Dünyada ölümlerin 1/3 üne yakını kalp ve damar hastalıklarından kaynaklanmaktadır. Bu hastalıkların temelini damar sertleşmesi oluşturmaktadır. Damar sertliğinin en büyük sebebi damarın iç kısmına biriken maddelerdir. Genel olarak sterol olarak adlandırılan bu maddelerden hayvansal kaynaklı olanı kolesteroldür.
Bitkisel steroller; Mısırözü yağı, zeytinyağı, soya yağı gibi bitkisel yağlar, fındık, ceviz, badem gibi yağlı tohumlar, tahıllar, kuru baklagiller, sebze ve meyvelerde doğal olarak bulunur. Sterollerin kolesterol düşürücü etkisi uzun zamandan bu yana bilinmektedir.
Bitkisel steroller yapısal olarak kolesterole benzemektedir. Kolesterolün emilmesi için çözünür halde olması gerekir. Barsaklarda kolesterol ve kolesterol benzeri sterol gibi maddelerin konsantrasyonlarının artması kolesterolün çözünür halini azaltacağından emilimini de doğal olarak düşürmektedir. Sterollerin kan lipitleri üstündeki etkilerini inceleyen çalışmalarda, kolesterol seviyeleri yüksek olan kişilerde bitkisel steroller kullanılarak LDL (kötü huylu kolesterol) seviyelerinin %10-15 oranında düştüğü bulunmuştur.
Günde 2-2.5 gram bitkisel sterol tüketildiğinde kolesterol seviyesinin %10 oranında azaldığı bilinmektedir. Günde 2.5 gramın üzerindeki bitkisel sterol tüketiminin ise, kolesterolü düşürmeye ek bir katkısı olmamaktadır.
Günlük beslenmemizde, besinlerden alınan ortalama bitkisel sterol miktarı farklı günde ortalama 0.2- 0.3 gram civarındadır. Vejetaryen diyetlerinde ise bu 0.6- 0.8 grama kadar çıkabilir.
Günlük 2 gram bitkisel sterol alabilmek için yaklaşık 400 domates 200 havuç 120 elma veya 70 dilim ekmek tüketmek gerekir. Yani besinlerle tek başına bu miktarı vücuda alabilmek mümkün olmadığı için son yıllarda çoğu hazır gıdaya bitkisel sterol eklenmesi yapılmaktadır. Doktor kontrolünde bu zenginleştirilmiş ürünler kullanılarak kolesterol seviyesinin düşürülmesi sağlanabilir.
