Vücudumuzdaki yağ oranın artmasına obezite adı verilmektedir. Erkeklerde vücut yağ oranın %20, kadınlarda %30’u geçmesi durumu artık vucutta değişimlerin başladığının göstergesidir. Yağlanma başlangıçta göbek bölgesinde başlar göbeğimiz yağlandıkça bazı hormonların salgısı değişir. Salgıların artması göbek yağlanmasını artırır, bu kısır döngü artarak devam eder. İç organ yağlanmamızdan en çok etkilenen organların başında karaciğer gelir.
Göbek yağlandıran hormonların başında insülin hormonu gelmektedir. İnsülin hormonu fazla salgıladığımızda şekerimizi düşürerek daha fazla acıkmamızı sağlar fazla yediğimizde de göbek yağlanmamız artar. Bir diğer göbek yağlanmasını artıran hormon tiroid bezimizin az çalışmasıdır.
Vücudumuzda strese yanıt olarak artan, böbreküstü bezinden salgılan kortizol hormonu, insülin direncini ve kanda şeker düzeyini artırmaktadır. Cushing sendromu adını verdiğimiz kortizol hormonunun aşırı salgılandığı durumlarda , göbek yağlanması, karaciğer yağlanması , yüzde ve sırt bölgesinde yağlanma olabilmektedir. Stres durumunda kilo alımının en büyük sebebi kortizol hormunun salgısının artmasıdır.
Artan yağ dokusu hormon salgılayan bir bez gibi davranarak vucütta metabolik bozuklukları artırabilir. Yağ dokusundan salgılanan başlıca hormonlara adipokin adı verilmektedir. Adipokinler; leptin, adiponektin, rezistin, tümör nekroz faktör-alfa, interlökin-6, visfatin, apelin, adipsin, asilasyon uyarıcı protein, plazminojen aktivatör inhibitör-1, omentin, obestatin gibi hormonları kapsamaktadır. Özellikle göbek bölgesindeki yağlanma bu hormon seviylerinde değişimlere sebep olabilmektedir. Özellikle Rezistin, visfatin, omentin, obestatin, apelin gibi hormonlar insülin direncini de dahada artırılar.
Sağlıklı zayıflamak ve göbek yağlarımızdan kurtulmak için hormonların etkisi gözardı edilmemeli. Sağlıklı beslenme programı öncesi gerekli hormonlarımızın seviyesi ölçülmelidir. Sağlıkla kalın.
Yard.Doç.Dr.Fevzi Balkan
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı
