DİŞ ÇÜRÜKLERİ VE DİŞ ETİ HASTALIKLARINDA BAĞIRSAĞIN ETKİSİ

Dişleri çevreleyen dişeti ile diş arasında, serbest dişetinin içinde dişeti oluğu sıvısı bulunur. Dişeti oluğu sıvısı dişeti oluğunu mekanik olarak temizler, diş-dişeti bağlantısını güçlendirir, antimikrobiyal etki gösterir, dişeti savunmasında antikor aktivitesini sağlar. Dişeti hastalıklarının bir kısmında bakteri plağı olduğu halde bir kısmında yoktur. Bakteri plağı olmayanlar sistemik faktörlerle ilgili(endokrin sis., kan hast., diabet, kardiovasküler hast.), ilaçlara bağlı olanlar, askorbik asit eksikliği ile, travmatik lezyonlar ve metal toksikasyonları olanlar olarak sınıflandırılırken, plaklı dişeti hastalıkları ise bakteri orijinli, viral orijinli, fungal orijinli olarak ayrılırlar.

Ağızdan başlayarak anüse kadar giden bütün boşluklar müköz membranla kaplıdır. Bunların içinde en yüksek yüzölçümü olan bağırsaklar 400 metrekarelik bir alana sahiptir. Oysa ağız 20-30 cm2 ‘lik bir yüz ölçümüne sahiptir. Bu müköz membranlarda 500 tür bakteri yaşar ve bunların sayısı ortalama 1-10 katrilyon arasındadır. Bu bakterilerin büyük çoğunluğu kalınbağırsaktadır. Ortalama bir insan vücudunda 1014 hücre varken, sindirim sistemindeki mikroorganizma sayısı bunun 10 katıdır. Ağız ve bağırsaktaki bakterilerin büyük bir kısmı aynıdır.

Beslenme hatalarında(şekerli, beyaz unlu, asitli yiyeceklerin sık tüketilmesi) ağır metal varlığında, sık ilaç kullanımlarında bu olması gereken flora bozularak patojen mikroorganizma sayısı artar. Bunun sonucunda bedensel asidite arttığı için hem genel sağlık durumunda bozulmalar hem de çok iyi fırçalanan ağızlarda çürük ve dişeti hastalıkları görülme sıklığı artar.

Tükürük diş plağının karbonhidratlardan yaptığı asitleri nötralize ederek tamponlayıcı etki yapar . Bunu antimikrobik maddelerle yapar. En önemlileri lizozimlerdir. Bunlar enfeksiyona karşı doğal dirençte önemli rol oynarlar. Tükürükte antikorlar da bulunmaktadır. IgA, IgG, IgM tükürükte bulunur. Çürüğe dirençli bireylerde IgA ve albümin miktarı artmıştır.

Değişen bağırsak florası sonucunda tükürükteki ve dişeti oluğu sıvısındaki IgA, IgG azalır ve enflamasyona direnç azalır ve patojen bakterilerin üremesi kolaylaşır. Pıhtılaşma faktörleri için gerekli olan C vit. tutulumu azaldığından dişeti kanamaları görülür. Bikarbonat ve fosfat sistemleri bozulduğunda tükürüğün de tamponlama etkisi azalacağı için çürük sayısı artar. Bağırsak florası tarafından sentezlenen vit.K ve vit.B’nin azalması dişeti kanamalarına neden olur.

Bağırsak florası bozukluğu sadece dişler ve dişetlerinde farklılıklar yaratmaz, dilde ve ağız mukozasında da farklılıklar yaratır. Ağızda sık görülen aftlar bağırsak florası bozukluğu sonucu düşen bağışıklık sisteminin bir görüntüsüdür. Dil üstündeki paslanmalar hep bedenin bir yansımasıdır.
Hijyen eksikliği olmadan görülen dişeti hastalıkları ve çürüklerin nedeni olan bağırsak florası bozukluğu olduğundan yapılan diş tedavilerinin yanı sıra flora düzeltmesi yapılmazsa dişeti hastalıkları yapılan operasyonlara rağmen tekrarlama ve çürük sayısı artma ihtimalleri devam edecektir. Sağlıklı bir ağız için diş hekimliğinin olmazsa olmazı ağız hijyeninin yanı sıra sağlıklı bağırsaklara da ihtiyaç vardır.

Dt. Tijen Secerli Dürer