Bebeğin gelişimi ve ilk 10 hafta

Bebeğin gelişimi ve  ilk 10 hafta

1 VE 2. HAFTALAR=Gebeliğinizin ilk haftası gebe kalmadan önceki son adet döneminizin başlangıcıdır.Doktorlar ve tıp uzmanları tarihi saptarken son adet kanamanızın başlangıcından itibaren 40 hafta olarak hesaplar.Bu da bebeğin ana rahmine düşmediği halde adet kanamasının gebeliğin bir parçası olarak kabul edildiği anlamına gelir.

GEBELİK ÖNCESİ=Adet kanaması sırasında yumurtalığınızdaki yumurtanın büyümesini sağlayan bir hormon salgılanmaya başlar.Adet kanaması bittikten sonra vücudunuz adet ortası dönemde luteinizan hormon adı verilen bir hormon salgılamaya başlar.Bu hormon yumurtalık duvarını yırtarak olgun yumurtayı salmasına neden olur.Buna ovülasyon (yumurtlama ) denir.İki yumurtalığınız vardır ama bir adet döneminde bunlardan genellikle sadece birinde ovülasyon oluşur. Yumurta rahimle yumurtalığı birbirine bağlayan dölyatağı borusuna (tüp )  doğru ilerlerken kendisini dölleyecek bir sperm bekler.Eğer bu dönemde veya öncesinde cinsel ilişkide bulunursanız gebe kalabilirsiniz.

DÖLLENME=Sizin yumurtanızla eşinizin spermi birleşerek  ‘ zigot ‘ denen tek bir hücre oluşturur.Bu başlangıç noktasıdır.Bu süreç eşinizle cinsel ilişkide bulunmanızla başlar.Eşiniz boşaldığında vajinanıza  milyonlarca spermden oluşan tohum bırakır.Spermlerin her birinin onu sizin yumurtanıza doğru iten kırbaca benzer bir kuyruğu vardır.Yüzbinlerce sperm sizin yumurta kanalıza doğru yüzerek ilerler.Vajinanızdan rahim ağzına doğru hareket ederler.Bu hareket sırasında birçok sperm ölür ve döl yatağı borusuna sadece çok az  bir kısmı ulaşır.Tek bir sperm bu yolculuğu başarıyla tamamlar ve yumurta duvarını delerek döllenme meydana gelir.Bazen yumurtalıkta birden fazla folikül olgunlaşır ve dölyatağı borusuna birden fazla yumurta düşer.Eğer yumurtaların her biri bir sperm tarafından döllenirse çoğul gebelik gerçekleşir.Zigotta 23'ü eşinizden 23'ü sizden olmak üzere 46 kromozom vardır.Bu kromozomlarda binlerce gen vardır.Bu genetik malzeme bebeğinizin cinsiyetini ,saç ve göz rengini boy ve kilosunu,zekasını belirler.

3 VE 4. HAFTALAR= Bebeğiniz ana rahmine düştükten sonraki aşama hücre bölünmesidir.Döllenmeden 12 saat sonra tek hücreli zigot iki hücreye bölünür.12 saatte bir hücre sayısı iki katına çıkarak bu şekilde devam eder.Döllenmeyi takip eden 3 gün içerisinde küçük bir duta benzer 13-32 arası özellik taşıyan hücrelerden oluşan bir küme haline gelir.Bebek artık rahme girmek üzere fallop tüpünü terk eder.Döllenmeden dört – yedi  gün sonra 500 hücre sayısına ulaşan bebeğiniz rahmin içindeki hedefine varır.

BEDENİNİZDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

HAFTA  1 =Gebeliğe hazırlanırken sigara alkol ve uyuşturucu kullanmayın .Eğer reçeteli ilaçlar kullanıyorsanız gebelik sırasında kullanıp kullanmayacağınızı doktorunuza danışın.İçinde en az 400 mikrogram folik asit olan günlük vitamin takviyesi kullanmak da doğru olur.Folik asit bebeğinizin beyni omuriliği ,omurilik sinirlerinin ve omurgasını oluşturan embriyo bileşeni olan nöral tüpünde defekt oluşma riskini azaltacaktır.

