Yaygın görülen bir rahatsızlık olan hemoroid(basur);makat(anüs) bölgesindeki toplardamarların şişip genişlemesidir,yani bacaklarda görülen varis'in makatta olanıdır.O bölgede,birer hava yastıkçığı gibi görev yapan,istem dışı gaz kaçırmayı önleyen üç ana toplardamar yastıkçığı bulunur.Bunların içi dinlenme halindeyken kanla dolarak şişer ve böylece kişinin isteği dışında gaz kaçırmasını önler. Özellikle sık sık kabız kalanlarda ,gebelerde ve uzun süre ayakta durarak çalışanlarda ıkınmayla basınç artar ve bunun sonucunda da bu bölgedeki toplardamarlar şişerek genişleyip iç hemoroitleri oluşturur ve üstlerini örten örtünün(mukozanın) incelmesi ve yırtılması ile kırmızı parlak renkli kanamalar ortaya çıkabilir. İç hemoroidler de zamanla makat dışına sürüklenerek dışkılama sırasında dışarı sarkar ve ele gelen basur memelerini oluştururlar.
Hemoroid genellikle genç yetişkinlerin hastalığı olmasına rağmen, ilerleyen yaşla birlikte görülme sıklığı artar. Ortalama her üç kişiden birinde görülen hemoroid oranı 40 yaş üzerinde daha da artar.
Hemoroidin nedenleri nelerdir?
- Aşırı ıkınma
- Uzun süreli kabızlık
- Uzun süreli ishal
- Gebelik ve doğum
- Ağırlık kaldırma
- Acılı-baharatlı ve düşük lif oranlı besinlerle beslenme
- Alkol tüketimi
- Mesleği gereği uzun süre hareketsiz oturma
- Kronik öksürük
- Karaciğer sirozu
- Şişmanlık
- Yaşlılık
- Kalıtımsal faktörler
Hemoroidin belirtileri nelerdir?
Kanama:Genelde dışkılama esnasında veya sonrası ortaya çıkar ve çoğu kez damlama şeklinde,bazen de bol miktarda olabilir. Çoğu kez ağrısızdır ve kan pıhtısı içermez
Makat çevresinde şişlik:Şikayetlerin uzun sürdüğü durumlarda genelde anüs çevresinde damarların şişmesi sonucu derinin bollaşıp sarkması sonucu oluşur
Kaşıntı ve akıntı:Özellikle dış hemoroidler akıntı(ıslaklık) yapar ve kaşıntıya neden olurlar.
Hemoroid tanısı nasıl konulur?
Hemoroid hastalığının tanısı öncelikli olarak direk bakı(görmekle) ve parmakla muayene(rektal tuşe) ile konulur. Ancak bazı durumlarda ve özellikle ileri yaş hastalarda hemoroid hastalığı ile benzer şikayetler gösteren ülserli kolit ve kalın bağırsağın son kısmının (rektum'un) kanserleri gibi hastalıkları atlamamak için mutlaka endoskopi (sigmoidoskopi ve kolonoskopi) yapılmalıdır.
Hemoroid hastalığında en ideal tedavi hangisidir?
Hemoroid hastalığında tek tip bir tedavi yoktur. Tam tersine ilaç tedavisi, kriyoterapi,skleroterapi,laser tedavisi,açık cerrahi tedavi ve kapalı cerrahi tedavi(LONGO) gibi bir dizi tedavi yöntemi vardır. Bunların hangisinin uygulanacağına ,hangisinin daha uygun olacağına karar vermek için hemoroidin tipini saptamak gerekir.Tedavi buna göre uygulanır.
Kaç tip hemoroid vardır?
Biz doktorlar hemoroidleri önce iç ve dış hemoroid olarak ikiye ayırır, iç hemoroidleride 4 derecede (aşamada) değerlendirir ve ona göre tedavi uygularız .
İç hemoroidler;
Dış hemoroidler;Makatın dışından çıkan memelerdir,tromboze olmadıkça cerrehi tedavi gerektirmezler,konservatif yöntemlerle rahatlıkla tedavi edilebilirler.
Hemoroid hastalığından korunmak için ne yapmalıyız?
. Kabızlıktan korunmalıyız, bunun için düzenli (hergün aynı saatte) tuvalete gitmeli,uzun süre tuvalette kalmamalı,aralıksız ıkınmamalıdır.
-
Ağrı:Genelde hemoroidler ağrısızdır, ancak bazı dış hemoroidlerde uzun süreli ıkınma sonucu damar yırtılır ancak üzeri deri ile kaplı olduğu için dışarı kanayamaz, pıhtılaşıp makat kenarında sert memelerin(tromboze hemoroid) oluşmasına sebep olur.İşte bu memeler makat bölgesinde oldukça fazla ağrıya sebep olur.
- . Hergün en az 1-1,5 litre (6-8) bardak sıvı almalıyız
- . Bol miktarda lifli (bitkisel) besinler yemeliyiz
- . Günlük fiziksel aktiviteyi arttırmalı,uzun süre oturur pozisyonda kalmamalıyız
- . Aşırı kilo almaktan kaçınmalıyız
- .Tuvalet sonrası temizlik sırasında tahriş edici tuvalet kağıtları kullanılmamalı mümkünse sıcak su ile taharetlenmelidir.