemoroid memeleri görülür. Bu memeler hastanın kendisi yada doktor tarafından içeriye gönderilebilir.
4.derece hemoroidler; Kanama, kaşıntı, akıntı ve ağrı şikayetleri görülür. Bu durumdaki memeler geri itilemezler, devamlı dışarıdadırlar.
Hemoroidin Belirtileri;
- Rektal kanama (makattan taze kırmızı renkli kan gelmesi )
- Makatta ağrı, ele gelen şişlik,
- Akıntı, makatta ıslaklık hissi ve kaşıntı.
Ancak bu şikayetlerle başvuran hastalarda, anal fissür, perianal fistül, perianal abse ve tromboz gibi başka hastalıklarda görülebilmektedir. Ağrı iç hemoroidlerde çok geç bir bulgudur. Başlangıç döneminde ağrı varsa tromboze hemoroid, perianal abse, anal fissür akla gelmelidir.
Hemoroidde Tanı Nasıl Konulur ?
Yukarıda belirtilen şikayetlerle hekime başvuran hastaların şikayetleri dinlendikten sonra anal muayene yapılmalıdır. Genç hastalarda genellikle tanı için anal muayene yeterli olmaktadır. Rektal kanama şikayeti ile gelen hastalara rektoskopi önerilir. Kırk yaş yada üstü kabızlık şikayeti ile gelen ve yapılan anal anal muayenesinde hemoroid saptanan tüm hastalarda kolonoskopik tetkik önerilmektedir. Her zaman altta yatan bir kalın bağırsak kanserinin belirtisi olabilir.
Hemoroidin Nedenleri;
- Yemek yeme alışkanlığındaki değişiklikler nedeni ile bağırsak faaliyetlerinde oluşan değişiklikler ( kabızlık ve ishal ),
- Gebe kalmak ve doğum yapmak,
- Hareketsiz yaşam,
- Bazı spor etkinlikleri ( ata binmek, bisiklet sürmek ),
- Çeşitli meslek grupları (şoförler, pilotlar ),
- Alkol alışkanlığı,
- Pelvik bölgede yerleşen tümörler, karında asit olşumu,
- Kalın bağırsak kanseri
Hemoroidin Tedavi Yöntemleri
- Öncelikle bağırsak fonksiyonlaının düzenlenmesi altta yatan kabızlığın giderilmesi,
- Diyette bol lfli gıdalara ağırlık verilmesi, günlük su alımının arttırılması (günde ortalama 1.5-2 lt. su içilmesi )
- Lokal krem ve pomatla tedavi,
- Laser Koagulasyonu; 1.ve 2. derece hemoroidler laser ile kurutulmaktadır.
- Laser Eksizyon ; 3. ve 4. derece hemoroid memeleri yapılmaktadır. Ameliyat genel anestezi altında 5 ile 15 dakika arasında sürmektedir. Ameliyat sonrası ağrı hiç yok denecek kadar azdır. Hastalar aynı gün taburcu edilmektedir.
- Skloreterapi ; Hemoroid memesinin içine sonradan katılaşan bir maddenin enjekte edilmesi,
- Bant Ligasyonu; Hemoroid memesinin lastik bir halka ile dibinden sıkıştırılması ve kendiliğinden düşmesinin beklenmesi,
- Longo Hemoroidektomi ( Longo Tekniği ) Stapler ( Otomatik dikiş aleti ) ; Hemoroid tedavisi için son teknoloji ilegeliştirilen özel bir alettir. Kalın bağırsağın son bölümünü halka şeklinde otomatik olarak alır, hemoroid memelerini içeri çekip beslenmesini engeller ve böylece yaklaşık 1 ayiçinde bütün iç basur memeleri yok olur. Bu teknikle yapılan ameliyatlarda ağrı yok denecek kadar azdır. Bu yöntemle 2.,3.ve küçük 4. derece hemoroidlerde tam tedavi sağlanabilir.
- Longo + Lazer ; Büyük 4. derece iç hemoroidler, dış hemoroidler, makat çevresinde şekil bozukluğu olanlarda, anal fissür ( makatta çatlak )-hemoroid, fistül-hemoroidi olan hastalarda Longo + Lazer uygulanmaktadır. Ameliyatın süresi 15 dakikadır. Hastalar aynı gün hastaneden çıkmaktadır. Bakım ve pansumana gerek yoktur. Bu yöntemin avantajları ise, iç hemoroidler yakılmadan ve kesilmeden tam iyileşirken, makat anatomisi ve görevi tam olarak düzelir, ameliyat sonrası hasta daha az ağrı, kanama, kaşıntı duyarken gaz kaçırma ve dışkı tutamama gibi problemlerin olmaması kısaca hasta normal hayata çok daha kısa sürede döner.