HAFTA 2 ve 3 = Döl yatağı borunuza ve yumurtlarken  salgılanan östrojen ve progesteron hormonları vücut ısınızda ufak bir artışa sebep olur.Döllenmeden sonra bebeğinizi saran korpus luteum büyümeye ve küçük miktarlarda progesteron üretmeye başlar.Bu durum rahim kasılmalarını önler.Döllenmeden 4 gün sonra plesantaya dönüşecek olan parmağa benzeyen uzantılar yüksek miktarda human koryonik gonadotropin (HCG) adı verilen bir hormon üretmeye başlarlar.Bu hormon yumurtalıklara rahim,serviks vajina ve göğüslerinizde değişime yol açan östrojen ve progesteron hormonlarını üretmeyi sürdürmesi için uyarı gönderir.HCG hormonu önce kanda sonra idrarda tespit edilebilir.Evde yapılan gebelik testleri döllenmeden sonraki 14-15 gün içinde idrar örneğinizde bu hormon tespit edilebilir.Gelişmekte olan bebeğiniz dölyatağı borusundan yola çıkıp rahim cidarına yerleştiğinde endometriyum onun ağırlığını çekebilecek kalınlığa erişmiştir.Bebeğiniz yerleşmeye başladığında vajinal akıntı veya adet kanaması yada sarımsı bir akıntı fark edebilirsiniz .Bunun sebebi bebeğinizin rahim cidarına yerleşirken neden olabileceği bir kanamadır.Bu aşamada artık resmen gebesinizdir.Ama adet atlaması için henüz erkendir.

Döllenmeden sonraki ilk günlerde düşük yapmak yaygındır.Çoğu kadın gebe olduğunun farkına bile varmadan düşük yapar.Buna biyokimyasal gebelik denir.Bu dönemde bol istirahat uygundur.

HAFTA 4 = Gebeliğin henüz erken bir dönemi olsa bile bedeniniz önemli değişimlerden geçer.

Kalp Ve Dolaşım Sistemi = Vücudubuz bebeğinize oksijen taşıması için daha fazla kan üretmeye başlar.Artışın en fazla olduğu zaman ilk 12 haftalık dönemdir.Artan kan akışıyla birlikte kalbiniz daha sert ve nabzınız dakikada 15 fazla atış yapacaktır.Gebeliğin ilk dönemlerinde kendinizi yorgun ve halsiz hissetmenizin asıl nedeni bu değişimlerdir.

Göğüsler = Göğüsleriniz bu dönemde hassaslaşıp acılı ağrılı bir his verebilir.Göğüsleriniz ve meme uçlarınız büyür gibi hissedebilirsiniz.Meme uçlarınızın kenarlarındaki kahverengi halkalarda büyüyüp rengi koyulaşabilir.Bu değişiklik  gebelik ve lohusalıkta kalıcı olabilir.

Rahim = Kan damarları bebeğinizi beslemek için genişler.

Rahim Ağzı = Rahim ağzı yumuşar ve renk değiştirir.

HAFTA 5= Artık bebeğiniz hücre kümesi olmaktan çıkmış belli bir şekil almaya başlamıştır.Embriyo 3 katmana bölünmüştür.Üst katmanda bir oyuk oluşur ve kapanarak nöral tüpü oluşturur. Bu tüp bebeğinizin zamanla omurilik sinirleri, omuriliğe, ve omurgasına dönüşecektir.Bu oyuk embriyonun yukarısından aşaya doğru bedenin ortasından geçer .Nöral tüpün kapanması embriyonun orta bölümünde başlar.Adeta bir fermuar gibi ortadan yukarıya ve aşaya doğru hareket eder.Üst bölüm beyni oluşturmak üzere kalınlaşır.Emriyonun orta hücre katmanında kalp ve dolaşım sistemi şekil alır .Embriyonun merkezindeki çıkıntı bebeğin kalbine dönüşecektir.Hafta bittiğinde embriyoda ve de plesantada ilk kan elementleri ve damarlar oluşur.Bebeğinizin ilk kalp atışları ana rahmine düştükten sonraki 21 ve 22. günlerde duyulur.Bu değişimlerle birlikte dolaşım başlar .Dolaşım sistemi işleyen ilk organ sistemidir.

Bebeğinizin bir de iç hücre katmanı vardır. Burada ciğerler bağırsaklar ve idrar torbası vardır.Bebeğiniz ana rahmine düştükten sonra gebeliğin beşinci haftasında 0.15 cm boyuna ulaşır.Buda aşağı yukarı bir kalemin ucu kadardır.

