Merhaba Sevgili Okurlar,
Bu ilk yazımda sizlere çocukluk çağında sıklıkla karşılaşılan ve bazı hastalar için ameliyat gerektirebilen geniz etinin büyümesi, sık bademcik iltihabı ve bunlarla bağlantılı olarak orta kulakta sıvı birikiminden bahsedeceğim.
İnsan vücudunda, dışarıdan gelen bakteri ve virüslere, ki bu ikisine ortak bir isim olarak mikroplar diyebiliriz, karşı ilk savunma yeri vücudun çeşitli yerlerinde bulunan lenfoid dokulardır. Bu lenfoid dokuların şekli bulundukları yere göre değişir. Ciltte bulunan lenfoid doku sistemine MALT (Mucosa Associated Lymphoid Tissue), daha derinde bulunanlara ise lenf nodu denmektedir.
Konumuz olan geniz eti ve bademcikler de bu lenfoid doku sisteminin bir parçasıdır. Hava yoluyla gelen mikroplara karşı ilk savunma duvarını ise hava ile ilk karşılaşan yerler, yani burundan alınan havanın ilk çarptığı yer olan geniz ve ağızdan alınan havanın ilk geçtiği yer olan bademciklerdir. Bu iki organın mikroplara karşı olan cevabı kişiden kişiye farklılık gösterir. Bazı kişilerde mikroplara karşı cevap olarak büyüyen bu dokular, mikrop etkisiz hale geldikten sonra küçülürken, bazı kişilerde bu küçülme olmaz ve normalden büyük kalırlar. Dolayısı ile burundan nefes almayı engelleyip, özellikle çocuklarda büyüme ve gelişmeyi yavaşlatırlar. Diğer taraftan bu büyüme sonucu görev yapamaz hale gelip, savunma yapmak yerine tam aksine mikropların üremesine elverişli bir ortam haline gelir. Bu gibi durumlarda hem geniz etinin hem de bademciğin alınması gerekebilir. Bu ameliyatın yapılmasını önerecek kişi başvurduğunuz kulak burun boğaz uzmanı olacaktır.
Ne zaman ameliyat için KBB uzmanına başvuralım?
Eğer çocukta gece uyurken horlama varsa ya da gün içerisinde burundan nefes alma yerine ağızdan nefes alıyorsa,
6 ay içerisinde 3 kereden fazla, 1 sene içerisinde 5'ten fazla, 2 sene üst üste her bir sene için 4'ten fazla yüksek ateşle birlikte bademcik iltihabı geçiriyorsa,
Bademcikler çocuğunuzun yemek yemesini engelleyecek derecede büyükse,
Çocuğunuza seslendiğinizde cevap vermede gecikme oluyorsa ya da televizyon seyrederken işitebilmek amacıyla normalden fazla yakına sokuluyorsa (bunun nedeni geniz eti nedeniyle kulağın etkilenip orta kulakta sıvı birikimi olabilir),
Çocuğunuzu bir KBB uzmanına göstermenizde fayda vardır.
Geniz eti ile birlikte mutlaka bademciklerin de alınması ya da bunun tersine, bademcikler ile birlikte mutlaka geniz etinin alınması gerekli midir?
Hayır, geniz etinin alınması gerekli olan bir çocukta mutlaka bademciklerinde alınması gerekmez. Ancak genellikle çocuklarda geniz etine bağlı olan şikayetler, bademciklere bağlı olan şikayetlerden daha önce başlar. Ayrıca geniz eti büyümesi olan çocuklarda daha sonra kronik bademcik iltihabı gelişme ihtimali, geniz eti büyümesi olmayan çocuklara göre daha yüksektir. Diğer taraftan vücutta her organın olduğu gibi bademciklerinde çok önemli görevleri vardır. Bu nedenle bademciklerin alınmasına karar verilirken yarar zarar oranı iyi tartılmalıdır.
