Genç kızlık döneminde ilk adetin görüldüğü dönemden (menarş) adetlerin sona erdiği menapoz dönemine kadar kadın hayatının genellikle her ayında üreme görevini sağlayan organlar (beyin, yumurtalıklar, rahim ) arasındaki dinamik ilişkiler sonucu her adetin birinci gününden bir sonraki adetin birinci gününe kadar süren bir döngü oluşur. Bu döngü ortalama 28 gün (21-35 gün) sürer. Döngünün ortalama ilk 3-4 günü (2-7 gün) içerisinde adet görülür. Her siklusta görülen kanama miktarı 20-80 ml arasında değişebilir. İlk bir iki gün az , sonraki bir iki gün yoğun olarak devam eden ve sonra da azalarak biten bir kanama gerçekleşir.
Menstrüel siklusun içerisinde 4 dönem bulunmaktadır.
Foliküler dönem: Döngünün ilk yarısını oluşturur. Bu dönemde beyinden salgılan, hormon salgısını uyaran hormonların (GNRH) etkisi ile yine beyinde hipofiz adı verilen salgı bezinden, yumutalıkta(over) folikül ve olgun yumurta gelişimini uyaran hormonlar (FSH –folükül uyarıcı hormon, LH, luteinize edici hormon) salgılanır. Bu sayede olgun bir yumurtanın gelişeceği folikülün belirlenmesi ve büyümesi sağlanır. Bu dönemde rahim içerisinde de endometrium adı verilen iç duvarın kalınlaşması görülür. bu nedenle bu döneme proliferatif dönem adı da verilir. Süresi sabit değildir. Bu sürenin uzaması ya da kısalması sonucu siklusun süresi belirlenir. Foliküler dönem içerisinde salgılanan hormonların uyarıcı etkisi ile yumurtalıkta östrojen hormonu yapımı uyarılır. Salgılanan östrojen hormonu belirli düzeylere ulaştığında LH hormonu yükselmeye başlar ve bir pik yapar bu pikten sonra azlmaya başlar.
Ovulatuar dönem: LH yükselmesinin tepe noktası olan LH pikinden 34-36 saat sonra olgun folikül çatlayarak yumurtlama gerçekleşir. LH pikinden sonra LH seviyelerinde azalma başlar. Bu dönem ovulatuar dönem olarak tariflenir.
Luteal dönem: Ovulasyon sonrası hakim hormon yumurtadan salgılanan progesteron olmuştur. Östrojen üretimi azalmıştır. Progesteronun etkisi ile rahim içerisindeki endometrium olası bir gebelik yerleşimi için kendisini hazırlamaktadır. Foliküler dönemdeki kalınlaşma duraklamış ve gebelik yerleşimine ve beslenmesine kolaylık salgılayacak salgı bezleri gelişmeye başlamıştır. Bu sebeple bu döneme sekretuar faz adı da verilir. Gebelik gerçekleşmez ve luteal destek kesilir ise östrojen , progesteron düzeylerinde ve diğer hormonlarda ani azalmalar meydan gelir. Bu dönemin süresi foliküler döneme göre daha sabittir ve 14 gün civarında sürer.
Menstruel dönem: Hormonlardaki ani düşüş sonrası endometriumun desteği ortadan kalkar ve kalınlaşan endometrium dokusu kanama ile birlikte dökülür. Bu kanama menstürasyon (adet) olarak tanımlanır. 2-7 gün devam eder. Kanamanın ilk günü itibari ile yeni bir siklus başlamış olur.
