GUATR NEDİR?
Boynunda biraz şişlik görülen kişiye ya başkaları ya da kendisi acaba guatr olmasın derler. Öyleyse biz neye guatr demeliyiz. Tİroid bezi insanlarda boynunun ön yüzünde herkeste bulunan bir organdır. Bu organımızın iltihaba ve kansere bağlı olmayan büyümelerine Guatr adı verilir.
SEBEBLERİ NELERDİR ?
Su ve topraklarda İyod adı verilen ve vücudumuz için gerekli olan bir element vardır. İçtiğimiz su ve toprakta yetişen besin maddeleriyle biz bu elementi alırız. Eğer su ve toprakta bu element çok az ise günlük İyod ihtiyacı karşılanmaz ve troid bezi daha fazla çalışınca büyür ve guatr hastalığı oluşur.
KAÇ ÇEŞİT GUATR VARDIR ?
A-DÜZGÜN BÜYÜMÜŞ: Tiroid bezi düzgün bir şekilde büyümüştür.
B-NODULER : Tiroid bezi içinde küçük mercimek, nohut, fındık veya ceviz gibi yumrular meydana gelmesine NODÜL denir. Nodüller tek veya birden fazla olabilir. Bu tip nodüllü guatrların yüzde ellisi TEK NODÜL, yüzde ellisi ise ÇOKLU NODÜLLÜdür. Nodüllü guatrların önemi yüzde beş oranında kanserleşme riski taşımasındadır. Diffüz guatrlarda böyle bir risk yoktur.
Çapı 1 cm den büyük olan nodüller elle muayenede hissedilebilir. Daha küçükleri Ultrasonografi ile teşhis edilir. İçinde sıvı bulunan kistik veya silgi gibi sert kıvamda olabilirler.
C-ZEHİRLİ GUATR (TOKSİK)
Düzgün büyümüş, tek nodüllü veya çok nodüllü guatrların günün birinde aşırı tiroid hormonu üretmesiyle ortaya çıkan hastalık tablosudur. Çarpıntı, ellerde terleme, titreme, sinirlilik, zayıflama ve gözlerin dışarı doğru fırlaması ile karekterize şikayetler yapar.
Kandaki yüksek tiroid hormonlarını düşürecek ilaç tedavisine derhal başlanmalıdır. Yaşlı insanlarda uzun süren ilaç tedavisi yerine atom tedavisi denilen, ağızdan verilerek içirilen Radyoaktif İyod tedavisi yapılır. Ameliyata gerek olmaz.
KORUNMAK İÇİN NE YAPABİLİRİZ ?
Ülkemizin sularında İyod noksanlığı olduğundan tuzlar artık iyodlu tuz haline getirildi. Sofralarımızda mutlaka iyodlu tuz kullanmalıyız. Fakat Noduler Guatrınız var ise iyodlu tuz kesinlikle yasaktır. O zaman iyodsuz kaya tuzu kullanmalısınız. Eğer iyodlu tuz kullanmaya devem ederseniz Guatrınız zehirli Guatra dönüşür.
ZEHİRLİ GUATR
GIDALAR VEYA İLAÇLAR GUATR YAPAR MI ?
İçinde İyod, Lityum ve Amiodoran gibi maddeler bulunduran ilaçların uzun süre kullanımı guatr yapabilir. Daha önceleri karalahana yiyenlerde görüldüğü iddia edilmişse de yapılan araştırmalar bu bilginin yanlış olduğunu ortaya çıkarmıştır. Çünkü guatr yapan madde yapraklarında değil, çiçeklerindedir. Bu da hayvanlar tarafından tüketilmektedir.
