Gebelik döneminizde gebe olmadığınız döneme göre enfeksiyon gelişme ihtimali daha fazla olur. Çünkü gebelik süreci aslında sizin vücut direncinizi normale göre zayıflatan bir süreçtir. Gebelikte en sık görülen enfeksiyonlar da üriner sistem ( idrar yolu) enfeksiyonlarıdır. İdrar yolu iltahaplanması basit sistitten daha da ciddi bir durum olan böbrek iltihabına kadar ilerleyebilir.

Bu demek oluyor ki gebelik döneminizde gelişen enfeksiyonlar normale göre daha hızlı ilerleyip daha ciddi sorunlar oluşturabilir. Bu nedenle enfeksiyonlar hem sizin hem de bebeğinizin sağlıklı gelişimine devam edebilmesi için en güvenli antibiyotik seçimi yapılarak hemen tedavi edilmelidir.

NEDEN GEBELİKTE İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI ÇOK GÖRÜLÜR?
   Öncelikle gebeliğinizin 7. haftasında idrar yollarınızda farklılıklar oluşmaya başlar ve bu süreç doğuma kadar ilerler. Bunun nedenlerini sıralayacak olursak;

* Gebelik döneminde artan progesteron dediğimiz hormonun idrar yollarında ve idrar kesesin de normalde olması gereken hareketi yavaşlatarak idrar akışının azalması ve idrarın birikmesi,

* Normale göre idrar kesesinde biriken ve bekleyen idrar miktarının artması( idrar keseniz gebelik süresince büyüyerek gebelik sonunda kapasitesi iki katına çıkar. Bu değişiklik doğumdan bir ay sonra %66 ve 2 ay sonra %100 düzelerek eski halini alır),

* Bebeğin içinde gelişimini tamamladığı uterusun büyüyerek yine idrar yollarına dıştan bası yapması ve idrar akımını engellemesi,

* Böbreklerin büyümesi sonucu idrar yolları ile olan açısının değişmesi ve uterusa bası yapması,

* İdrarın normalde daha asidik olması gerekirken daha bazik olması ve bakterilerin yaşamasının kolaylaşması,

* İdrarda normalde olmaması gereken şeker ve proteinin gebelik döneminde idrarda bulunabilmesi ve yine bununda bakterilerin beslenmesi ve çoğalması için uygun bir ortam olması sayılabilir.

Bununla beraber hem tüm antibiyotiklerin kullanılamıyor olması hem de gebe olmayan kişilere göre gebelerdeki antibiyotiklerin etkinliğinin azalması nedeni ile tedaviler daha güç hale gelmektedir.

GEBELERDE NEDEN ANTİBİYOTİKLERİN ETKİSİ DAHA AZ OLUR ?

1.Gebelerde böbrekler daha fazla çalıştığından antibiyotikler daha çabuk vücuttan atılır.

2.Gebeliğin özellikle 2. yarısında damarlarındaki kan miktarı artar buda antibiyotiğin kandaki düzeyinin düşmesine neden olur.

3..Annenin kullandığı antibiyotikler plasentadan geçerek bebeğe ulaştığından yine annenin kanındaki antibiyotiğin azalmasına neden olur.

GEBELİKTE ANTİBİYOTİK KULLANIMI

   Yenidoğan bebeklerde şekilsel ve fonksiyonel bozukluklar yapan maddelere teratojen denmektedir. Bazı antibiyotiklerinde teratojenik etkileri vardır. Bundan dolayı gebelik döneminizde antibiyotik kullanırken mutlaka doktorunuza başvurmalı ve güvenli grup dediğimiz antibiyotiklerden birini kullanmanız uygun olur.

Gebelikte antibiyotik kullanımı FDA( Food and Drug administration) tarafından sınıflandırılmıştır.

Sınıf A: Kontrollü insan çalışmalarında bu gruptaki ilaçların riski bulunmamıştır. Gebelerde güvenle kullanılabilir.

Sınıf B: Gebelerde kullanılabilir. Hayvanlarda risk oluşturup insanlarda oluşturmadığını gösteren ilaçlar ile hayvanlarda risk oluşturmayan fakat insan çalışmalarının yetersiz olduğu gruptur.

Sınıf C: Risk tamamen dışlanamamıştır. İnsan çalışmaları yoktur ancak hayvan çalışmalarında fetal yan etkilerin görüldüğü ilaçlardır.

Sınıf D: Risk vardır ancak insan fetusuna zararlı olan ancak anne hayatını tehdit eden bazı durumlarda bu etkilerin göz ardı edilebileceği ilaçlardır.

Sınıf X: Gebelikte kesinlikle kullanılmaz.

B GRUBU (GEBELİKTE KULLANILABİLEN ) ANTİBİYOTİKLER:

Beta Laktam grubu antibiyotiklerden Penisilinler, Sefalosporinler, Karbapenemler (Meropenem, Ertapenem, Doripenem)
Klindamisin
Makrolidler (Eritromisin, azitromisin)
Nitrofurantoin
Metranidazol

    Bu şekilde sıralamanın yanı sıra aslında gebelikte en fazla kullandığımız ağızdan antibiyotik amoksisilin/klavulanik asit denilen Beta Laktam grubunda olan antibiyotiktir.

Bu antibiyotik ile gebelerde ki toplum kökenli zatüre, idrar yolları iltahabı(sistit, börek iltahabı), sinüzit, diş abseleri,sellilüt dediğimiz cilt enfeksiyonu güvenli ve etkin bir şekilde tedavi edilebilir.

Bunun dışında kalan toplum kaynaklı olan ve olmayan zatürede ise azitromisin içeren antibiyotikler kullanılabilir.

Penisilin ve sefalosporinlere allerjiniz var ise bunların yerine eritromisin güvenle kullanılır.

Gebelikte sistit için semptomlar diğer hastalardan farklı değildir, burda da sık idrara çıkma ve idrar yaparken yanma olur. Ateş ve yan ağrısı kesinlikle olmaz.

Asıl farklılık tedavi süresinin daha uzun olmasıdır. Burda tedavi süresi 3 gün değildir 7 güne uzatılır (Tedavi süresinin uzun olma nedenlerini yukarıda sıralamıştım:).