Boğaz ağrısı, farenks(yutak borusu) ve onu çevreleyen dokularda ağrının olmasıdır.Boğaz ağrısı her zaman farenksi tutan bir klinik tablo olmayıp sistemik bir hastalığında belirtisi olabilir.Ailenin boğaz ağrısını önemsemesi ve hekimin hastayı dikkatlice incelemesi gerekir.

   Boğaz ağrısına yol açan nedenler 4 grup altında incelenebilir.

Yaşamı tehdit eden boğaz ağrısı nedenleri


   Epiglotit(Solunum yolu başlangıçındaki kıkırdağın enfeksiyonu)
   Retrofarenjeyal apse(Farenks arka duvarında apse)
   Peritonsiller apse(Bademcikler etrafında apse)
   Enfeksiyöz Mononükleoz (EBV)(Öpücük hastalığı)
   Difteri (Kuş plazı)

Sıklıkla boğaz ağrısına neden olan klinik tablolar

Viral farenjit
Streptokok farenjiti
Enfeksiyoz mononükleoz

Nadiren boğaz ağrısına yol açan klinik tablolar

Difteri
Gonore
Farenksteki yabancı cisim (Örneğin balık kılçığı batması)
Herpetik stomatit
İrritatif farenjit

Sistemik hastalıkların seyrinde de boğaz ağrısı görülebilir ve genellikle boğaz ağrısı başlangıç bulgusunu teşkil eder.

   Kawasaki hastalığı
   Behçet sendromu bu duruma örnek gösterilebilir.

Yansıyan ağrılar çoğu zaman boğaz ağrısı olarak yorumlanabilir.Diş ve kulak ağrıları yansıyan ağrıların en önemlileridir. Psikojenik nedenler Bunun dışında hiçbir nedene bağlı olmayan ve psikolojik nedenlere bağlı boğaz ağrılarıda olabilir.Bağışıklık sistemi bozulmuş çocuklarda özellikle mantar enfeksiyonları (örneğin kandida) sonucu gelişen boğaz ağrıları gelişebilir.

Yukarda belirttiğim birbirinden farklı bütün bu tablolar boğaz ağrısına neden olabilir.Bunun dışında nadir görülen bazı hastalıklarında ilk bulgu olarak boğaz ağrısı şikayetinin olduğu hatırlanmalıdır.

Boğaz ağrısını değerlendirirken hastanın öyküsü dikkatle incelenmelidir.Öyküdeki bazı parametreler önemle değerlendirilmelidir.

Boğaz ağrısını değerlendirirken bazı ipuçlarını gözden geçirmek gerekir . Örneğin hastada boğaz ağrısı ve solunum sıkıntısı mevcutsa… Epiglotit,retrofarenjeyal,apse,peritonsiller apse, enfeksiyöz mononükleoz ve nadiren difteri düşünülmelidir.

Ani başlangıç varsa farenjit veya epiglotit akla gelmelidir.

Halsizliğin olduğu hastalarda ise enfeksiyöz mononükleoz düşünülebilir.Hastada zorlu nefes alma ,salya akması veya solunum sıkıntısı varsa solunum yollarınında tıkanıklık olduğunun gösterirki ilk akla gelecek tanı retrofarenjeyal apse veya epiglotitdir.

Tonsiller ve ağız mukozasında veziküllerin bulunuşu herpetik stomatit ve Behçet sendromu düşündürebilir.

   Ateşli bir hastada ağız mukozasındaki kızarıklık kawasaki hastalığının Tonsil asimetrisi peritonsiller sellülit veya apseyi Lenf bezleri ile birlikte tonsil üzerindeki kalın membran difteri Servikal lenf bezleri dışında, yaygın lenf bezi büyümesi ve hepatosplenomegali EBV virus enfeksiyonunu Ateş ,eksudatif farenjit,damakta peteşi ve servikal lenf bezlerinde büyüme streptokoksik farenjiti düşündürmelidir.

   Boğaz ağrısı yapan diğer nedenler örneğin boğazda yabancı cisim,irritatif boğaz ağrısı ve psikojenik boğaz ağrısında fizik muayene bulgularında kayda değer bir özellik mevcut değildir.

   Yukarda belirttiğim gibi boğaz ağrısının nedeni basit bir klinik tablodan komplike bir klinik tabloya kadar değişebilmektedir.Boğaz ağrısı şikayetinin önemli olduğu düşünülmeli ve hasta dikkatlice incelenmelidir.

     Tanıda labratuvar incelemeleri yardımcı olmaktadır.
*Boğaz ağrısı olan bir hastada öncelikli olarak Strep test ve boğaz kültürü yapılmalıdır.
   *Viral farenjit düşünülen vakalarda gerekirse viral inceleme yapılabilir.
   *Hastada EBV enfeksiyonu düşünülüyorsa
    Paul –Bunnel,EBV serolojisi
    EBV avidite test istenmelidir.
   *Radyolojik incelemeler sınırlı sayıda hastada başvurulan bir yöntemdir.
Retroforengeal apse vakalarında
*Yumuşak dokunun radyolojik incelemesi ve gereken
    vakalarda CT yapılması önerilmektedir.

Boğaz ağrısında tedavi sebebe göre medikal veya gereken vakalarda cerrahi tedavi şeklinde planlanabilir.
Sonuçta boğaz ağrısı ailenin ve hekimin dikkatle izlemesi gereken ve bazen çok ciddi hastalıklara yol açabilen önemli bir klinik tablodur.