Gebeliğin başından itibaren annenin beslenmesi, bebeğin metabolizmasının gelişmesi ve gelecekteki iyilik hali üzerinde önemli bir faktördür. Yetersiz ve dengesiz beslenme, hem anne karnındaki bebekte hem de annede sağlık riskleri oluşturabilir. Gebelikte beslenme sık aralıklarla ve az miktarlarda planlanmalıdır. Gebelik sürecinde artan enerji, protein, vitamin ve mineral ihtiyacı dikkate alınarak beslenme düzeni organize edilmelidir.
Gebelik sırasında 300 cal/gün ve emzirme sırasında 500 cal/gün fazladan kaloriye ihtiyaç vardır. Gebelik süresince alınan enerji günde 2200-2500 kalori olmalıdır. Gebe şişman olsa bile düşük kalorili zayıflama diyeti yapmamalıdır. Günlük alınan enerjinin %30’u yağlardan oluşmalıdır. Omega 3 yağ asitinden zengin besinlerin alınması bebeğin sinir sistemi ve gözün gelişiminde etkilidir. Omega 3 yağ asiti morina , somon gibi yağlı balık türlerinde, yeşil sebzelerde, soya yağı, badem, avokadoda bol bulunur.
PROTEİN: Ortalama yaklaşık 80 gr/gün alınmalıdır. Protein ihtiyacı süt, et, yumurta, peynir, kümes hayvanları ve balık gibi hayvansal kaynaklardan sağlanmalıdır. Çünkü bu besinler optimal kombinasyonlarda amino asid sağlarlar.
KALSİYUM: Gebelik ve laktasyon (emzirme) sırasında 1.5 gr/gün kadar ihtiyaç vardır. Bu ihtiyaç için süt,yoğurt, peynir,fındık, kurubaklagil,pekmez tüketilmelidir.
ÇİNKO: Günde 20 mg gereksinim duyulur. Bu gereksinim et,süt, yumurta, deniz ürünlerinden sağlanır.
İYOT: Tüm gebe kadınların iyotlu tuz kullanmaları önerilmektedir.
VİTAMİN B 12: Kırmızı et, süt,peynir, yumurta ve balık gibi sadece hayvansal gıdalardan sağlanır.
VİTAMİN A: Günde 800-1000 IU alınmalıdır. Yeşil yapraklı sebzeler, havuç, domates, yumurta,süt, balık tüketerek yeterli A vitamini alınır.
VİTAMİN D: Günde 400 mikrogram alınmalıdır. Bu şekilde vücuttaki kalsiyumun etkinliği arttırılır. D vitamini beslenmenin yanında en çok güneş ışınları ile sağlanmaktadır.
VİTAMİN C: Günde 70mg alınmalıdır. Özellikle demirin emiliminde çok önemli rol oynar. En çok patates, turunçgiller, yeşil-kırmızı biber, kuşburnunda bulunur.
DEMİR: Demir eksikliği anemisini önlemek için, 30 mg/gün demir takviyesi önerilmektedir. Eğer demir eksikliği anemisi tanısı konulursa 60-120 mg/gün demir takviyesi yapılır. Gebeliğin ilk 4 ayında demir gereksinimi az olduğu için, bu süre boyunca demir desteği gerekli değildir. Besinlerden demir ihtiyacını karşılamak için kırmızı et, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller, kuru üzüm, kuru incir,pekmez tüketilmelidir.
Gebelikte bol sıvı alımı önemlidir. Günde en az 2-3 litre sıvı alınmalıdır. Yeterli sıvı alımı ile gebelerin bağırsak sistemi hareketlenir, sık rastlanan kabızlık ve buna bağlı olarak hemoroid (basur) probleminin önüne geçilir. Yeterli sıvı alımı ile idrar yolu enfeksiyonları önlenir. Yetersiz sıvı alımı rahim kasılmalarına sebep olup erken doğuma neden olabilir. Erken doğumu engellemek için de gebelerin sıvı alımına dikkat etmeleri gerekir.
Beslenmede dikkat edilmesi gereken noktalar:
· Vitaminden zengin taze sebze ve meyve her gün tüketilmelidir.
· Salam, sosis, sucuk gibi katkı maddesi içeren gıdalar mümkünse tüketilmemelidir.
· Kalsiyumdan zengin süt, yoğurt, peynir düzenli tüketilmelidir.
· Her gün kurubaklagil yemeği veya 1 adet yumurta veya 1 porsiyon etli sebze yemeğe özen gösterilmelidir.
· Kuru meyve ve kuruyemişler kilo kontrol edilerek, demir ve kalsiyumdan zengin olduğu için tüketilmelidir.
· Alınan gıdalardan demir emilimini önlememek için yemeklerle birlikte çay içilmemeli, yedikten 2 saat sonra açık olarak içilmelidir.
· Taze sıkılmış meyva suları, ayran, ıhlamur, papatya, nane gibi bitki çayları tercih edilmelidir. Kilo kontrolü için meyve suları yerine meyvenin kendisi tüketilmelidir.
· Sebze ve meyveler iyice yıkanarak tüketilmelidir.
· Yiyecekler hazırlanırken ellerin temiz olmasına dikkat edilmelidir. Bu yüzden eller sık sık sabulu su ile yıkanmalıdır.
· Kahve, sigara, alkol kullanılmamalıdır.