HAFTA 6 = 6. haftada büyüme hızlanır.Bebeğin büyüklüğü 3 katına çıkar. Bebeğin yüz hatlarının oluşumu ilk aşamadır.Sonradan gözlere dönüşecek olan optik kabarcıklar oluşmaya başlar.İç kulağı oluşturacak olan geçitlerde oluşmaya başlamıştırAğzın altında alt çene ve boynu oluşturacak küçük kıvrımlar belirmiştir.Beyin oluşmuş olan genişleyen başın içini doldurmak için hızla büyümektedir.Göğsün ön bölümündeki bebeğin kalbi, ana kan damarlara kan pompalamakta ve düzenli bir şekide artmaktadır.Sindirim ve solunum sisteminin temelleride atılmaktadır.Ana rahmine düştükten dört hafta sonra yani gebeliğin altıncı haftasında bebeğinizin boyu 0.32 cm boyuna ulaşmıştır.

HAFTA 7 =Hayati bağ olan göbek kordonu bebeğin rahme tutunduğu bölgede açık ve net olarak görünür.Göbek kordonunda iki atardamar ve bir büyük toplar damar vardır.Besinler ve oksijen açısından zengin kan ,plasentadan bebeğe bu tek damar kanalıyla ulaşıp plasentaya iki atardamar yoluyla ulaşır.Bir kan hücresi bunu 30 sn içerisinde yapar.Bu haftada bebeğinizin yüzüde belirginleşir.Minik burun delikleri , ağız deliği gözlerindeki irisin rengi gözle görülür.Bebeğin kolları , bacakları ,elleri ayakları da şekil almaktadır.Gebeliğin 7. haftasında bebeğin boyu 0.85 cm ulaşmıştır.

HAFTA 8 = Bebebğin el ve ayak parmakları bu haftada oluşur.Minik kollar ve bacaklar uzar.El ve ayak bilekleri dirsekler net olarak görülür.Aynı zamanda göz kapaklarıda oluşmuştur.Kulakları ,üst dudağı ve burun ucu da belirgin şekil almaktadır.Sindirim borusu özellikle bağırsaklar büyümeye devam eder.Kalp fonksiyonları ve dolaşımda gelişmektedir.Gebeliğin 8. haftasında bebeğinizin boyu 1.25 cm civarına gelmiştir.

HAFTA 9 =Bu haftada bebeğiniz artık minik kurbağa yavrusundan daha çok insana benzemektedir.Bu hafta içerisinde bebeğinizin yüzü yuvarlak bir hal alır.Elleri ve parmakları  oluşmaya devam ediyor.Meme uçları ve kıl folikülleri oluşuyor.Pankreası, safra kanalları,safra kesesi ve makatı oluşmuş durumdadır.Bebeğinizin üreme organlarında cinsiyet özelliği henüz yoktur.Gebeliğinizin 9.haftasında  bebeğinizin  ağırlığı 3,5 gramdır.

HAFTA 10 = Bebeğinizin bütün yaşamsal organları oluşmaya başlamıştır.El ve ayak parmakları birbirinden ayrılmıştır.Göz kapakları şekle girip gözleri kapalıdır.Dış kulaklar son şekillerine kavuşmak üzeredir.Beyni artık daha hızlı gelişmektedir.Eğer bebeğiniz erkekse ,testisleri erkeklik hormonu testosteronu üretmeye başlayacaktır.

Bu makale 19 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Op. Dr. Tevfik Uğur Sipahi

Op. Dr. Tevfik Uğur Sipahi, 12.06.1957 tarihinde Hatay'ın Dörtyol ilçesinde dünyaya geldi. Tıp eğitimini 1974 ile 1981 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tamamlayan Dr. Sipahi,  Kadın Hastalıkları ve Doğum alanındaki ihtisasını ise 1984 ile 1989 yılları arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD'da tamamladı ve uzman doktor unvanını aldı. Çalışma hayatına 1981 yılında Niğde Merkez Hüyük Sağlık Ocağı Hekimi olarak başlayan Dr. Sipahi, 1982 yılından 1984 yılına kadar ise Ankara Gülveren Sağlık Grubu Başkan Vekili, Sağlık Ocağı Başhekimi, Sağlık Bakanlığı Hacettepe Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Enstitüsü Eğitim Koordinatörü ve Sağlık Bakanlığı Zorunlu Hizmet Adaptasyon Kursu yöneticisi olarak görev aldı. İhtisası süresince (1984 –1989) Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi ...

Etiketler
Hamilelik dönemi
Op. Dr. Tevfik Uğur Sipahi
Op. Dr. Tevfik Uğur Sipahi
Ankara - Kadın Hastalıkları ve Doğum
Facebook Twitter Instagram Youtube